အာဘေး-ကင် ထိပ်သီးဖြစ်မြောက်လာရန်အတွက် ဂျပန်က ကြိုးပမ်းနေ

အာဘေး-ကင် ထိပ်သီးဖြစ်မြောက်လာရန်အတွက် ဂျပန်က ကြိုးပမ်းနေ
Published 15 June 2018

ဇွန် ၁၄ ရက်က ဆိုးလ်ရှိ သမ္မတအိမ်ပြာတော်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး တာရိုကိုနို (ဝဲ)အား တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ မွန်းဂျေအင်း (ယာ)က တွေ့ဆုံနေစဉ် (Photo: AFP)

ဆွေးနွေးရန် လမ်းဖွင့်ထားကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအွန်က ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှင်ဇိုအာဘေးနှင့် ကင်တို့အကြား ထိပ်သီးကို ပြင်ဆင်နိုင်ရန်အတွက် ဂျပန်က လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ဂျပန်မီဒီယာများက ဇွန် ၁၄ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန် သမ္မတဒေါ်နယ်ထရန့်နှင့် စင်ကာပူတွင် သမိုင်းဝင်ထိပ်သီးပြုလုပ်စဉ် ကင်က အာဘေးနှင့် ဆွေးနွေးပွဲဖြစ်နိုင်ခြေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ဆန်ကေးရှင်ဘွန်းသတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။ ထရန့်နှင့်တွေ့ဆုံမှုအတွင်း ကင်က သူသည် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်အာဘေးနှင့် တွေ့ဆုံနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ထိုသတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သောဆယ်စုနှစ်များစွာက မြောက်ကိုရီးယားက ပြန်ပေးဆွဲခဲ့သော ဂျပန်နိုင်ငံသားများ၏ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ကိစ္စကို တွန်းအားပေးရန်အတွက် ဆွေးနွေးရန် ဂျပန်က လိုလားနေသည်။ မကြာသေးမီလများအတွင်း သံတမန်ရေးရာ ကြိုးပမ်းမှု အရှိန်အားကောင်းခဲ့သော်လည်း ထိုကိစ္စသည် အနည်းငယ်သာ လှုပ်ရှားမှုရှိခဲ့သည်။ ပြုံယမ်း၏ ပြန်ပေးဆွဲခြင်းခံခဲ့ရသူများ၏ မိသားစုဝင်များနှင့် တွေ့ဆုံစဉ် အာဘေးက မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ဆွေးနွေးပွဲ၌ ထိုကိစ္စကို တွန်းအားပေးသွားမည်ဟု ဇွန် ၁၄ ရက်တွင် ထပ်မံ ကတိပြုခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားက ၎င်း၏သူလျှိုများအား လေ့ကျင့်ပေးရာတွင် ကူညီနိုင်ရန် ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များနှင့် ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် ဂျပန်နိုင်ငံသားများကို ပြန်ပေးဆွဲမှုကိစ္စကြောင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးသည် ကာလရှည်ကြာ ဆိုးရွားခဲ့သည်။ ဂျပန်အစိုးရက ပြန်ပေးဆွဲခံခဲ့ရသူ ၁၇ ဦး စာရင်းအား တရားဝင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း ဒါဇင်များစွာ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြသည်။

ထိုပြန်ပေးဆွဲခံရမှုကိစ္စသည် မည်သည့်တိုးတက်မှုမျှ မရရှိခဲ့လျှင် ထိပ်သီးကျင်းပမှုသည် အဓိပ္ပာယ်မဲ့သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။ သြဂုတ်တွင် ပြုံယမ်းသို့ အာဘေးက သွားရောက်ခဲ့မှု အပါအဝင် ဖြစ်နိုင်ခြေ အများအပြားကို ဂျပန်အစိုးရတာဝန်ရှိသူများက ချိန်ဆနေကြသည်။ နောက်ထပ်ဖြစ်နိုင်ခြေတစ်ခုမှာ လာမည့်စက်တင်ဘာတွင် ရုရှား၌ကျင်းပမည့် ညီလာခံ၏ ဘေးဆွယ်တွေ့ဆုံမှုတွင် အာဘေးက ကင်ကို တွေ့ဆုံမှုဖြစ်ကြောင်း ဆန်ကေးရှင်ဘွန်းက ဖော်ပြခဲ့သည်။ ထရန့်နှင့် တွေ့ဆုံချိန်တွင် ကင်က အာဘေးနှင့်တွေ့ဆုံရန် အသင့်ရှိကြောင်း ပြသခဲ့သည်ဟု ဂျပန်မီဒီယာ အများအပြားက ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

အာဘေး-ကင်ထိပ်သီး ဖြစ်မြောက်လာရန်အတွက် အစီအစဉ်များ ရေးဆွဲနိုင်ရန် ဂျပန်အစိုးရတာဝန်ရှိသူများသည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း မွန်ဂိုလီးယား၌ ကျင်းပမည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးကွန်ဖရင့်တွင် မြောက်ကိုရီးယားတာဝန်ရှိသူများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ဂျပန်မီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အာဘေးက လာမည့်သြဂုတ်တွင် ပြုံယမ်းသို့သွားရောက်ရန် အခက်အခဲရှိနိုင်ပါက စက်တင်ဘာတွင် ရုရှားနိုင်ငံ ဗလာဒီဗိုစတော့၌ ကျင်းပမည့် Eastern Economic Forum ၏ဘေးဆွယ် တွေ့ဆုံမှု၌ ဆွေးနွေးနိုင်ကြောင်း ယိုမီယူရီ သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

Ref: AFP