၂၀၀၅ ခုနှစ်ဝန်းကျင် နောက်ပိုင်းက စပြီး မြန်မာ ကာတွန်းတွေက နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲတွေဆီ စတင် ခြေဆန့် နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲတွေကို မြန်မာ ကာတွန်းပညာရှင်တွေ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြ သလို ဆုရရှိမှုတွေလည်း ရှိလာ ပါတယ်။ အခု နောက်ပိုင်းမှာတော့ နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲ တွေက မြန်မာကာတွန်း ပညာရှင်တွေကို ဖိတ်ခေါ်မှုတွေလည်း ပိုမို များပြားလာတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ မြန်မာ ကာတွန်းပညာရှင်တွေရဲ့ ကာတွန်း လက်ရာတွေက နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲတွေရဲ့ အမြင့်ဆုံး ဆုတံဆိပ်တွေ အထိ ဆွတ်ခူး ရရှိ နေကြပါပြီ။
“နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲတွေကို ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင ်ဖြစ်တဲ့ အဓိက အချက်ကတော့ နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲတွေမှာ ဘယ်လို အရောင်တွေ သုံးပြီး ဆွဲကြလဲ၊ ဘယ်လိုပုံစံတွေ အရေးများလဲ ဆိုတဲ့ အတွေ့အကြုံကို လိုချင်လို့ပါ။ အကြောင်းအရာ စဉ်းစားတဲ့ အပိုင်းမှာတော့ မြန်မာကာတွန်း ပညာရှင်တွေက နိုင်ငံတကာနဲ့ တန်းတူ စဉ်းစား တွေးခေါ်နိုင်ကြ ပါတယ်။ နည်းပညာပိုင်းမှာပဲ လေ့လာဖို့တွေ လိုအပ်တာပါ။ ဒါကြောင့်လည်း မြန်မာ ကာတွန်းပညာရှင်တွေက နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲတွေကို ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ကြတယ်။ ဒီနေရာမှာ အဓိက ကြုံရတဲ့ အခက်အခဲကတော့ အင်တာနက်က တစ်ဆင့် ပို့ရတဲ့ ပြိုင်ပွဲတွေ ဆိုရင် Connection အခက်အခဲ ပါပဲ။ နောက်ထပ် တွေ့ရတတ်တဲ့ အခက်အခဲ ကတော့ ဆုရတဲ့ အခါ ပြန်လည်ပေးပို့တဲ့ ကက်တလောက်တွေ၊ ပို့စကတ်တွေ စာတိုက်က တစ်ဆင့် ပို့တဲ့အခါ ပျောက်သွားတတ်တာပါပဲ။ တစ်ခါတလေ မပျောက်တဲ့ အခါလည်း စာအိတ် ဖွင့်ဖောက်တာမျိုးတွေ ကြုံရပါတယ်” လို့ နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲ အတွေ့အကြုံတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကာတွန်းအောင်မင်းမင်း က ရှင်းပြ ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲ တွေမှာ ဆုရရှိခဲ့သ ူတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ကာတွန်းငယ်ဦး ကလည်း “ နိုင်ငံတကာ ကာတွန်း ပြိုင်ပွဲတွေမှာ မြန်မာ ကာတွန်းလက်ရာတွေ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်တာ၊ ဆုရရှိတာ အင်မတန် ဝမ်းသာဂုဏ်ယူဖို့ ကောင်းပါတယ်။ အဓိက ကတော့ မြန်မာကာတွန်း ပညာရှင်တွေရဲ့ အတွေး၊ ကာတွန်း ရေးသားမှုတွေကလည်း နိုင်ငံတကာနဲ့ ရင်ပေါင်တန်းနိုင်တယ် ဆိုတာကို ဖော်ပြနေတာပါ” လို့ သူ့ရဲ့အမြင်ကို ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲတွေမှာ အဓိကအားဖြင့်တော့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး စတဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ထင်ဟပ်ဖော်ပြနိုင်တဲ့ ကာတွန်း အမျိုးအစားတွေနဲ့ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ကြတာ များပါတယ်။ တစ်ကွက်ကာတွန်း အမျိုးအစားနဲ့ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ကြသလို ကယ်ရီကေးချား ကာတွန်း လက်ရာတွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်မှုတွေလည်း ရှိတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ အရင်က နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲတွေမှာ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်တာ အနည်းစုပဲ ရှိပေမယ့် အခု နှစ်ပိုင်းတွေမှာတော့ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲ အများအပြားကို ပေးပို့ ယှဉ်ပြိုင်လာကြ ပါတယ်။ ဆုရရှိမှုကလည်း အရင်ကထက်ကို ပိုမို များပြားလာတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။
“နိုင်ငံတကာ ကာတွန်းပြိုင်ပွဲတွေကို ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်းအားဖြင့် အတွေအကြုံ အများကြီး ရစေပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ ကာတွန်း ရေးဆွဲပုံတွေကို လေ့လာပြီးသားလည်း ဖြစ်သလို ကာတွန်း စိတ်ကူး အတွေးအခေါ်ပိုင်းမှာလည်း မြန်မာကာတွန်းဆရာတွေရဲ့အတွေးကို ထုတ်ဖော်ပြီးသား ဖြစ်စေပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အတွက် အဓိက အခက်အခဲကတော့ ပြိုင်ပွဲတစ်ခု ရှိတယ်ဆိုရင် ရေးဆွဲ ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ အချိန် မလုံလောက်တာရယ်၊ အင်တာနက်က တစ်ဆင့်ပို့ရမယ် ဆိုရင်လည်း လိုင်းမကောင်းလို့ ကြန့်ကြာတာတွေရယ် က အဓိက အခက်အခဲပါပဲ။ အခုထက် ပိုပြီး လွယ်ကူစွာ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မယ့် အခြေအနေ ရှိမယ် ဆိုရင်တော့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်တဲ့ အရေအတွက်တွေ ပိုပြီး များလာမယ်လို့ ထင်ပါတယ်” လို့ လူငယ် ကာတွန်းဆရာ ရွှေလူက ဆိုပါတယ်။
မြန်မာ ကာတွန်းလက်ရာတွေ ကတော့ နိုင်ငံတကာ ပြိုင်ပွဲတွေဆီ ခြေတစ်လှမ်း ခရီး စတင်နေပြီလို့ ဆိုရမှာပါ။ ထောင်သောင်းချီတဲ့ ခရီးလမ်းတွေတိုင်းက ခြေတစ်လှမ်း ဆီကပဲ စတင် ရမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံတကာ ခရီး ရှည်ကြီးကို မြန်မာ ကာတွန်းတွေ စတင် လျှောက်လှမ်းနိုင်ပြီ ဆိုတာ မလွဲနိုင်ပါဘူး။ နိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေ၊ အဖြစ် အပျက်တွေကို ထင်ဟပ် ပုံဖော်ထားတဲ့ မြန်မာကာတွန်း လက်ရာတွေက နိုင်ငံတကာ ကာတွန်း စင်မြင့်ထက်မှာ ပိုမို ဝင့်ကြွားလာတဲ့ တစ်နေ့ကိုတော့ဖြင့် မျှော်လင့်လို့ နေမိ ပါတော့တယ် . . .