ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲ ဒုတိယသီတင်းပတ် မှတ်စု - ၁

ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲ ဒုတိယသီတင်းပတ် မှတ်စု - ၁
အမြောက်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခံရပြီးနောက် မတ်လ ၁၀ ရက်က ယူကရိန်းနိုင်ငံ မာရီယူပိုလ်မြို့တွင် ပျက်စီးနေသော မီးသတ်ကားအနီး စောင်ခြုံကွေးနေသည့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ် Photo : AP
အမြောက်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခံရပြီးနောက် မတ်လ ၁၀ ရက်က ယူကရိန်းနိုင်ငံ မာရီယူပိုလ်မြို့တွင် ပျက်စီးနေသော မီးသတ်ကားအနီး စောင်ခြုံကွေးနေသည့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ် Photo : AP
Published 11 March 2022
မိုးဧအောင်

စစ်ပွဲတို့မည်သည် ရေး၍၊ ကြား၍ သတင်းထုတ်ပြန်ရသည်မှာ မကောင်းပါ။ ထို့ထက်ပို၍ ဆိုရပါမူ ကြုံ၍၊ ဆုံ၍ ရင်ဆိုင်ကြရသည်မှာ အလွန်ပင်မကောင်းပါ။

မီးခိုးမဆုံး မိုးမဆုံးသော အတွေးတို့ကို ပဓာနပြုလျက် ယူကရိန်းမှ ခွဲထွက်နယ်မြေနှစ်ခုကို ရုရှားက လွတ်လပ်သော သမ္မတနိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက်၊ ယူကရိန်းအပေါ်  ရုရှားက အထူးစစ်ဆင်ရေးပြုကာ ဝင်ရောက်ကျူး ကျော်ခဲ့သော ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်မှ အစပြုခဲ့သည့် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲ၏ ဒုတိယသီတင်းပတ်ကို မှတ်တမ်းပြုအပ်ပါသည်။

ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်မြေပြင်

၂၀၂၂ ခု၊ မတ်လ ၂ ရက်တွင် ယူကရိန်း၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့တော် ခါကိဗ်သို့ ရုရှား လေထီးတပ်သားများ ဆင်းလာခဲ့သည်။ ယခင်နေ့က ကိယက်ဗ်ရှိ  ပင်မရုပ်မြင်သံကြား တာဝါတိုင်ကို လက်နက်ကြီးဖြင့် ထုခဲ့ရာ ငါးဦး သေဆုံးပြီး ငါးဦး ဒဏ်ရာရကြောင်း ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ရုရှားတပ်ဖွဲ့များက မြို့တွင်းရှိ လူနေအဆောက်အအုံကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အရပ်သား ရှစ်ဦး သေဆုံးပြီး ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များ အတွင်း ဘော့စနီးယားနိုင်ငံ ဆာရာဂျေဗို အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုနှင့် နှိုင်းယှဉ်မှုများ ထွက်ပေါ်ခဲ့၏။ ၂၄ နာရီအတွင်း ခါကိဗ်၌ လူ ၂၁ ဦး သေဆုံးကာ ၁၁၂ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း ဒေသန္တရ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက AFP သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

အထူးစစ်ဆင်ရေး စတင်ခဲ့သော ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်းကပင် ဘီလာရုစ်နိုင်ငံသည် ယူကရိန်း၏ နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းသို့ ရုရှားတပ်များ ဝင်ရောက်နိုင်စေရန် နယ်မြေအသုံးပြုခွင့် ပေးခဲ့၏။ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်တွင် နိုင်ငံအတွင်း နျူကလီးယားလက်နက်များ ချထားမှုနှင့် ရုရှားတပ်များ အမြဲတပ်စွဲခွင့်အတွက် ပြည်လုံးကျွတ်ဆန္ဒခံယူပွဲ ကျင်းပခဲ့ကြောင်း၊ မတ်လ ၂ ရက်တွင် သမ္မတ လူကာရှန်ကိုက သူ့နိုင်ငံ၏ တောင်ပိုင်း (ယူကရိန်း၏ မြောက်ပိုင်းနယ်စပ်) ကို ကာကွယ်ရန် နည်းဗျူဟာမြောက် တိုက်ပွဲဝင်တပ်ဖွဲ့ ငါးဖွဲ့ကို စေလွှတ် မည်ဖြစ်ကြောင်း၊  ထောက်လှမ်းရေးသတင်းများအရ ဘီလာရုစ်-ယူကရိန်းနယ်စပ်အနီး တင့်ကားစီးရေ ၃၀၀ ခန့် စုစည်းထားကြောင်း၊ နိုင်ငံအနောက်ပိုင်း ပိုလန်နယ်စပ်တစ်လျှောက် S-400 လေကြောင်းကာကွယ်ရေး ဒုံးကျည်များ ချထားနိုင်ရေးအတွက် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်ထံ တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံက ဘယ်လာရုစ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူလေးဦးနှင့် စစ်တပ်ပိုင် လုပ်ငန်းနှစ်ခုကို အရေးယူပိတ်ဆို့မှု ပြုခဲ့သည်။

ယူကရိန်းအနောက်ပိုင်း မာရူကိုလ်မြို့တွင် ရုရှားတို့တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပြတ်တောက်ခဲ့သည်။ ရုရှားတပ်များသည် ယူကရိန်းတောင်ပိုင်း ပင်လယ်နက်ဆိပ်ကမ်းမြို့ ခါဆန်ကို ဖိအားပေးတိုက် ခိုက်ခဲ့ရာ ဆိပ်ကမ်းနှင့်ဘူတာကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ နောက်တစ်ရက် မတ် ၂ ရက်တွင် လူဦးရေ ၂၉၀,၀၀၀ ရှိသော ခါဆန်မြို့ကို ရုရှားတို့ သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။ သုံးရက်ကြာ ပိတ်ဆို့ပြီးနောက် ခါဆန်သည် ရုရှားတို့ ပထမဆုံး သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သော ယူကရိန်းမြို့ကြီး ဖြစ်လာသည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် တင့်ကားဖျက် Stinger ဒုံးကျည်အစင်း ၂၀၀ ကို မတ်လဆန်းတွင် ယူကရိန်းသို့ တိုက်ရိုက် ထောက်ပ့ံခဲ့သည်။ မတ်လ ၃ ရက်တွင် ဂျာမနီက ယူကရိန်းထံသို့ မြေပြင်မှ ဝေဟင်ပစ် Stinger ဒုံးကျည် ၅၀၀၊ တင့်ကားဖျက်  လက်နက် ၁,၀၀၀ နှင့် ကွန်မြူနစ် အရှေ့ဂျာမနီ ခေတ်သုံး ဆိုဗီယက်လုပ် STRELA လေယာဉ်ပစ်ဒုံးကျည် ၂,၇၀၀ ကို ပေးပို့ရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။

မတ်လ ၄ ရက်တွင် ဥရောပအကြီးဆုံး နျူကလီးယားဓာတ်အားပေးစက်ရုံ ဇာပိုရစ်ဇီယာကို ရုရှားတပ်များ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲအတွင်း စက်ရုံတွင် မီးလောင်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ကြီးမားသော နျူကလီးယားကပ်ဘေး ပေါ်ပေါက်နိုင်ကြောင်း သတိပေးချက်များ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ရုရှားတင့်ကားများ၌ အပူချိန်ကို အာရုံခံနိုင်သည့်စနစ် ပါဝင်ကြောင်း၊ နျူကလီးယားစက်ရုံမှန်း သိပါလျက် အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက ပြောကြားသည်။ ထို့နောက် ယခင်ချာနိုဗိုင်း သိမ်းပိုက်စဉ်ကအတိုင်း ယူကရိန်းဝန်ထမ်းများနှင့် ပူးတွဲကာ ဆက်လက်လည်ပတ်ခဲ့ပြီး ရေဒီယိုသတ္တိကြွမှုမှာ ပုံမှန်အတိုင်းဖြစ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အနုမြူစောင့်ကြည့်ရေး အေဂျင်စီထံ ဒေသခံအာဏာပိုင်များက သတင်းပို့ခဲ့၏။ ယူကရိန်း အရှေ့တောင်ပိုင်းရှိ ဤစက်ရုံမှ ယူကရိန်း နျူကလီးယားစွမ်းအင်၏ ရာခိုင်နှုန်း ၄၀ ခန့် ပ့ံပိုးပေးနေသည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်၏ နျူကလီးယားတပ်ဖွဲ့များ အသင့်အနေအထားပြင်ရန် ညွှန်ကြားချက် ပေါ်ထွက်လာပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ဥရောပအလယ်ပိုင်းနိုင်ငံများ၌ အိုင်အိုဒင်းဆေး ရည်များ အရောင်းသွက်ခဲ့သည်။ အိုင်အိုဒင်းသည် နျူကလီးယား ဓာတ်ရောင်ခြည်သင့်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ကြောင်း လူအများက ယုံကြည်ကြပြီး ဘူဂေးရီးယား၌ စျေးကွက်အတွင်း ပစ္စည်းပြတ်လပ်သွားသည်အထိ ဝယ်ယူခဲ့ကြသည်။

ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ဖြစ်နေသည့်အချိန်အတွင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ရုရှား စစ်တပ်အကြား တွက်ဆမှုလွဲမှားနိုင်သော မတော်တဆ အခြေအနေများ ရှောင်ရှားနိုင်ရန် စစ်တပ်ချင်း တိုက်ရိုက်ခေါ်ဆိုနိုင်မည့် ပဋိပက္ခတားဆီးမှု အရေးပေါ် ဆက်သွယ်ရေးလိုင်း ထူထောင်ခဲ့သည်။ ဖုန်းလိုင်း စတင်အ လုပ်လုပ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ဥရောပဒေသဆိုင်ရာ ကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ကြောင်းနှင့် ယခင် ဆီးရီးယားစစ်ပွဲအတွင်း ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ ရှောင်ရှားရန် ယခုကဲ့သို့ တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်း ထူထောင်ခဲ့ဖူးကြောင်း ပင်တဂွန်ပြောခွင့်ရ ပုဂ္ဂိုလ် ဂျွန်ကာဘီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းအနောက်ပိုင်း ပင်လယ်နက် ဆိပ်ကမ်းမြို့ အိုဒက်ဆာသို့ ဝင်ရောက်နိုင်သော လမ်းမများကို ရုရှားတို့ ထိန်းချုပ်ထားသည်။ ကြည်းကြောင်း၊ ရေကြောင်း ပူးတွဲစစ် ဆင်လာနိုင်သော အိုဒက်ဆာတိုက်ခိုက်ရေး ကို ရုရှားတို့ အလျင်စလိုလုပ်မည်ဟု မထင်ကြောင်း အမေရိကန်ကာကွယ်ရေး ထိပ်တန်း အရာရှိကြီးများက ပြောကြားသည်။ ယူကရိန်း တောင်ပိုင်း မိုင်ကိုလာ့မြို့စွန်၌ နှစ်ဖက်တပ်များ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေသည်။ ယူကရိန်းကို စတင်တိုက်ခိုက်စဉ်မှ ယခုဒုတိယ သီတင်းပတ်အထိ ရုရှားသည် ဒုံးကျည်အစင်း  ၆၀၀ ခန့်ပစ်လွှတ်ခဲ့ပြီး နယ်စပ်တွင် ဖြန့်ကြက် တပ်စွဲထားခဲ့သော တပ်ဖွဲ့အင်အားများမှ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ထုတ်နုတ်သုံးစွဲပြီးဖြစ်သည်။

 

■ ထိခိုက်သေဆုံးမှုများ

မတ်လဆန်း၌ ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ ၀ိုင်းပတ် ပိတ်ဆို့ထားသော ယူကရိန်းမြို့တော် ကိယက်ဗ်ရှိ ပင်မရုပ်မြင်သံကြား တာဝါတိုင် တိုက်ခိုက်မှုတွင် ငါးဦး သေဆုံး၊ ငါးဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။

ယူကရိန်းဒုတိယမြို့တော် ခါကိဗ် လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ၂၁ ဦး သေဆုံး၊ ၁၁၂ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။

မတ်လ ၃ ရက်နေ့ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့် အရေး အေဂျင်စီ၏ စာရင်းများအရ ယူကရိန်း အရပ်သား ၂၂၇ ဦး သေဆုံးကြောင်း အတည်ပြုဖော်ပြခဲ့သော်လည်း ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက သေဆုံးသူစာရင်းအမှန်မှာ ၂,၀၀၀ ထက် ကျော်လွန်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပထမဆုံး ထုတ်ပြန်ခဲ့သောစာရင်းအရ ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင် ၄၉၈ ဦး သေဆုံးကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပြီး ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီး၏ ပြောကြားချက်အရ ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင် ၆,၀၀၀ နီးပါးသေဆုံးကြောင်း ဆိုထားသည်။

ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးရုံး၏ ပြောကြားချက်အရ စစ်ပွဲစတင်ချိန်မှ မတ်လ ၆ ရက်အထိ ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ ပစ်ခတ်မှု နှင့် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ယူကရိန်းအရပ်သား ၃၅၁ ဦး သေဆုံး၍ ၇၀၇ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြသည်။

 

■ စစ်ဘေးရှောင် စွန့်ခွာထွက်ပြေးမှုများ

ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး UNHCR ၏ မတ်လ ၃ ရက် စာရင်းအရ စစ်ဘေးရှောင်ဒုက္ခသည် ၈၇၀,၀၀၀ ကျော် ရှိပြီး ၄၅၀,၀၀၀ မှာ ပိုလန် နိုင်ငံအတွင်း ရောက်ရှိနေသည်။ အိုးအိမ်စွန့်ခွာခဲ့ရသော ယူကရိန်းဒုက္ခသည်များအား ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများ၌ အထောက်အပ့ံပေးရေး၊ ရက် ၉၀ နေထိုင်ခွင့်၊ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်နှင့် ပညာဆည်းပူးခွင့်များပေးရန် ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်။ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်မှုကြောင့် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်မှုနှုန်း ပိုမိုမြင့်မားလာစေနိုင်ပြီး လက်ခံနိုင်ငံများ၏ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု စနစ်အပေါ် ဖိအားများ သက်ရောက်လာသည်။

မတ်လ ၄ ရက် UNHCR ထုတ်ပြန်ချက်၌ ရုရှားတို့ ခါကိဗ်မြို့ကို အပြင်းအထန်တိုက် ခိုက်နေစဉ်အတွင်း နိုင်ငံစွန့်ခွာထွက်ပြေးသူ တစ်သန်းကျော်ရှိသွားပြီဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် ထွက်ပြေးမှုနှုန်းမှာ ယခုရာစု နှစ်အတွင်း အမြန်ဆုံးဖြစ်ကြောင်း၊ သီတင်း တစ်ပတ်ကျော်ကာလအတွင်း ယူကရိန်း လူဦးရေ၏ ၂ ရာခိုင်နှုန်းကျော် နိုင်ငံမှထွက်ပြေးခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ရုရှားက ယူကရိန်းကို ဝင်တိုက်ခဲ့သော ရှစ်ရက်တာကာလအတွင်း ရိုမေးနီးယားနိုင်ငံ အတွင်းသို့ ထွက်ပြေးဝင်ရောက်လာသူ ၁၆၇,၀၀၀ ကျော် ရှိကြောင်း ရိုမေးနီးယား အစိုးရက ထုတ်ပြန်သည်။ ယူကရိန်းနယ်စပ် စစ်ဆေးရေးစခန်းများမှလည်းကောင်း၊ မော်ဒိုဗာနယ်စပ် စစ်ဆေးရေးစခန်းများမှလည်း ကောင်း ဝင်ရောက်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

မတ်လ ၆ ရက် UNHCR စာရင်းအရ နေရပ်စွန့်ခွာသွားသည့် ယူကရိန်းပြည်သူ ၁.၃၆ သန်းကျော် ရှိပြီး ပိုလန်တွင် ၇၅၀,၀၀၀ ဦး၊ ဟန်ဂေရီတွင် ၁၅၀,၀၀၀ ကျော်၊ မော်ဒိုဗာနှင့် ဆလိုဗက်ကီးယားတွင် ၁၀၀,၀၀၀ ကျော်၊ ရိုမေးနီးယားတွင် နောက်ထပ် ၆၀,၀၀၀ ခန့် ရောက်ရှိနေကြသည်ဟု ဆိုပါသည်။

ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီရှီဒါက ယူကရိန်း ပြည်သူများကို ယာယီနေထိုင်ခွင့် အစီအစဉ်များပေးရန်၊ နေထိုင်ခွင့်သက်တမ်း တိုးပေးရန် နှင့် ကူညီထောက်ပ့ံမှုများပြုရန် ဆောင်ရွက်မည်ဟု ပြောကြားလိုက်သည်။

 

■ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများ

ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲဖြစ်ချိန်မှစ၍ ပထမဆုံး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုကို ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံအတွင်း ယူကရိန်းနယ်စပ်၌ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်တွင် ပထမဆုံး ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ရုရှားနိုင်ငံ၊ ဘယ်လ်ဒိုရော့ဒေသမှ စည်သွတ်ဘူး၊ အသား၊ ငါးနှင့် သောက်ရေသန့် တန် ၃၀ ကျော်ကို နယ်စပ်ဒေသ ဗော်ချန်နှင့် ကော်စက်လိုပန်ရှိ ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများအား ထောက်ပ့ံပေး အပ်ခဲ့သည်။

ဒုတိယအကြိမ်ဆွေးနွေးပွဲကို ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံ၌ မတ်လ ၃ ရက်တွင် ညှိနှိုင်းခဲ့ကြပြီး ရလဒ်အဖြစ် တိုက်ပွဲအတွင်း ပိတ်မိနေသော အရပ်သားများကိုကယ်တင်နိုင်ရေးအတွက် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ကူညီကယ်တင်ရေးစင်္ကြံများ ဖွင့်လှစ်ရေး သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

ထိုသဘောတူညီချက်အရ ယူကရိန်းနိုင်ငံ မာရီယူပိုလ်မြို့ရှိ အရပ်သားများကို မတ်လ ၆ ရက်မှစတင်ကာ ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းပေးနိုင်ခဲ့သည်။ လျှပ်စစ်မီးပြတ် တောက်နေသဖြင့် ဒဏ်ရာရရှိသူများကို  ဆေး ရုံတွင် အမှောင်ထဲ၌ပင် ကုသပေးနေရသည့် ဗီဒီယိုဖိုင်များ တွေ့မြင်ရသည်။

ရုရှားစစ်ဘက်အနေနှင့် မတ်လ ၇ ရက်၊ မော်စကိုစံတော်ချိန် နံနက် ၁၀ နာရီမှ စတင်ကာ (အချိန်ပိုင်း) အပစ်အခတ်ရပ်စဲလျက် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ကူညီကယ်တင်ရေးစင်္ကြံများကို ကိယက်ဗ်၊ ခါကိဗ်နှင့် ဆူမီမြို့တော်များ၌ ဖွင့်ပေးထားခဲ့သည်။

ရုရှား-ယူကရိန်း တတိယအကြိမ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကို မတ်လ ၇ ရက်တွင်ပြု လုပ်ခဲ့သည်။

 

■ ယူကရိန်းနှင့် NATO

အက်စတိုးနီးယားနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း၊ တာပါစစ်အခြေစိုက်စခန်းသို့ ရောက်ရှိနေသော NATO အတွင်းရေးမှူးချုပ် ယန်းစတော်တန်ဘာ့ဂ်က ယူကရိန်းစစ်ပွဲရပ်တန့်ရန်၊ ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ ယူကရိန်းမှ ရုပ်သိမ်းပေးရန်နှင့် ရုရှား-ယူကရိန်းအရေး သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ NATO အဖွဲ့သည် လက်ရှိကာလ၌ တိုက်လေယာဉ်အစီး ၁၀၀ ကို နေရာ ၃၀ ၌ တပ်ဖြန့်ထားပြီး စစ်သင်္ဘော အစင်းရေ ၁၂၀ ကို ဘောလ်တစ်ပင်လယ်မှ မြေထဲပင်လယ်အထိ ဖြန့်ကြက်ထားသည်။

မတ်လ ၄ ရက်၌ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့တွင် NATO နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများအစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီး “ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း လေယာဉ်မပျံသန်းရဇုန် သတ်မှတ်ရန်” ယူကရိန်းအစိုးရ၏ တောင်းဆိုချက်ကို ပယ်ချ လိုက်သည်။ အကြောင်းပြချက်မှာ ထိုသို့ သတ်မှတ်လိုက်ပါက ဥရောပ၌ဒေသတွင်း စစ်ပွဲများဖြစ်လာရန် အလားအလာ ပိုမိုများ ပြားနိုင်သည့်အတွက် ပယ်ချခြင်းဖြစ်သည်ဟု အတွင်းရေးမှူးချုပ် ယန်းစတော်တန်ဘာ့ဂ်က ဆိုသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကန်ကလည်း ယူကရိန်း၌ လေယာဉ်မပျံသန်းရဇုန် သတ်မှတ်ပေးလိုက်လျှင် ဥရောပ၌ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် စစ်ပွဲကြီးတစ်ခု ပေါ်ထွက်လာလိမ့်မည်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

အဆိုပါကြေငြာချက် ထွက်ပေါ်လာ ပြီးနောက် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက NATO အုပ်စုသည် ယူကရိန်းဝေဟင်ကို အကာအကွယ်မပေးရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း၊ ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ မြို့ရွာ များအပေါ် ရုရှား၏ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေမှုကို NATO အဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူများက အားပေး ထောက်ခံရာရောက်ကြောင်း စွပ်စွဲပြောဆိုခဲ့သည်။

မတ်လ ၇ ရက်၊ ABC သတင်းဌာနနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက NATO အဖွဲ့သို့  ဝင်ရောက်ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ မိမိအနေနှင့် ဤကိစ္စကို ကြာမြင့်စွာ စဉ်းစားခဲ့ပြီး ယခုသဘောပေါက် သွားကြောင်း၊ NATO သည် ယူကရိန်းကိုလက်ခံရန် ပြင်ဆင်မထားကြောင်း၊ NATO မဟာမိတ်အဖွဲ့ကြီးသည် ၀ိ၀ါဒကွဲပြားမည့် အရေး၊ ရုရှားနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့မည့်အရေးကို ကြောက်နေကြောင်း သုံးသပ်ခဲ့သည်။ NATO အဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်ရေး  မှန်းချက်နှင့် နှမ်းထွက် မကိုက်ခဲ့ပုံနှင့် ပတ်သက်၍ “တစ်ခုခုကို ဒူးထောက်နေရတဲ့ တိုင်းပြည်တစ်ပြည်” ရဲ့ သမ္မတ မဖြစ်လိုကြောင်း စကားပြန်မှတစ်ဆင့် ABC သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

Most Read

Most Recent