ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး(ဝဲ)နှင့် မြန်မာပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးကျော်တင့်ဆွေတို့ နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်က နေပြည်တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် လက်မှတ်ရေးထိုးပွဲသို့ တက်ရောက်စဉ် (Photo: AFP)

ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင် ၆၀၀,၀၀၀ ကျော်ကို မြန်မာနိုင်ငံမှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးသွားစေခဲ့သည့် အကျပ်အတည်းတစ်ရပ်နှင့် ပတ်သက်၍ ကမ္ဘာက ဖိအားပေးမှုများ မြင့်တက်လာချိန်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့သည် ဒုက္ခသည်များကို နှစ်လအတွင်း ပြန်လည်လက်ခံမှု စတင်ရန် သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံက နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

လူမျိုးစုလိုက် သုတ်သင်မှုမြောက်သည်ဟု အမေရိကန်က ပြတ်ပြတ်သားသား ခေါ်ဆိုခဲ့သည့် မြန်မာတပ်မတော်၏ စစ်ဆင်ရေးတစ်ရပ်ပြီးနောက် သြဂုတ်လကတည်းက ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင် ၆၂၀,၀၀၀ သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရက်စ်တေလာဆင်၏ ကြေညာချက်တွင် မြန်မာလုံခြုံရေးတပ်များသည် ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင်များအပေါ် ကြောက်မက်ဖွယ် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲလျက် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အမေရိကန်၏ အပြင်းထန်ဆုံး ပြစ်တင်ရှုတ်ချမှုကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဒုက္ခသည်များ ပြန်လည်လက်ခံရေးဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ သီတင်းပတ်များချီလျက် အကြိတ်အနယ် ငြင်းခုံခဲ့ကြပြီးနောက် မြန်မာအရပ်သား အစိုးရအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အေအိတ်ချ်မာမွတ်အလီတို့အကြား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံမြို့တော် နေပြည်တော်တွင် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်တစ်ရပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

အတိုချုပ် ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ရပ်တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များ အဓိကနေထိုင်သည့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဒုက္ခသည်များ ပြန်ပို့ခြင်းကို နှစ်လအတွင်း စတင်ရန် ၎င်းတု့ိအနေဖြင့် သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒုက္ခသည်များ ပြန်လည်လက်ခံရေးအတွက် အစီအစဉ်များကို သဘောတူညီမှု ရရှိရန် အလုပ်အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို သီတင်း သုံးပတ်အတွင်း ဖွဲ့စည်းလိမ့်မည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါက အခြေခံအဆင့် တစ်ဆင့်ပါ။ သူတို့ ရိုဟင်ဂျာတွေကို ပြန်လက်ခံပါမယ်။ အခု ကျွန်တော်တို့ အလုပ်စတင်ရပါတော့မယ်” ဟု အလီက နေပြည်တော်တွင် သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆင်းရဲပြီး လူဦးရေထူထပ်သော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသည် ဒုက္ခသည်များကို လက်ခံခဲ့သည့်အတွက် နိုင်ငံတကာ၏ ချီးကျူးမှုကို ရရှိခဲ့သည်။ သို့သော် ဒုက္ခသည်များ၏ လှုပ်ရှားသွားလာမှုများကို ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ နေထိုင်နေခြင်းကို မလိုလားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ရုံးက နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက် သဘောတူညီချက်ကို နှစ်နိုင်ငံလုံးအတွက် win-win အနေအထားဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ပြီး ယခုကိစ္စကို အပြန်အလှန် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများမှ တစ်ဆင့် ခင်ခင်မင်မင် ဖြေရှင်းသင့်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ဒုက္ခသည်အရေအတွက် မည်မျှကို ပြန်လည်လက်ခံမည် ဆိုသည်နှင့် ပြန်လည်လက်ခံရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို အချိန်မည်မျှ ယူမည်ဟူသည့် အချက်များမှာမူ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မရှိသေးပေ။

ရာနှင့်ချီသော ၎င်းတို့၏ ရွာများ လုံးဝပျက်စီးသွားပြီးနောက် ဘင်္ဂါလီများအနေဖြင့် မည်သည့်နေရာ၌ ပြန်လည်နေရာချထား ခံရမည်ဟူသည့်အချက်နှင့် မွတ်စလင်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထား မြင့်တက်နေသည့် နိုင်ငံတွင် ဘင်္ဂါလီတို့၏ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုကို မည်သို့မည်ပုံ အာမခံမည်ဟူသည့်အချက်တို့ အပါအဝင် လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် ပတ်သက်၍ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်လျက် ရှိသည်။