ဒေါ်လာဈေး အတက်အကျနှင့် မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး စံချိန်တင်ကျဆင်းမှု၏ ဂယက်သည် အခြေခံြ ပည်သူလူထုထံ ပြင်းထန်စွာ ရိုက်ခတ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်လာငွေလဲနှုန်း မြင့်တက်မှုကို ဗဟိုဘဏ်နှင့် အစိုးရက ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ဘဏ်များသို့ ဒေါ်လာချေးခြင်း၊ ထုတ်ရောင်းခြင်း ခြောက်နှစ်တာ ထိန်းချုပ်ထားသော ငွေလဲဈေးကွက် Manage Float တွင် ရည်ညွှန်းငွေလဲနှုန်းအပေါ် အတိုးအလျှော့ ရှစ်ကျပ်သတ်မှတ်ထားမှုကို ပယ်ဖျက်လိုက်ခြင်း၊ ဈေးကွက်အတွင်း လွတ်လပ်စွာ ရောင်းဝယ်ခွင့်ပြုလိုက်ခြင်းတို့ဖြင့် ကုစားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ယနေ့အထိ ဒေါ်လာဈေး အတက်အကျ မြန်ဆန်မှုနှင့် ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းမှုအပေါ် ထိရောက်သည့် ထိန်းချုပ်မှု မလုပ်နိုင်ဘဲ ယမန်နေ့က ငွေလဲဈေးကွက်တွင် တစ်ဒေါ်လာ ကျပ် ၁၅၀၀ ကျော်အထိ ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။
ဒေါ်လာငွေလဲနှုန်းသည် တစ်နှစ်ကျော်အကြာ ကျပ် ၁၃၅၀ ဝန်းကျင်တွင် ရှိနေသော်လည်း ဇွန်လမှစ၍ တရိပ်ရိပ် မြင့်တက်လာကာ ကျပ် ၁၅၆၀ ကျော်အထိ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ လအနည်းငယ်အတွင်း ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကျဆင်းသွားခြင်းကြောင့် စီးပွားရေး နယ်ပယ်အတွင်း ကြီးစွာလှုပ်ခတ် သွားခဲ့ရသည်။ ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းမှု၏ နောက်ဆက်တွဲ လူထုအပေါ် သက်ရောက်မှုများအတွက် စိုးရိမ်ပူပန်လာကြသည်။ ထိုသို့သော အခြေအနေများကြောင့် အစိုးရတာဝန်ရှိသူများ အနေဖြင့် လူထုစိတ်သက်သာရာ ရစေရန် တာဝန်ယူမှုနှင့် ယင်းသို့ငွေကြေး ကမောက်ကမ ဖြစ်မှုအပေါ် လုပ်ဆောင်ချက်များကို ရှင်းလင်းပြောကြားရန် မျှော်လင့်ခဲ့ကြသည်။ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် အနေဖြင့် ငွေကြေးမတည်ငြိမ်မှု ကိစ္စရပ်များနှင့် ပတ်သက်၍ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် သြဂုတ် ၂၇ ရက်တွင် တွေ့ဆုံမည်ဟု အတည်ပြုထားသည်။ တရုတ်နှင့် အမေရိကန်ကြား ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲ၏ ရိုက်ခတ်မှုဂယက်ကြောင့် ဒေါ်လာဈေး အတက်အကျ မြန်ဆန်မှုသည် အခြားသော နိုင်ငံများကိုလည်း သက်ရောက်သည်မှာ မှန်သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသည် ဘတ်ဂျက်လိုငွေ မြင့်မားနေခြင်း၊ နိုင်ငံခြား တိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု မျှော်မှန်းထားသကဲ့သို့ မဖြစ်ခြင်း၊ ပြည်တွင်းထုတ်ကုန် တိုးတက်မှု မရှိခြင်းတို့ကြောင့် သက်ရောက်မှု ကြီးမားသည်။
စီးပွားရေး လုပ်ငန်းကြီးများနှင့် လုပ်ငန်းရှင်များကို သက်ရောက်ခြင်းထက် အခြေခံလူထုအပေါ် သက်ရောက်နိုင်ခြေကို အစိုးရအနေဖြင့် ပို၍ထည့်သွင်း တွက်ချက်သင့်သည်။ ဒေသတွင်းနိုင်ငံများ၌ အခြေခံလုပ်ခလစာ အနိမ့်ဆုံးဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆင်းရဲချမ်းသာ ကွာဟမှုကြီးသည့် အချက်ကိုလည်း ထည့်တွက်ရမည်ဖြစ်သည်။ တစ်နေ့လုပ်ခလစာ သတ်မှတ်ချက် ကျပ် ၄၈၀၀ ကို ပြီးခဲ့သည့် လပိုင်းအတွင်းကသာ စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အခြေခံ လူထုကြားတွင် ဝင်ငွေနှင့် ထွက်ငွေ မမျှသည့် ပြဿနာသည် အကြီးမားဆုံး စိန်ခေါ်မှု ဖြစ်နေသည်။ လတ်တလောတွင် ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းမှုနှင့်အတူ အခြေခံ စားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းများလည်း ဈေးကွက်တွင် လိုက်ပါမြင့်တက်နေပြန်သည်။ ပြည်တွင်းစားသုံးသည့် ဆန်ချောဈေး တစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၅၂၀၀၀ အထိ စံချိန်တင်ဈေးသို့ မြင့်တက်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။ သြဂုတ်လအတွင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် ဆန်ဈေးနှုန်းကို ကြည့်ပါက ၃ ရက်မှ ၂၀ ရက်အတွင်း ဆန်ချောမျိုးစုံ ဈေးတက်ခဲ့သည့်အပြင် အချို့မှာ တစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၄၀၀၀၊ အချို့မှာ တစ်အိတ်လျှင် ကျပ် ၅၀၀၀ နှင့် ၆၀၀၀ အထိ ဈေးတက်ခဲ့သည်။ စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများကို ကြည့်လျှင်လည်း တစ်လအတွင်း တစ်လီတာ ကျပ် ၁၀၀ အထိ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး သုံးလအတွင်း ဈေးနှုန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း ရှစ်ရာခိုင်နှုန်းကျော်အထိ မြင့်တက်ခဲ့သည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက် အတွင်းရှိ စက်သုံးဆီများသည် ကမ္ဘာ့စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း၊ နိုင်ငံခြား ငွေလဲနှုန်းနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စရိတ်အပေါ် အခြေခံပြီး အပြောင်းအလဲဖြစ်သည်ဟု ဆိုသော်လည်း နိုင်ငံခြားငွေလဲနှုန်း ကျဆင်းသည့် အချိန်မျိုးတွင် ပြည်တွင်းစက်သုံးဆီဈေးနှုန်း လိုက်ပါပြောင်းလဲခြင်း မရှိသည်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။
မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ငွေကြေးဈေးကွက် မတည်ငြိမ်မှု၏ ဂယက်သည် ကုန်ဈေးနှုန်း ကြီးမြင့်မှုအရ အဓိကအားဖြင့် အခြေခံ လူတန်းစားများကို ကြီးစွာသက်ရောက်သည် ဆိုသည့်အချက်ကို မငြင်းသာပေ။ အခြေခံလူထုအတွက် သက်ရောက်မှု ကြီးမားသည့် အခြေအနေမျိုးတွင် အစိုးရအနေဖြင့် အလျင်အမြန် ကုစားနိုင်မည့် နည်းလမ်းများကို ပွင့်လင်းမြင်သာစွာချပြ၍ တာဝန်ယူ ဖြေရှင်းပေးသင့်ပေသည်။ သို့မှသာ ပြည်သူလူထု၏ ယုံကြည်ကိုးစားမှုရှိသော အစိုးရတစ်ရပ်အဖြစ် ရှိနိုင်လိမ့်မည် ဖြစ်ပါကြောင်း The Daily Eleven သတင်းစာက ရေးသားအပ်ပါသည်။
သြဂုတ်လ ၂၄ ရက်နေ့ထုတ် The Daily Eleven သတင်းစာ အယ်ဒီတာ့အာဘော်
