”ရုရှားနဲ့ ကျွန်တော်တို့ ပြည်သူတွေကို ကာကွယ်ဖို့ ကျွန်တော်တို့မှာ တခြားရွေးစရာ မကျန်တော့သ လောက်ပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ ကျန်နေတဲ့ တစ်ခုကို သုံးရဖို့ အခြေအနေ ရောက်အောင် ကျွန်တော်တို့ကို ဒီနေ့ တွန်းပို့လိုက်တယ်။ ပြတ်ပြတ် သားသားနဲ့ မြန်မြန်ဆန်ဆန် အရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့ အခြေအနေဖြစ်လာခဲ့ပြီ။ ဒွန်ဘတ်ဒေသနိုင်ငံတွေက ရုရှားကို အကူအညီ တောင်းလာခဲ့ပါပြီ ... ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်ရဲ့ ပုဒ်မ ၅၁ အပိုဒ် ၇ အရ ရုရှားဖက်ဒရေးကောင်စီရဲ့ ခွင့်ပြုချက်နဲ့အညီ ဒီနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက်မှာ ဖက်ဒရယ်လွှတ်တော်က အတည်ပြု လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့တဲ့ ဒိုးနက်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံနဲ့ လူဟန့် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံတို့နဲ့ (ရုရှား အကြား) ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုနဲ့ အပြန်အလှန် အထောက်အကူပြုရေးအတွက် ကျွန်တော်ဟာ အထူးစစ်ဆင်ရေးတစ်ရပ် (A Special Military Operation) ကို ဆင်နွှဲဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါပြီ။”
၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက် မော်စကိုစံတော်ချိန် နံနက် ၅း၃၀ နာရီတွင် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်၏ အသံ နှင့် အရုပ်သည် ရုရှားရုပ်မြင်သံ ကြားမှနေ၍ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။
ဤဖြစ်ရပ်သည် ယခု ၂၁ ရာစု အတွင်းကမ္ဘာတုန်စေခဲ့သော သမိုင်း အချိုးအကွေ့တစ်ခု ဖြစ်သည်နှင့်အညီ သုံးစွဲသွားသော ဝေါဟာရတစ်လုံးချင်းအလိုက် နိုင်ငံရေး၊ သံတမန်ရေးရာ အဘိဓာန်များ ပြန်’လှန်’ကြဖို့ လိုအပ်လာသည်။ ပူတင်သုံးစွဲသွားသော “အထူးစစ်ဆင်ရေး” ဝေါဟာရကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် NATO တို့က ထပ်ကာတလဲလဲ သုံးစွဲခဲ့ဖူးသည်။
စစ်စစ်ပေါက်ပေါက် ထပ်မံမေး ခွန်းထုတ်စရာ ပေါ်လာသည်။ ထိုကဲ့သို့ သုံးစွဲခဲ့သော “အထူးစစ်ဆင်ရေး”သည် ရုရှားတပ်များ ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း ဝင်ရောက်သကဲ့သို့၊ အမေရိကန်နှင့်။ သို့မဟုတ် NATO အနေနှင့် ကျန်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နယ်နိမိတ်အပေါ် ထိပါးခဲ့ခြင်း ရှိမရှိဆိုသော မေးခွန်းပင် ဖြစ်သည်။ “ရှိပါသည်၊ ထင်ထင်ရှားရှား ရှိခဲ့ပါသည်”ဟု ဖြေဆိုရမည်ဖြစ်သည်။
■ အထူးစစ်ဆင်ရေး (Special Military Operation)
အထူးစစ်ဆင်ရေးတို့မည်သည် စစ်ရေးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုပင် ဖြစ်သည်။ မြောက်အတ္တလန္တိတ် မဟာမိတ်စာချုပ်အဖွဲ့ (NATO) ၏ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်အရ “အထူး ဒီဇိုင်းပြုထားသော၊ ဖွဲ့စည်းထားသော၊ ရွေးချယ်ထားသော၊ လေ့ကျင့် သင်တန်းပေးထားသော၊ လက်နက် တပ်ဆင်ပေးထားသော တပ်ဖွဲ့များ ဖြစ်ကာ သမားရိုးကျ မဟုတ်သော နည်းပညာများနှင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်ပုံ နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးကို သုံးစွဲသည့် စစ်ဆင်ရေး”ဟု ဆိုပါသည်။
ထို့ကြောင့် အထူးစစ်ဆင်ရေးများ၌ ရန်သူ့ဘက်သို့ သတင်းထောက်လှမ်းခြင်း၊ သမားရိုးကျ မဟုတ်သော တိုက်ပွဲဆင်ခြင်း၊ အကြမ်းဖက်မှု တန်ပြန်စစ်ဆင် ဆောင်ရွက်ချက်စသော စစ်အင်္ဂါ အခင်းအကျင်းများ ပါဝင်သည်။ အထူးတပ်ဖွဲ့အဖြစ် ဖွဲ့စည်းရာတွင် ပြင်းထန်စွာ လေ့ကျင့်သင်တန်းပေးခြင်း၊ ထောက်ပို့နှင့် ရင်းမြစ်လိုအပ်ချက်များ စုပြုံပံ့ပိုးခြင်း၊ တိတ်တဆိတ် လုပ်ကြံခြင်း၊ တိုတောင်းသော အချိန်အတွင်း ရည်မှန်းချက်များ ပေါက်မြောက်စေခြင်း၊ နည်းဗျူဟာ ပေါင်းစပ်မှုစသည့် လက္ခဏာရပ်များကို ဖြည့်ဆည်းထားသည်။
၂၁ ရာစုအစ၊ ပထမဆယ်စုနှစ် ၂၀၀၃ မှ ၂၀၁၂ ခုနှစ်အတွင်း ပြန်လည်ကြည့်ရှုသော် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေး မဟာဗျူဟာတွင် အထူးစစ်ဆင်ရေးတို့၏ အခန်းကဏ္ဍမှာ ယခင်ကထက် ပိုမိုဆန်းသစ်လာသောအဆင့် ထိရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အထူးစစ်ဆင်ရေးကို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်း၊ သတင်းအနံ့ခံခြင်း၊ အကြမ်းဖက်သမားများကို သတ်ဖြတ်ခြင်း ကိစ္စများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်စစ်ဆင်ရေးစစ်ပွဲ (Global World on Terrorism - GWOT) ၏ အဓိကတာဝန်များ ဖြစ်လာသည်။ အမေရိကန် အမျိုးသားလုံခြုံရေးနှင့် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကောင်စီ အကြီးတန်းသုတေသီ လင်ဒါရော်ဘင်ဆင်က အထူးစစ်ဆင်ရေးများ အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ဖွဲ့စည်းပုံ၌ “ဘေးတိုက်လှုပ်ရှားခွင်” ကျယ်ပြန့်မှုကို ဦးစားပေးခြင်းနှင့် ထောက်လှမ်းရေးအုပ်စုများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အားကောင်းခြင်းတို့သည် “စစ်ပွဲ၏ ကာလအလျား”ကို အဓိက အဆုံးအဖြတ်ပြုနိုင်ကြောင်း ရည်ညွှန်းခဲ့သည်။
အထူးစစ်ဆင်ရေးအတွက် ကုန်ကျစရိတ် လျာထားမှုမှာလည်း အလွန်ပင်များပြားသည်။ အမေရိ ကန်ပြည်ထောင်စုတွင် ၂၀၀၁ ခုနှစ် ဘတ်ဂျက်လျာထားချက်၌ ဒေါ်လာ ၂.၃ ဘီလျံသာ ရှိခဲ့သော်လည်း ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၁၀.၅ ဘီလျံအထိ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ကျွမ်းကျင်သူအများစုက အထူးစစ် ဆင်ရေးအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမှာ “ရင်းရကျိုးနပ်”ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ မေလအတွင်း ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၊ အက်ဘော့တာဘက်မြို့၌ အိုစမာဘင်လာဒင်ကို သုတ်သင်နိုင်ခဲ့ပုံကို ထောက်ပြပြော ဆိုလေ့ရှိကြသည်။
■ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ အထူးစစ်ဆင်ရေးဌာနချုပ်
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အထူးစစ်ဆင်ရေး စစ်ဌာနချုပ် (The United States Special Operations Command - USSOCOM or SOCOM) ကို ၁၉၈၇ ခုနှစ် ဧပြီ ၁၆ ရက်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ယခင်အတိတ်ကာလ စစ်ပွဲများတွင် အထူးစစ် ဆင်ရေးတပ်ဖွဲ့အဖြစ် ဖွဲ့စည်းတာဝန်ပေး ဆောင်ရွက်ခဲ့သော်လည်း ယခုကဲ့သို့ အထူးတိုက်ပွဲဝင်စစ်သည်များ စုစည်းသော စစ်ဌာနချုပ် အဖြစ် လွန်ခဲ့သော ၃၄ နှစ်က တည်ထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ တပ်ဖွဲ့အင်အားအပြည့် ဖွဲ့စည်းပုံအရ အင်အား ၇၀,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး ဌာနချုပ်အင်အား ၂,၅၀၀ ဖြင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဖလော်ရီဒါပြည်နယ် MacDill AFB ၌ စစ်ဌာနချုပ် တည်ရှိသည်။ USSOCOM/SOCOM စစ်ဌာနချုပ်တွင် အမေရိကန်တပ်မတော်၏ ကြည်းတပ်၊ မရိန်း တပ်၊ ရေတပ်၊ လေတပ်စသော စစ်ဆင်ရေးပုံသဏ္ဌာန်ပေါင်းစုံ ပူးတွဲထားသော အထူးတပ်ဖွဲ့စစ်စစ်ဖြစ်သည်။
ဤစစ်ဌာနချုပ် အဓိကပါဝင်ခဲ့သော စစ်ပွဲများမှာ ကျူးကျော် စစ်ပွဲများဖြစ်သော ပနားမား၊ ပင်လယ်ကွေ့စစ်ပွဲ၊ ဆိုမာလီယာတောင်ပိုင်း၊ ဆိုမာလီယာပြည်တွင်းစစ်၊ ၁၉၉၁ ခု ဟေတီအာဏာသိမ်းမှုနှင့် ဒီမိုက ရေစီတည်ဆောက်ရေး၊ အကြမ်းဖက်မှု တန်ပြန်တိုက်ခိုက်ရေးစစ်ပွဲ၊ အာဖဂန်နစ္စတန်စစ်ပွဲ၊ အီရတ်စစ်ပွဲ၊ အစ္စလာမ္မစ်နိုင်ငံတော် (ISIS) ချေမှုန်းရေးစသည့် စစ်ပွဲပေါင်းများစွာ၌ ဖော်ပြခဲ့သောနိုင်ငံများ၏ နယ်နိမိတ်အတွင်း ဝင်ရောက်ကာ အထူးစစ်ဆင်ရေးများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
■ အမေရိကန်တပ်မတော်၏ အထူးစစ်ဆင်ရေးအချို့ (၁၉၈၀ မှ ယနေ့အထိ)
အထူးစစ်ဆင်ရေး စစ်ဌာနချုပ် အဖြစ် မဖွဲ့စည်းမီကပင် အမေရိကန်တပ်မတော်က အထူးစစ်ဆင်ရေးများဖြင့် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သည်။ ၂၀ ရာစုနောက်ပိုင်းမှ ယနေ့အထိ စစ်ဆင်ရေးအချို့ကို ဖော်ပြသွားပါမည်။
ဧပြီ၊ ၁၉၈၀ - အမေရိကန်ဓားစာခံ ၅၃ ဦးကို အီရန်မှ ကယ်ထုတ်ရန်အတွက် အပြင်းထန်ဆုံး တိုက်ပွဲဝင်ခွင့် အပ်နှင်းခဲ့သည့် မစ်ရှင်ဖြစ်သည်။ အရှုံးနှင့်ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး အထူးစစ်ဆင်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ရှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့၏။ ထိုဖြစ်ရပ်က ၁၉၇၀ ပြည့် နှစ်နောက်ပိုင်း အမေရိကန် အထူးစစ်ဆင်ရေးတပ်ဖွဲ့၏ အကျပိုင်းသို့ ရောက်လာခြင်းကို သက်သေပြလိုက်သည်။
အောက်တိုဘာ ၂၅၊ ၁၉၈၃- အမေရိကန်တို့ ဂရန်နာဒါကို ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ရာတွင် အထူးစစ် ဆင်ရေးတပ်ဖွဲ့များ အကြီးအကျယ် အထိနာခဲ့သည်။ မြေပြင်နှင့် ဝေဟင်၊ ထောက်လှမ်းရေးနှင့် တိုက်ခိုက်ရေး ရောယှက်စစ်ဆင်မှုနှင့် ကွပ်ကဲမှု မပီပြင်ခြင်း၊ ထိန်းချုပ်နိုင်မှု ပြဿနာများသည် အထူးစစ်ဆင်ရေးကို အထိနာစေခဲ့ကြောင်း သုံးသပ်ခဲ့၏။
စက်တင်ဘာ၊ ၁၉၈၇ - အထူး စစ်ဆင်ရေး စစ်ဌာနချုပ် (SOCOM) တည်ထောင်ပြီးနောက် Navy SEALS နှင့် အထူးစစ်ဆင်ရေး လေကြောင်းချီတပ်များ အီရန်-အီရတ် စစ်ပွဲတွင် ပထမဆုံး ပူးတွဲစစ်ဆင်ခဲ့ကြသည်။ အမေရိကန်တပ်မတော်သည် ပါရှန်ပင်လယ်ကွေ့၌ ကူဝိတ် ရေနံတင်သင်္ဘောကို အကာအကွယ်ပေးနေစဉ် စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်၌ အထူးစစ်ဆင်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ အီရန်သင်္ဘော Iran Ajr ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။ အထူးစစ်ဆင်ရေးတပ်ဖွဲ့၏ ဟယ်လီကော့ပတာများနှင့် သင်္ဘောပေါ် တက်ရောက်စီးနင်းသော SEALS တပ်ဖွဲ့များက မလှုပ်နိုင်အောင် ထိန်းချုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
၁၉၉၁-သဲကန္တာရမုန်တိုင်း (Desert Storm) ဟု အမည်တွင်ခဲ့သော ပထမအကြိမ် အီရတ်စစ်ပွဲတွင် အထူးစစ်ဆင်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် အီရတ်စစ်သည်တို့ စောင့်ကြပ်နေသော ရေနံမြေများကို သိမ်းယူ ထိန်းချုပ်ခြင်း၊ လေကြောင်းတိုက်ပွဲအတွင်း လေယာဉ်များကို ပစ်ချနိုင်သော ရင်းမြစ်များကို ရှာဖွေခြင်း၊ အစ္စရေးကို လှမ်းပစ်နိုင်သော စကာ့ဒ်ဒုံးကျည်များကို ရပ်တန့်စေခြင်း၊ ရွှေ့ပြောင်းသယ်ယူနိုင်သော လောင်ချာများကို ခြေရာခံခြင်း၊ ရန်သူ့နောက်တန်းနယ်မြေများကို လေကြောင်းစစ်ဆင်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
အောက်တိုဘာ ၃၊ ၁၉၉၃ - ဆိုမာလီယာမြို့တော်၊ မိုဂါဒစ်ရှူး၌ စစ်ဘုရင် မိုဟာမက်ဖာရာအီဒစ်ကို ဖမ်းဆီးရန် ပြုလုပ်ခဲ့သော အထူးစစ်ဆင်ရေး ကျဆုံးခဲ့သည်။ Army Rangers နှင့် Delta Force အထူးစစ်သည် ၁၈ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်ရပ်ကို အခြေခံထားသော “Blackhawk Down” စာအုပ်နှင့် ရုပ်ရှင် အောင်မြင်ခဲ့သည်။
၁၉၉၉ - NATO မဟာမိတ်အဖွဲ့က ဆားဘီးယားနှင့် ကိုဆိုဗို၌ အကြီးအကျယ် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ မတ် ၂၇ ရက်တွင် ဘဲလ်ဂရိတ်အနီး၌ F-117A လေယာဉ်နှင့် ပိုင်းလော့ ပစ်ချခံခဲ့ရပြီး ဆားဘီးယားအနောက်ပိုင်းတွင် F-16 လေယာဉ်နှင့် ပိုင်းလော့ မေ ၂ ရက်၌ ပစ်ချခံခဲ့ရသည်။
နိုဝင်ဘာ၊ ၂၀၀၁ - အမေရိကန် Green Berets သည် မူဇာအီရှရစ်ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ရန် ဥဇဘက်စစ်ဘုရင် အဗ္ဗဒူရာရှစ်ဒေါ့စ်တန်နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့၏။ အမေရိကန်တို့ အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ဝင်ရောက်ကျူးကျော်မှု၏ ကနဦးအောင်ပွဲ ဖြစ်ခဲ့သည်။
ဒီဇင်ဘာ၊ ၂၀၀၁ - အမေရိကန် အထူးစစ်ဆင်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် အာဖဂန်တပ်ဖွဲ့များနှင့် ပူးပေါင်းကာ တာလီဘန်တို့ ခြေကုပ်ယူထားသော တိုရာဘိုရာတောင်တန်းများပေါ် မွှေနှောက်ခဲ့သော်လည်း အိုစမာဘင်လာဒင် လွတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။
မတ် ၄၊ ၂၀၀၂ - Navy SEALs၊ Army Rangers၊ လေယာဉ်မှူးများ၊ လေတပ်သားနှင့် လေထီး တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် အာဖဂန်နစ္စတန်ရှိ ပေ ၁၀ယ၀၀၀ ကျော်မြင့်သော တာကာဂါတောင်ပေါ်တွင် အခိုင်အမာ ခြေကုပ်ရယူထားသော အယ်ကေးဒါးများနှင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ခုနစ်ဦး သေဆုံးကာ ၁၁ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ အာဖဂန်အရှေ့ပိုင်း၌ ပြုလုပ်ခဲ့သော ထိုစစ်ဆင်ရေးကို Operation Anaconda ဟု အမည်ပေးခဲ့သည်။
မတ်၊ ၂၀၀၃ - သဲကန္တာရမုန် တိုင်း စစ်ဆင်ရေးအပြီး ၁၂ နှစ် အကြာတွင် အီရတ်ကိုကျူးကျော်သော အထူးစစ်ဆင်ရေး ထပ်မံပေါ် ပေါက်ခဲ့သည်။ အီရတ်နိုင်ငံ၏ တောင်ပိုင်းနှင့် အနောက်ပိုင်း နယ်စပ်တစ်လျှောက် အမှတ် ၁၆၀ လေတပ်မတော်အုပ်စု၏ ဟယ်လီကော့ပတာများဖြင့် လေကြောင်းချီ နှိမ်နင်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အမှတ် ၃၅၂ တပ်ဖွဲ့က မြောက်ပိုင်း ရှေ့တန်း စစ်မြေပြင်၌လည်းကောင်း၊ အမှတ် ၁၀ အထူးတပ်ဖွဲ့က ကာဒစ်ရှ်တို့ စိုးမိုးရာ ဒေသများ၌လည်းကောင်း၊ အီရတ်အနောက်ပိုင်း စစ်မြေပြင်တွင် ညအမှတ် ၅ အုပ်စုကလည်းကောင်း ဘက်ပေါင်းစုံ ကျူးကျော် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ ရေတပ်အထူး စစ်ဆင်ရေးအဖြစ် ကမ်းလွန်ရေနံတွင်းများ၊ အခြေခံအဆောက်အအုံများကို ထိန်းချုပ်ကာ အီရတ်ရေကြောင်းတစ်လျှောက် လမ်းရှင်းထားခဲ့သည်။
ဒီဇင်ဘာ ၁၃၊ ၂၀၀၃ - အထူးစစ်ဆင်ရေးပူးတွဲတပ်ဖွဲ့သည် အီရတ်နိုင်ငံ၊ အက်ဒ်ဝါမြို့ရှိ တွင်းဟောင်းတစ်ခု၌ ပုန်းအောင်းနေခဲ့သော သမ္မတဟောင်း ဆဒမ်ဟူစိန်ကို လက်ရဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ သူ့ဇာတိ တီကရစ်မြို့နှင့် နီးရာအရပ်ဖြစ်၏။
မေ ၂၊ ၂၀၁၁ -Navy SEALs အထူးစစ်ဆင်ရေးတပ်ဖွဲ့များက “Operation Neptune Spear” ဟု အမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးဖြင့် အိုစမာဘင်လာဒင်ကို ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၊ အက်ဘော့တာဘက်မြို့၌ ဝင်ရောက်သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။
ဖေဖော်ဝါရီ၊ ၂၀၁၃ - အာဖဂန်သမ္မတ ဟာမစ်ကာဇိုင်းက ကဘူးလ် အနောက်ပိုင်းစီရင်စုမှ အမေရိကန် အထူးတပ်ဖွဲ့များ အားလုံးထွက်ခွာရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်သည်။ အကြောင်းမှာ အပြစ်မဲ့အရပ်သားများအား သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက် ခြင်းများပြုရာတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေကြောင်း စွပ်စွဲခံရ၍ ဖြစ်သည်။
■ အထူးစစ်ဆင်ရေး၏ မူဘောင်များ
ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီးသော သမိုင်း အတွေ့အကြုံများအရ အထူးစစ်ဆင်ရေး၏မူဘောင်များကို ဝါကျ တစ်ကြောင်းတည်းဖြင့် ဖော်ပြရသော် “မည်သည့်မူဘောင်မျှ မရှိ”ဟု ရေးသားနိုင်သည်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနှင့် အီရတ်သမ္မတ ဆဒမ်ဟူစိန်ကို အပြုတ်တိုက်လိုသောအချိန်က ကုလသမဂ္ဂကိုကြားခံ၍ အီရတ်နိုင်ငံအတွင်း အကြီးအကျယ် အဖျက်စွမ်းအားရှိသော လက်နက်များ (Weapon of Mass Destruction - WMD) ရှိနေသည်ဟု တစ်ထစ်ချစွပ်စွဲကာ နိုင်ငံတစ်ခုလုံး ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ပြီး သမ္မတကို ဖြုတ်ချခဲ့သည်။ စစ်ဆင်ရေးဒဏ်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ခံရပြီး အီရတ်နိုင်ငံ “ခရုဆံကျွတ်”ဘ၀ ရောက်သွားချိန်ကျမှသာ WMD လုံးဝမတွေ့ရကြောင်း အမေရိကန်တို့ ဖုံးဖုံးဖိဖိ သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့၏။
အာဖဂန်နစ္စတန်ကို အကြမ်းဖက်မှုတန်ပြန်တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် အကြမ်းဖက်အုပ်စုများ ခြေကုပ်ယူထားရာနိုင်ငံဟု အကြောင်းပြလျက် နှစ် ၂၀ ကြာ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ခဲ့ သည်။ နှစ် ၂၀ ကြာပြီး ဝရုန်းသုန်းကား ပြန်လည်ဆုတ်ခွာချိန်တွင် သူတို့တိုက်ခဲ့သော အကြမ်းဖက်ဟု ဆိုသည့် တာလီဘန်အုပ်စုကို သမ္မတနန်းတော်တွင်ထားကာ ပြည်တော် ပြန်ခဲ့ကြ၏။
အလားတူ ဥရောပအရှေ့ပိုင်း ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံ အစိတ်စိတ်အမြွှာမြွှာကွဲထွက်စေခဲ့သော ကျူး ကျော်စစ်ပွဲများ၌ အထူးစစ်ဆင်ရေး ပြုခဲ့ကြသူများမှာ အမေရိကန်နှင့် NATO မဟာမိတ်အုပ်စုပင် ဖြစ်နေ ပြန်သည်။
ပါကစ္စတန်နိုင်ငံအတွင်း ခိုအောင်းနေထိုင်ခဲ့သော အိုစမာဘင်လာဒင်ကို သုတ်သင်သည့်ကိစ္စမှာ ပို၍ပင် စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဖြစ်နေသည်။ စစ်သင်တန်းကျောင်းများရှိရာ အက်ဘော့တာဘက်မြို့၌ အိုစမာဘင်လာဒင်ကို စတင်ခြေရာခံရာတွင် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ NGO တစ်ခုကို ကြားခံ၍ ကာကွယ်ဆေးထိုးနိုင်သော အသက်အရွယ်ရှိ ကလေးများကို စာရင်းကောက်ခြင်းမှ အစပြုခဲ့သည်။ ကျင့်ဝတ်ရှုထောင့်မှ ပြောရလျှင် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးအကူအညီကို စစ်ဆင်ရေးအသွင် ပြောင်းလဲခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ စစ်ဆင်ရေးအစအဆုံးကို အမေရိကန်သမ္မတအိမ်ဖြူတော်မှနေ၍ သမ္မတဘားရက်အိုဘားမား၊ နိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီး ဟီလာရီကလင်တန် တို့ မျက်တောင်မခတ် ထိုင်ကြည့်နေကြသော်လည်း စစ်ဆင်ရေးဖြစ် တည်ရာအရပ်၊ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ အစိုးရအဖွဲ့ကား သူ့နိုင်ငံအတွင်း ပြည်ပတပ်ဖွဲ့တစ်ခုက အထူးစစ်ဆင်ရေး ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်နေကြောင်း စိုးစဉ်းမျှပင် မသိရှိခဲ့ရပါ။
အထူးစစ်ဆင်ရေးဟူသည် ကျင့်ဝတ်ကိုလည်းကောင်း၊ စစ်စည်းကမ်းကိုလည်းကောင်း၊ တိုင်းခြား နယ်နိမိတ်ကိုလည်းကောင်း၊ တစ်ပါးသောနိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာကိုသော်လည်းကောင်း ချိုးဖောက်ခွင့်ရှိ မရှိကို ကမ္ဘာ့မီဒီယာအားလုံး လိုလိုက ထိုအချိန်ကရော၊ ယခုအထိပါ မေးခွန်းမထုတ်ခဲ့ကြပါ။
သို့သော် ယူကရိန်းရှိ ကိယက်ဗ် အစိုးရအနေနှင့် ဒွန်ဘတ်နယ်မြေများတွင် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ရန် အားထုတ်မှုများ၊ နာဇီလက်သစ်ဝါဒဆိုင်ရာ အားပေးမှုများအပြင် NATO အဖွဲ့၏ ယူကရိန်းကို အဖွဲ့ ဝင်သစ်အဖြစ် လက်ခံလိုခြင်း၊ ဥရောပအရှေ့ပိုင်းနယ်မြေများသို့ NATO က လက်နက်လူသူအင်အား တိုးချဲ့ချထားခြင်းများအတွက် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်က (အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် NATO အဖွဲ့တို့ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့ဖူးသည့် “အထူးစစ်ဆင်ရေး”ကို ယခု ဆင်နွှဲလိုက်ပါပြီ။ ထိုအခါ ကမ္ဘာ့မီဒီယာများက “ကျူးကျော်စစ်”၊ “ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်ခြင်း”စသော ဝေါဟာရများကို ထပ်ကာတလဲလဲ သုံးစွဲကြတော့သည်။ တစ်ဖန် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က “ရာဇဝတ်ကောင်အစစ်” (pure thug)၊ “လူသတ်မှုကျူးလွန်သော အာဏာရှင်” (murderous dictator) ဟု သုံးစွဲခေါ်ဝေါ်သည့် အခြေအနေထိ ရောက်ရှိသွားပြီဖြစ်သည်။
အမေရိကန်နှင့် အနောက်အုပ်စု၏ မီဒီယာ အဓိကရေစီးကြောင်းက မည်သို့ပုံဖော်သည်ဖြစ်စေ အခြား တစ်ဖက်မှ တွေးဆရန်စကားကို ဆားဘီးယား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အလက်ဇန္ဒားဗူလင်က ပြောကြားခဲ့သည်။ သူက “ယူဂိုဆလားဗီးယားတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စစ်ရာဇဝတ်မှုများအတွက် တာဝန်ယူရန် NATO အုပ်စုအား တောင်းဆိုခဲ့ခြင်း မရှိသူများသည် ယူကရိန်းအရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ဝေဖန်ပြောဆိုခွင့်မရှိ”ဟု သမိုင်းတစ်ကွက်ကို “လှပ်ပြ” သော စကား ပြောကြားခဲ့လေသည်။
■ ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း အထူးစစ်ဆင်ရေး၏ ရလဒ်နှင့် အဖြေများ
ရုရှားက အထူးစစ်ဆင်ရေး စတင်ချိန်၌ သမ္မတပူတင်၏ မိန့်ခွန်း၏အဆုံး၌ ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို ကြားဝင်စွက်ဖက်နေသော အခြားနိုင်ငံများကို ယခုကဲ့သို့ သတိပေးခဲ့ပါသည်။
“ကျွန်တော်တို့ကို ဝင်ရောက် နှောင့်ယှက်တဲ့ ဘယ်သူမဆို ကျွန်တော်တို့ တိုင်းပြည်ကို၊ ကျွန်တော်တို့ ပြည်သူတွေကို ဒီထက်ပိုပြီး ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ ဖန်တီးလာကြမယ် ဆိုရင် ရုရှားက အချိန်မဆိုင်း တုံ့ပြန် တော့မယ်ဆိုတာ သိထားသင့်တယ်။ ခင်ဗျားတို့သမိုင်းမှာ ခင်ဗျားတို့တတွေ ဘယ်တုန်းကမှ မကြုံဖူးကြတဲ့ အကျိုးဆက်မျိုးတွေ ကြုံသွားကြရမယ်။ အခြေအနေတွေ ဘယ်လိုပဲ ကြီးထွားလာလာ ကျွန်တော်တို့ကတော့ အဆင်သင့်ပဲ။ ဒီအထူးစစ်ဆင် ရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ လိုအပ်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်ထားပြီးသား။ ကျွန်တော် ပြောနေတာကို နားလည်ကြလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။”
ယူကရိန်း၌ ရုရှားက သိမ်းပိုက် ရရှိသော ပစ္စည်းများတွင် အနောက်အုပ်စုက ပံ့ပိုးထားသော ကန့်သတ်အဆင့်ရှိ လက်နက်များ ပါဝင်သကဲ့သို့ ဇီဝလက်နက် ဓာတ်ခွဲခန်းများကိုပါ အထင်အရှား တွေ့ရှိရသည်။
ရုရှားတို့ ယူကရိန်း၌ ဇီဝဓာတ် ခွဲခန်းပေါင်း ၃၀ ကျော် တွေ့ရှိထားပြီးဖြစ်ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဓာတ်ခွဲခန်းဝန်ထမ်းများ လွှဲပြောင်းပေးအပ်သော အချက်အလက်များအရ ဤဓာတ်ခွဲခန်းများကို အမေရိကန်တို့က ဒေါ်လာသန်း ၂၀၀ အကုန်အကျခံ တည်ဆောက်ကာ ထောက်ပံ့ပေးထားခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုအထဲတွင် ကိယက်ဗ်၊ ခါကိဗ်နှင့် ပိုလ်တာဗာမြို့များရှိ ဓာတ်ခွဲခန်းများသည် ပုလိပ်ရောဂါ၊ ဒေါင့်သန်း၊ ဆုံဆို့နာနှင့် ငှက်ဖျားရောဂါတို့ကို သုတေသနပြုကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ ထို့ပြင် Slavic Bina လူမျိုး လေးထောင်ခန့်၏ သွေးနမူနာများကို အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ ပို့ဆောင်ပြီးကြောင်းလည်း အထောက်အထားများ ရရှိခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် မတ် ၁၈ ရက်တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ ရုရှားအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် နက်ဘင်ဇာက ယူကရိန်းပြဿနာနှင့်ပတ်သက်၍ ရုရှား၏ သဘောထားများကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ သူက အမေရိကန်က ယူကရိန်းအား စစ်ရေးထောက်ပံ့မှု ပေးပို့ခြင်းသည် မီးလောင်ရာ ဓာတ်ဆီလောင်းသလို ဖြစ်နေကြောင်း၊ ယူကရိန်း၌ အမေရိကန် ဇီဝစမ်းသပ်ခန်းထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရုရှားနိုင်ငံသည် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံ ရေးကောင်စီအား အရေးပေါ်အစည်းအဝေး ကျင်းပရန် တောင်းဆိုပြီးဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
စစ်ဆင်ရေးကာလ ရက် ၂၀ ကျော်အတွင်း နှစ်ဖက်စလုံး၏ သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရစာရင်းများမှာ တစ်နေ့တခြား တိုးပွားလာသကဲ့သို့ ကိယက်ဗ်နှင့် အရေးပါသော မြို့ကြီး အချို့ကို ရုရှားတပ်များက ဝိုင်းပတ် ပိတ်ဆို့ထားသည်။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများသို့ ဒုက္ခသည်များ သန်းချီကာ ထွက်ပြေးလျက်ရှိသည်။ ယူကရိန်း သမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက NATO အဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်ရန် စိတ်အားထက်သန်မှုမရှိကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြောကြားလာခြင်း၊ ရုရှား-ယူကရိန်း နှစ်နိုင်ငံ အဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်များ လေးကြိမ်တွေ့ဆုံခြင်း၊ ရုရှား-ယူကရိန်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှစ်ဦး မျက်နှာချင်းဆိုင် တွေ့ဆုံခြင်းများမှာ မှောင်မိုက်နေသော ပစ္စက္ခအခြေအနေမှ အလင်းပျပျအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်သည်။
သို့သော်လည်း အနောက်အုပ်စု၏ စစ်လက်နက်ပစ္စည်း ပံ့ပိုးကူညီမှုများ ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း စဉ်ဆက် မပြတ်ဝင်ရောက်နေခြင်း၊ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီး၏ အနောက်အုပ်စု ပါလီမန်အသီးသီးသို့ နေ့စဉ် နှင့်အမျှ မိန့်ခွန်းခြွေနေခြင်း၊ ရုရှား၏ စစ်ဆင်ရေး ရည်မှန်းချက်ကို မှန်းဆရခက်ခြင်း၊ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်က နျူကလီးယားထိန်းသိမ်းရေးတပ်ဖွဲ့များအား အသင့်အနေအထား ပြင်ဆင်ရန် အမိန့်ပေးထားခြင်း၊ အမေရိကန်နှင့် အနောက်အုပ်စု၏ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ ပြင်းထန်လာခြင်းတို့မှာ မှောင်ရာမှ မိုက်လာသော အခြေအနေအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်ပါသည်။
လွန်ခဲ့သော နှစ်အစိတ်လောက်က မြန်မာနိုင်ငံ မြေလတ်ပိုင်း၊ မင်းဘူးမြို့၏ စာပေဟောပြောပွဲစင်မြင့်မှ စာရေးဆရာ၊ တေးရေးဆရာ၊ ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ (ဦး) မြတ်လေး၏ ဟောပြောချက် အချို့ကို ယခုစာရေးရင်း သတိရနေမိသည်။ “ငြိမ်းချမ်းရေးတဲ့။ မြတ်လေးက ငြိမ်းချမ်းရေး လိုချင်တယ်လေ။ ဒီတော့ “ငြိမ်းချမ်းရေး ××× ငြိမ်းချမ်းရေး ××× ငြိမ်းချမ်းရေးသာ ××× ပေးသာပေးကြပါ ×××”လို့ သီချင်းစာသား ရေးလိုက်တာပေါ့။ မှားတယ်တဲ့။ အမှားကြီးမှားတယ်တဲ့။ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုတာ တောင်းလို့မရဘူး၊ တိုက်ယူရတာတဲ့။ မျက်စိကြီး၊ နားကြီး ပါတီကြီးတစ်ခုက မြတ်လေးကို ပညာပေးတာ။ ဒီတော့ မြတ် လေးတို့ခမျာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို တောင်းပဲ တောင်းရမလို၊ တိုက်ပဲ တိုက်ရမလို နားဝေတိမ်တောင်ဖြစ်နေတုန်း အိမ်နားက တရုတ်ကလေး ညီအစ်ကို ချမ်းသာပြီးရင်း ချမ်းသာ၊ ကြီးပွားပြီးရင်း ကြီးပွားလာလိုက်တာ။ မြတ်လေးက မေးကြည့်တယ်။ ဖြေပါတယ်။ ကောင်လေးတွေက ရည်ရည်မွန်မွန်လေးတွေ။ “အီကား က ပြောတယ်။ စစ်ဖြစ်ရင် ဈေး ရောင်း”တဲ့။”
၂၀၂၂ ခု၊ မတ် ၁၈ ရက်တွင် ယူကရိန်းအရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံဖြစ်သော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံတို့၏ သမ္မတနှစ်ဦး ထိပ်သီးတွေ့ဆုံပွဲကို အွန်လိုင်းပေါ်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။
အထူးစစ်ဆင်ရေး၏ အတိမ်အနက်၊ အတိုးအဆုတ်၊ အရွှေ့အပြောင်း၌ ပါဝင်ပတ်သက်နေကြသူ အားလုံးအတွက် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်၏စကားကို တစ်ခေါက် ပြန်လည်နားထောင်စေချင်ပါသည်။
“တင်းမာမှုတွေ ပြင်းထန်လာတာနဲ့အမျှ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စီးပွားရေးနဲ့တကွ ကုန်သွယ်ရေး၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ စွမ်းအင်၊ အစားအစာ၊ စက်မှုကဏ္ဍနဲ့ ပံ့ပိုးမှုကွင်းဆက်ကို စိုးရိမ်ရတဲ့ အကျပ်အတည်းတွေဆီ အ ရောက်ပို့ပါလိမ့်မယ်။ မသန်မစွမ်းနဲ့ ညှိုးရော်နေတဲ့ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဟာ အရှုံးထဲကနေ နာလန်ထူနိုင်မှာ မဟုတ်တော့ဘူး။ အခြေအနေတွေ ရှုပ်ထွေးလာလေလေ၊ ခေါင်းအေးအေးနဲ့ကြောင်းကျိုးဆင်ခြင်တုံ တရားရှိရှိ စဉ်စားဖို့ လိုအပ်လာလေလေပါပဲ။ အခြေအနေတွေ ဘယ်လိုပဲပြောင်းပြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက်နေရာနဲ့ နိုင်ငံရေးအရ ကြေအေးနိုင်မယ့်အခန်း ဖန်တီးရဲတဲ့ နိုင်ငံရေးသတ္တိမျိုး အမြဲတမ်း လိုအပ်ပါတယ်”။
ကိုးကားစာရင်း
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Special_operations
https://en.m.wikipedia.org/wiki/United_States_Special_Operat-ions_Comman... The% 20United%20States%20Special %20Operations,the%20United %20States%20Armed%20Forces
https://www.sandie gouniontribune.com/military/sdut-us-military-special-operations-history-2015aug25-story.html
https://www.cnn.com/2022/03/17/politics/biden-putin-pure-thug/index.html
https://news-eleven.com/article/227334
https://www.facebook.com/371717166303716/posts/ 2384525215022891/
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=546429783517165&id=100044504...
