ဧပြီ ၁၄ ရက်က ကဘူးရှိ မဲဆန္ဒရှင် စာရင်းသွင်းဌာနတစ်ခု၌ ဒေသခံတစ်ဦး စာရင်းသွင်းနေသည်ကို တွေ့ရစဉ် (Photo: AFP)

စစ်ဒဏ်ကြောင့် ဖွတ်ဖွတ်ကြေနေသော အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် မဲဆန္ဒရှင် အမည်စာရင်းသွင်းမှုများကို စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီဖြစ်သည်။ အာဖဂန်အစိုးရသည် အောက်တိုဘာတွင် ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသော ကာလရှည်ကြာနှောင့်နှေးနေခဲ့ရသည့် ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲများကို ယုံကြည်စိတ်ချရပြီး လိမ်လည်မှု ကင်းစင်စေရန် ကြိုးပမ်းနေကြခြင်းဖြစ်သည်။

သီတင်းပတ်ကုန်ရက်က စတင်ခဲ့သည့် စာရင်းသွင်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်သည် နှစ်လကြာမြင့်မည်ဖြစ်သည်။ အစိုးရသည် နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ မဲရုံ ၇၀၀၀ တွင် မဲထည့်ရန် အရွယ်ရောက်သူ ၁၄ သန်းကို စာရင်းသွင်းနိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်မှန်းနေကြသည်။ ယင်းသည် စစ်သွေးကြွတို့ အုပ်စိုးနေသော၊ ၎င်းတို့နှင့် အားပြိုင်နေရသော နယ်မြေဒေသ အများအပြားရှိသည့် အာဖဂန်အတွက် ကြီးမားသော ရည်မှန်းချက်တစ်ခုဖြစ်နေသည်။

“အဓိကစိန်ခေါ်မှုကတော့ လုံခြုံမှုမရှိတာပါပဲ။ အထူးသဖြင့် ကျေးလက်ဒေသတွေမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု အမှီအခိုကင်းသော ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (IEC) ၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ အဗ္ဗဒူဘာဒီဆေယက်က အေအက်ဖ်ပီသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဖဂန်ပြည်သူအများစုကို အကြမ်းဖက်နေကြသော တာလီဘန်နှင့် IS အုပ်စုများအပြင် ဒေသခံသြဇာကြီးသူများ၊ တရားမဝင် ပြည်သူ့စစ်များ၊ အာဏာရှင်ဆန်သော ခေါင်းဆောင်များကလည်း ပါလီမန်နှင့် ခရိုင်ကောင်စီ ရွေးကောက်ပွဲများသို့ ဝင်ရောက် စွက်ဖက်လာလိမ့်မည်ဟု ဆေယက်က ခန့်မှန်းပြောကြားခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် ရှေးရိုးစွဲဒေသများတွင် အမျိုးသမီး မဲရုံဝန်ထမ်းများ နည်းပါးခြင်းက ရွေးကောက်ပွဲများတွင် အမျိုးသမီးများ ပါဝင်နိုင်မှုကိုပါ အတားအဆီး ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ယခုရွေးကောက်ပွဲများကို လာမည့်နှစ်တွင် ကျင်းပမည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် စမ်းသပ်ပွဲတစ်ခုဟု ရှုမြင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

“စာရင်းပေးသွင်းရေးဌာနတွေမှာ မျက်နှာအုပ်ဆောင်းတွေကို ဖယ်ရှားပြီး မျက်နှာပြရမှာဖြစ်တဲ့အတွက် အမျိုးသမီးတွေကို သူတို့မိသားစုတွေက သွားခွင့်ပြုမှာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ဆေယက်က ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ဧပြီ ၁၄ ရက်က စာရင်းသွင်းရေးဌာနအဖြစ် ပြုလုပ်ထားသော ကဘူးမှစာသင်ကျောင်းတစ်ကျောင်းသို့ လာရောက်စာရင်းပေးသူဦးရေမှာ အမျိုးသားလက်တစ်ဆုပ်စာခန့်သာဖြစ်သည်။ ဧပြီ ၁၅ ရက်တွင်လည်း အခြေအနေမှာ ထူးခြားလာခဲ့ခြင်းမရှိပေ။ သို့သော် နောက်ပိုင်းတွင် မီဒီယာများနှင့် ကြော်ငြာများကြောင့် သတိပြုမှုများ မြင့်တက်လာပြီး အခြေအနေကောင်းလာမည်ဟု ခန့်မှန်းမှုများလည်းရှိသည်။

ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲများကို မူလက ၂၀၁၅ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲများမတိုင်မီတွင် ကျင်းပရန် စီစဉ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော် လုံခြုံရေးစိုးရိမ်မှုများနှင့် ယိုင်နဲ့နေသော အစိုးရအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှ ပြဿနာများကြောင့် အကြိမ်ကြိမ် နှောင့်နှေးနေခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲများတွင် အမျိုးသားလွှတ်တော်ထဲမှ ငါးနှစ်သက်တမ်းရှိ အမတ်နေရာ ၂၄၉ နေရာတွင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများက ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် အစိုးရ၏ အုပ်စိုးမှုမရှိသော နေရာများ အပါအဝင် နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ ရာပေါင်းများစွာသော ခရိုင်များ၌ ဒေသဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲများကိုလည်း ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။

Ref: AFP