အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေကို စတုတ္ထအကြိမ် ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေကြမ်းတွင် ကျော်စောသတင်း ရှိသူများကို စုံစမ်းအရေးယူနိုင်သည့်အတွက် အဂတိလိုက်စားမှုကို ဟန့်တားနိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ မတ် ၉ ရက်က ပြုလုပ်သည့် အမျိုးသားလွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွင် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေကို စတုတ္ထအကြိမ် ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေကြမ်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် လေးဦးက ဆွေးနွေးစဉ် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မွန်ပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် (၅) မှ ဒေါ်မြတ်သီတာထွန်းက “လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုက ပေးတဲ့သူက သူ့ရဲ့အလိုဆန္ဒ တစ်ခုအတွက် ပေးတယ်။ ယူတဲ့သူကလည်း ယူတယ်။ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် အဆင်ပြေနေတဲ့ အချိန်ကျ မပေါ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှု တွေရှိနေတယ်။ အဂတိလိုက်စားမှုတွေရှိနေ တယ်ဆိုတာ ပြည်သူတွေကတော့ သိနေ တယ်။ ဥပမာ တရားရုံးဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်တရား သူကြီးက ဘာလုပ်နေတယ်ဆိုတာ အားလုံးက သိတယ်။ ဒါပေမဲ့ သက်သေမရှိတော့ အရေး ယူလို့ မရဘူး။ အခုဒီဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်အ ရဆိုလို့ရှိရင် ကျော်စောသတင်း ရှိသွားပြီး သတင်းထွက်သွားပြီဆိုတာနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းကနေပြီးတော့ အရေးယူနိုင်တဲ့၊ စုံစမ်းနိုင်တဲ့ အခြေအနေဖြစ်သွားတဲ့ အတွက်ကြောင့် အဂတိလိုက်စားမှုတွေကို နည်းနည်းဟန့်တား နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်” ဟု ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မဲဆန္ဒနယ်အ မှတ် (၄) မှ ဦးလှဦးက “အရေးယူတဲ့အဖွဲ့က ထိုင်သာနေကြရတာ တိုင်သူက မရှိဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို မပြေလည်မှ တိုင်ကြတာလေ။ ပြေလည်အောင် လုပ်ကြတာပေါ့။ ပေးသူရော၊ ယူသူရော၊ ပေးသူအတွက်ပါ တာဝန် တစ်ရပ်သတ်မှတ်တာကိုလည်း သဘောကျ တယ်။ အချို့ကတော့ ပေးသူကို  ပြစ်ဒဏ်မပေး သင့်ဘူးလို့ မြင်တယ်။ သို့သော် ပေးသူက လည်း ဂဃနဏ သူ့အခွင့်အရေးကို ရအောင်ဝယ်တဲ့ကိစ္စတစ်ခု အနေနဲ့ ပေးသူမှာလည်း တာဝန်ရှိတယ်လို့ မြင်တယ်။ ကျော်စော သတင်းကလည်းပဲ သိသာနေတာပဲ။ သူ့ရဲ့ရရှိတဲ့ အခွင့်အရေးမျိုးနဲ့ သူ့ရဲ့နေတာထိုင်တာ သူ့ပုံသဏ္ဌာန်အရ အရာအားလုံးက တော်တော်များများ ထင်ရှားနေတာပဲ။ ကျော်စော သတင်းကို ခိုင်မာတဲ့ အတိုင်းအတာမျိုးနဲ့ အရေးယူတာလည်းပဲ မှန်ပါတယ်။ ဒီဥပဒေ ပြင်ဆင်ချက်ကို ကြိုဆိုပါတယ်” ဟု ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြီး မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် (၅) မှ ဦးတင်အောင်ထွန်းက မည်သူမဆို  အဂတိလိုက်စားမှု ကျူးလွန်ကြောင်း တွေ့ရှိပါက သက်ဆိုင်ရာက အရေးယူဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် ကော်မရှင်သို့ တိုက်ရိုက်အ ကြောင်းကြား တိုင်ကြားနိုင်သည်ဟု ဖြည့်စွက် လိုကြောင်း၊ လက်ရှိအနေအထားတွင် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး တိုင်တန်းလိုသည့် ပြည်သူလူထုများက ဥပဒေမှာ ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် ပြဋ္ဌာန်းချက်နှင့် တိုက်ရိုက်တိုင်ကြား၍ မရနိုင်ဘဲ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်၍ ပေါ်သည်ကို အနည်းဆုံး တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ကိုသာ ဦးစွာတိုင်တန်းပြီးမှ တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့မှနေ၍ ကော်မရှင်ကို နောက်တစ်ဆင့် အရေးယူ တိုင်တန်းရန် ပေးပို့သည့်အချိန်မျိုးကျမှ အချို့ကိစ္စများကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း ရှိသကဲ့သို့ အကောင်အထည်ဖော် မပေးနိုင်သည့် အမှုကိစ္စအများကြီး ဖြစ်နေသည့်အတွက် ဖြစ်ကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး မဲဆန္ဒနယ်အ မှတ် ၃ မှ ဦးဆန်းမြင့်က “ဒါ့အပြင် လက်ရှိနိုင်ငံရေးရာထူးရှိသူမှအပ အခြားလုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာရှိသူ မည်သူမဆို လာဘ်ပေးလာဘ်ယူ ကျူးလွန်ရင် ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ်အပြင် ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်ရမယ်လို့ ပြင်ဆင်သင့်ပါတယ်။ အဂတိလိုက်စားမှုတွေကို အဆင့်ဆင့်တိုင်ကြား နေရတာကြောင့် ကော်မရှင်ကို တိုက်ရိုက်တိုင်ကြားနိုင်အောင် ဥပဒေမှာ ဖြည့်စွက်သင့်တယ်လို့လည်း ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ဒီဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရတာဟာ အစိုးရဌာနတွေနဲ့ အစိုးရ အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာကို ကိုင်တွယ်သုံးစွဲတာမှာ အဂတိလိုက်စားမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်ရတဲ့ လေလွင့်ဆုံးရှုံးမှုတွေ လျော့နည်းကျဆင်းသွားဖို့၊ စီးပွားရေး ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်တဲ့ နေရာမှာလည်း အဂတိလိုက်စားမှုကြောင့် ဖြစ်ရတဲ့ နိုင်ငံတော်ပိုင်ငွေကြေး၊ ပစ္စည်း၊ ထိခိုက်နစ်နာ ပျက်စီးဆုံးရှုံးတာတွေအတွက် အကာအကွယ်ပေးဖို့ ရည်ရွယ်တာလို့ ပြင်ဆင်တဲ့ ဥပဒေတင်သွင်းစဉ်က ကော်မရှင် အတွင်းရေးမှူးက ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိနိုင်ငံရေးရာထူးရှိသူ သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးရာထူးရှိခဲ့စဉ်က မည်သူမဆို လာဘ်ပေးလာဘ်ယူရှိခဲ့ရင် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်တာမှာလည်း ပိုပြီးထိရောက်အောင် မူလပြစ်ဒဏ် ၁၀ နှစ်အစား ၁၅ နှစ်လို့ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်သင့်ပါတယ်” ဟု ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အဂတိလိုက်စားမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်ရသည့် လေလွင့်ဆုံးရှုံးမှုများ လျော့နည်းကျဆင်းစေရန်၊ စီးပွားရေး ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်သည့်နေရာတွင် အဂတိလိုက်စားမှုကြောင့် ဖြစ်ရသည့် နိုင်ငံတော်ပိုင် ငွေကြေး၊ ပစ္စည်း ထိခိုက်နစ်နာ ဆုံးရှုံးမှုများအတွက် အကာအကွယ်ပေးရန် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေကြမ်းအား မတ် ၅ ရက်က ပြုလုပ်သည့် အမျိုးသားလွှတ်တော် အစည်းအဝေးသို့ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ကော်မရှင် အတွင်းရေးမှူး ဦးဆန်းဝင်းက တင်သွင်းခဲ့သည်။

ယင်းဥပဒေကြမ်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဥပဒေကြမ်းကော်မတီက ဥပဒေကြမ်း၏ ပုဒ်မ ၂ တွင် “ဤဥပဒေအရ အရေးယူနိုင်သောပြစ်မှု တစ်ရပ်ရပ်ကို မည်သူမဆို ပြည်တွင်းတွင် သို့မဟုတ် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တည်ဆဲဥပဒေအရ မှတ်ပုံတင်ထားသော ရေယာဉ်နှင့် လေယာဉ် တစ်ခုခုပေါ်တွင် ကျူးလွန်လျှင်ဖြစ်စေ၊ မြန်မာနိုင်ငံသား သို့မဟုတ် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အမြဲတမ်းနေထိုင်သည့် သို့မဟုတ် နေထိုင်ခွင့်ပြုသည့် နိုင်ငံခြားသားက ပြည်ပတွင် ကျူးလွန်လျှင်ဖြစ်စေ ဥပဒေအရ စီရင်ပိုင်ခွင့်ရှိစေရမည်” ဆိုသည့် စကားရပ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဥပဒေကြမ်း အပိုဒ် ၂၊ ပုဒ်မ ၃၊ ပုဒ်ခွဲ(က)ပုဒ်မ ခွဲငယ် (၁) တွင် ဖော်ပြထားသည့် တံစိုးလက် ဆောင်ကို မိမိအတွက် သော်လည်းကောင်း၊ အခြားသူ တစ်ဦးဦးအတွက် သော်လည်းကောင်း၊ အဖွဲ့အစည်းအတွက် သော်လည်းကောင်း၊ ပေးခြင်း၊ လက်ခံခြင်း၊ ရယူခြင်း၊ ရယူရန် အားထုတ်ခြင်း၊ ကမ်းလှမ်းခြင်း၊ ကတိပြုခြင်း သို့မဟုတ် ဆွေးနွေးခြင်း” ဆိုသည့် စကားရပ်ကို “တံစိုးလက်ဆောင်ကို တစ်ဦးတစ်ယောက် အားပေးခြင်း၊ ပေးရန်အားထုတ်ခြင်း၊ လက်ခံခြင်း၊ ရယူခြင်း၊ ရယူရန် အားထုတ်ခြင်း” ဆိုသည့် စကားရပ်ဖြင့် အစားထိုးသင့်ကြောင်း အစီရင်ခံစာ တင်သွင်းခဲ့သည်။

မူလဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၊ ပုဒ်မခွဲ(ခ)၏ နောက်တွင် ပုဒ်မခွဲ (ဂ) အဖြစ် ကျော်စောသတင်း ဆိုသည်မှာ အများပြည်သူအတွင်း ပျံ့နှံ့နေသော သတင်းတစ်ရပ်ရပ်တွင် သူတစ်ဦးဦးသည် အဂတိလိုက်စားမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဤဥပဒေအရ ပြစ်မှုကျူးလွန်မှုရှိကြောင်း သင်္ကာမကင်းဖွယ်ရာ ဖြစ်ခြင်းကြောင့် ခိုင်လုံသည့် အထောက်အထား ရှိသည်ဟု ကော်မရှင်က ယုံကြည်ရန် အကြောင်း ပေါ်ပေါက်သောသတင်းကို ဆိုလိုသည်ဟု အသစ်ဖြည့်စွက်သင့်ကြောင်း၊ ပုဒ်မ ၁၆၊ ပုဒ်မခွဲ(ဈ) ၏ နောက်တွင် ပုဒ်မခွဲ (ည)အဖြစ် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ သင်ခန်းစာများကို အခြေခံပညာ မူလတန်းအဆင့်မှ စတင်၍ ပညာပေးသင်ကြား နိုင်ရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာဌာန၊ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခြင်း၊ တိုင်ကြားစာများကို စိစစ်၍ လက်ခံခြင်း၊ စုံစမ်းစစ်ဆေး အရေးယူခြင်း၊ မမှန်မကန် တိုင်ကြားကြောင်း စိစစ်တွေ့ရှိသည့် တိုင်ကြားစာများ ကိုပယ်ခြင်း၊ မမှန်မကန် တိုင်ကြားသူကို ဥပဒေအရ အရေးယူခြင်းနှင့် တိုင်ကြားခံရသူအပေါ် တိုင်ကြားချက်သည် နိုင်ငံဝန်ထမ်း ဥပဒေအရ အရေးယူသင့်သည်ဟု စိစစ်တွေ့ရှိပါက သက်ဆိုင်ရာဌာနသို့ လွှဲပြောင်းပေးပို့ အရေးယူစေခြင်းဆိုသည့် စကားရပ်များဖြင့် အစားထိုး ပြင်ဆင်သင့်ကြောင်း ဥပဒေကြမ်း ကော်မတီက အစီရင်ခံစာ တင်သွင်းခဲ့သည်။

ထို့ပြင် မူလဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၃၊ ပုဒ်မခွဲ(ခ)ကို “ပြည်သူ့လွှတ်တော် သို့မဟုတ် အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များသည် မည်သူ့ကိုမဆို အဂတိလိုက်စားမှုဖြင့် ကြွယ်ဝချမ်းသာခြင်း၊ ရာထူးဆိုင်ရာ လုပ်ပိုင်ခွင့် အလွဲသုံးစားမှုပြုခြင်း သို့မဟုတ် အဂတိလိုက်စားမှု ကျူးလွန်ခြင်းနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ဥပဒေနှင့်အညီ သက်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌသို့ တင်ပြခွင့်ရှိသည်” ဆိုသည့်စကားရပ်ဖြင့် အစားထိုးသင့်ကြောင်း ဥပဒေကြမ်း ကော်မတီက အစီရင်ခံစာ တင်သွင်းခဲ့သည်။