အမျိုးသားပညာရေးဥပဒေပြင်ဆင်ရေး သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများအား ရဲတပ်ဖွဲ့မှ လက်ပံတန်းမြို့၌ အကြမ်းဖက် ရိုက်နှက်ဖမ်းဆီးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည့်အပေါ် ပြည်ပရောက် မြန်မာများက ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
 
ထိုသို့ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများကို မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျပန်နိုင်ငံ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၊ ကနေဒါနိုင်ငံတို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။
 
နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးသိန်းစိန် မတ်  ၁၂ ရက်မှ ၁၃ ရက်ထိ နှစ်ရက်ကြာ မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ချစ်ကြည်ရေးခရီး သွားရောက်စဉ် တည်းခိုနေထိုင်သည့် ဟိုတယ်အနီး၌ မလေးရှားရောက် မြန်မာအဖွဲ့အစည်းများက သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများ အကြမ်းဖက် ဖြိုခွဲခံရမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ကန့်ကွက်ရှုတ်ချသော စာရွက်များကပ်ကာ  ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
 
ထို့ပြင် အမေရိကန်နိုင်ငံ နယူးယောက်မြို့တွင် အမေရိကန်ရောက် မြန်မာများစုပေါင်း၍ “ကျောင်းသားထုကို ဝန်းရံကြ၊ ကျောင်းသားများကို အကြမ်းဖက်မှု ချက်ချင်းရပ်၊ ဆန္ဒပြကျောင်းသားများကို ချက်ချင်းလွှတ်၊ ကျောင်းသားများအတွက် တရားမျှတမှုပေးပါ”အစရှိသည့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားထားသော စာတန်းများနှင့် မြန်မာဘာသာဖြင့် ရေးထားသော စာတန်းအချို့ ကိုင်ဆောင်၍ သပိတ်မှောက်  ကျောင်းသားများ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲခံရမှုအား ကန့်ကွက်ကြောင်းဆန္ဒပြမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။
 
အလားတူ အမေရိကန်နိုင်ငံ ဝါရှင်တန်ဒီစီရှိ မြန်မာသံရုံးရှေ့တွင် မတ် ၁၃ ရက်၌ ၁၉၈၈ ခုနှစ်က အာဏာပိုင်များ၏ အင်အားသုံး ဖြိုခွင်းမှုကြောင့် ကျဆုံးခဲ့သည့် ကျောင်းသားနှစ်ဦးဖြစ်သော ကိုဖုန်းမော်နှင့် ကိုစိုးနိုင် တို့အား (၂၇) နှစ်မြောက် အောက်မေ့ခြင်း အထိမ်းအမှတ်နှင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသည့် ကျောင်းသားများနှင့် ဝန်းရံသူများ ပြန်လည်လွှတ်ပေးရေး အမေရိကန်ရောက် မြန်မာအချို့က ဆန္ဒပြတောင်းဆိုမှုတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
 
ကနေဒါနိုင်ငံ အိုတာဝါရှိ မြန်မာသံရုံးရှေ့၌ မတ် ၁၃ ရက်၌ပင် ကနေဒါရောက် မြန်မာများက ကျောင်းသားများအား အကြမ်းဖက် ဖမ်းဆီးမှုများ ကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်း နှင့် ကျောင်းသားများ အပါအဝင် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံ ပြည်သူများအားလုံး ပြန်လွှတ်ပေးရန် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။
 
ထို့အတူ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ကင်ဘာရာမြို့ရှိ မြန်မာသံရုံးရှေ့တွင်လည်း မတ် ၁၃ ရက်က ကချင်၊ ကရင်နှင့် မွန်တိုင်းရင်းသားများ ပါဝင်သည့် ဩစတြေးလျရောက် မြန်မာများက “ဖမ်းဆီးခံ ကျောင်းသားများအား ချက်ချင်းလွှတ်၊ ၂ဝဝ၈ ဖွဲ့စည်းပုံဖျက်သိမ်းရေး” စသည့် ကြွေးကြော်မှုများ၊ ဟောပြောမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားထားသည့် “ပညာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ပေး”စသောစာတန်းများ ကိုင်ဆောင်၍ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။
 
ဂျပန်နိုင်ငံ၌လည်း မတ် ၁၃ ရက်တွင် ၂၇ နှစ်ပြည့် မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေးနေ့ (ဖုန်းမော်ကျဆုံးသောနေ့) အထိမ်းအမှတ်နှင့် ကျောင်းသားများ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲခံရမှုကို ရှုတ်ချကြောင်း ဂျပန်ရောက် မြန်မာများက တိုကျိုမြို့တွင် ချီတက်လမ်းလျှောက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး မတ် ၁၅ ရက်တွင်လည်း ဖမ်းဆီးခံကျောင်းသားများနှင့် ပြည်သူများ လွတ်မြောက်ရေးဆုတောင်းပွဲကို ဂျပန်နိုင်ငံ ကမာကူရဘုရားတွင် ဂျပန်ရောက် မြန်မာကျောင်းသားများက ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
 
လက်ပံတန်းမြို့၌ မတ် ၁ဝ ရက်က ရဲတပ်ဖွဲ့က အမျိုးသားပညာရေးဥပဒေပြင်ဆင်ရေး သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများအား အကြမ်းဖက်ရိုက်နှက်ဖမ်းဆီးမှုတွင် သပိတ်မှောက်မှုနှင့် မသက်ဆိုင်သည့် ပြည်သူများ၊ သတင်းထောက်နှစ်ဦးနှင့် သပိတ်အား ဝန်းရံထောက်ခံသူများ အပါအဝင် စုစုပေါင်း ၁၂၇ ဦး ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။ 
 
ထို့နောက် မတ် ၁၁ ရက် သပိတ်စစ်ကြောင်း၌ ပါဝင်သည့် သံဃာ ၁ဝ ပါးအား ပြန်လည်လွှတ်ပေးခဲ့ပြီး မတ် ၁၂ ရက်မှ စတင်ကာ ပညာသင်ကြားဆဲ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား ကျောင်းသူ  ၁၇ ဦးအား ခံဝန်လက်မှတ် ရေးထိုး၍ ပြန်လည်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။
 
ထို့ပြင် မတ် ၁၃ ရက်တွင် ထိန်းသိမ်းခံ သတင်းထောက်နှစ်ဦးနှင့် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ ကိုးဦး စုစုပေါင်း ၁၁ ဦး ထပ်မံလွှတ်ပေးခဲ့ပြီး မတ် ၁၄ ရက်က တစ်ဦးထပ်မံ လွှတ်ပေးခဲ့ရာ ကျောင်းသား ၂၇ ဦးလုံး လွတ်မြောက်သွားပြီ ဖြစ်သည်။
 
သို့ရာတွင် အမျိုးသားပညာရေးဥပဒေ သပိတ်မှောက်ဆန္ဒပြမှုတွင် ဗကသ၊ တကသ စသည်ဖြင့် ကျောင်းသားအဖွဲ့အစည်းများ ပါဝင်သော်လည်း ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပွားသည့်နေ့တွင် မပါဝင်ခဲ့ဘဲ အခြားနေရာသို့ ရောက်ရှိနေသည့် ဗကသအဖွဲ့ဝင်များကို ထပ်မံဖမ်းဆီးမှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိပြီး မတ် ၁၃ ရက်က ရန်ကုန်မြို့၌ ဗကသအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် လေးဦး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။