ဦးထုပ်အမာ ဆောင်းထားတဲ့ အမေရိကန် ရုပ်သံတင်ဆက်သူဟာ ဝါးနဲ့သံ ရောနှောထားတဲ့ ငြမ်းကို ဆုပ်ကိုင်ထားတဲ့ သူရဲ့ အောက်ဘက် တစ်နံတစ်လျားမှာတော့ တရုတ်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး အချက်အချာ ရှန်ဟိုင်းရဲ့ မှိန်းမူးဖွယ် မြို့ပြရှုခင်းက ပြန့်ကားတည်ရှိ နေလေရဲ့။“ကမ္ဘာ့အမြန်ဆုံး ဖွံ့ဖြိုးလာတဲ့ လူလတ်တန်းလွှာတွေရဲ့ စိတ်ကူးတွေကို စုံစမ်းဖို့ ကျွန်တော် ကင်မရာတွေ၊ မေးခွန်းတွေကိုင်ပြီး အပြင်လူတွေရဲ့ နေရာဆီကိုသွားဖို့ ခွင့်မပြုသလောက်ပါပဲ” လို့ ဗိသုကာဒင်နီဖော်စတာက ဒစ္စကာဗာရီ ကြည့်နေသူတွေကို ပြောလိုက်ပါတယ်။ဒီမှာ တစ်ချက်ကြည့်ရရင် ကင်မရာတွေရော၊ မေးခွန်းတွေအတွက်ပါ တရုတ်အစိုးရက ပူးပေါင်းကူညီခဲ့တာပါ။တရုတ်ဟာ ပြည်ပနိုင်ငံတွေမှာ သူရဲ့ ပါဝါအပျော့ကို မြှင့်တင်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့တာ ကြာပါပြီ။ စီစီတီဗွီ အသံလွှင့်ဌာနနဲ့ အစိုးရပိုင် သတင်းအေဂျင်စီ ဆင်ဟွာတို့ အပါအဝင် နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာတွေကို နိုင်ငံတကာမှာ ချဲ့ထွင်ဖို့ ယွမ်ငွေတွေ ဘီလျံနဲ့ချီပြီး သုံးခဲ့တယ်။ ကွန်ဖြူးရှပ် အင်စတီကျုတွေလို့ သိကြတဲ့ အစိုးရက စပွန်ဆာပေးထားတဲ့ ဘာသာစကားဌာနတွေကနေ တစ်ဆင့်လည်း ကြိုးပမ်းနေပါတယ်။အခုတော့ အာဏာရ ကွန်မြူနစ်ပါတီဟာ နည်းဗျူဟာ အသစ်တစ်ရပ်ကို ကျင့်သုံးလာပုံ ရပါတယ်။ နိုင်ငံခြား ရုပ်သံတွေက တင်ဆက်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံအကြောင်း မှတ်တမ်းတင် ရုပ်ရှင်တွေအပေါ် အကြီးအကျယ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလို့ အထင်ကရ နိုင်ငံတကာ ကွန်ရက်တွေကနေ ထုတ်လွှင့်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒါတွေကို ပါတီရဲ့ ပြန်ကြားရေး အကြီးအကဲတွေရဲ့ ကြီးမှူးမှုအောက်မှာ လုပ်နေတာပါ။တရုတ်အစိုးရအဖွဲ့ရဲ့ ဝါဒဖြန့်ချိရေး လက်ရုံးဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံတော်ပြန်ကြားရေး ကောင်စီရုံး (SCIO) က သူရဲ့ ဒီလိုမျိုး နောက်ဆုံး ကြိုးပမ်းမှုတစ်ရပ်ကို ပေကျင်းမှာ ဒီအပတ်အတွင်း ထုတ်ပြခဲ့ပါတယ်။ How China Works ဆိုတဲ့ မှတ်တမ်းတင်ရုပ်ရှင် အထူးပွဲ ပြသခဲ့တာပါ။ အပိုင်းသုံးပိုင်းပါ ဝင်တဲ့ အဲဒီမှတ်တမ်းတင် ရုပ်ရှင်စီးရီးကို ဒစ္စကာဗာရီချန်နယ်ကနေ ထုတ်လွှင့်ပြသပါလိမ့်မယ်။အဲဒီ အစီအစဉ်ကို တင်ဆက်တဲ့သူကတော့ ဖော်စတာဖြစ်ပြီး SCIO ရဲ့ ထောက်ပံ့ကူညီမှုနဲ့ လမ်းညွှန်မှုကို ခံယူထားတာပါ။ ဒါဟာ သုံးနှစ် သဘောတူစာချုပ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်း တစ်ရပ်ပါ။ အဲဒီ သဘောတူညီချက်မှာ ဒစ္စကာဗာရီက တရုတ်အစိုးရက အတည်ပြုပေးတဲ့ တရုတ်က ပင်မအကြောင်းအရာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ တစ်နာရီကြာ ပရိုဂရမ်တစ်ခုကို တစ်ပတ်တစ်ကြိမ် ထုတ်လွှင့်ပေးဖို့ ပါဝင်ပါတယ်။ နိုင်ငံနဲ့ ဒေသပေါင်း ၃၁ ခုက ကြည့်ရှုသူ သန်း ၉ဝ ဆီကို ရောက်ဖို့ပါ။ဒစ္စကာဗာရီရဲ့ အလုပ်အမှုဆောင်တွေက “တရုတ်နာရီ” လို့ အမည်ပြောင်နဲ့ ခေါ်ကြတဲ့ အဲဒီအစီအစဉ်အတွက် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက် အသေးစိတ်ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားဖို့ ငြင်းဆန်ခဲ့ပါတယ်။“ကောင်းမွန်တဲ့ တရုတ်အကြောင်းအရာ တစ်ခုကို ပြောဖို့ ကျွန်တော်တို့ မီဒီယာ တစ်ခုတည်းအပေါ် အမှီပြုနေတာ မလုံလောက်ပါဘူး” လို့ SCIO ရဲ့ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး ကွီယုယင်က အဲဒီရုပ်သံအစီအစဉ် ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ သူက “ဒစ္စကာဗာရီချန်နယ်ကနေ အံ့ဖွယ် တရုတ်အကြောင်းအရာတစ်ခု ပြသတဲ့အခါ ဒီလိုမျိုး ကမ္ဘာ့မီဒီယာရဲ့ အင်အားနဲ့ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို မြင်ရလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ဒစ္စကာဗာရီနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတော် ကောင်စီတို့ဟာ ၂ဝဝ၄ ခုနှစ်ကတည်းက ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီကတည်းက ကမ္ဘာ့ရုပ်သံ ကုမ္ပဏီကြီးဖြစ်တဲ့ ဒစ္စကာဗာရီဟာ တရုတ်အကြောင်း ပရိုဂရမ်တွေကို ၆၅ နာရီကြာ ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီးပါပြီ။အရင် ထုတ်လွှင့်ပြသပြီးတဲ့ စီးရီးတွေထဲမှာ တရုတ်ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကြီးမားတဲ့ အာကာသ အစီအစဉ်အကြောင်း တင်ဆက်တဲ့ Long March Into Space ဆိုတာရယ်၊ တရုတ်အနောက် တောင်ပိုင်းမှာ ၂ဝဝ၈ ခုနှစ်က ငလျင်ကြီး လှုပ်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် အစိုးရဦးဆောင်တဲ့ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ဆောင်ရွက်မှုအကြောင်း ပြသတဲ့ Rebuilding Sichuan ဆိုတာရယ် ပါဝင်ပါတယ်။ စီချွမ်ငလျင်မှာ ကျောင်းတွေပြိုကျလို့ ကလေးငယ်ပေါင်း ၅ဝဝဝ ကျော်သေခဲ့ရပြီး ရင်ကွဲပက်လက်ဖြစ်နေတဲ့ မိဘတွေက ခြစားမှု ပါဝင်ပတ်သက်နေတာကြောင့် ဖြစ်ကတတ်ဆန်း ဆောက်လုပ်ထားတဲ့ အဆောက်အအုံတွေကို အပြစ်တင်ခဲ့ကြပါတယ်။ဒါပေမဲ့ “တရုတ်နာရီ” ကတော့ တရုတ်အစိုးရက ပြည်ပနိုင်ငံတွေမှာ သူတို့ရဲ့ပုံရိပ်ကို အရောင်တင်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေကြတဲ့အတိုင်း အကောင်အထည်ဖော်သွားမယ့်ပုံပါပဲ။ဟားဗတ်ကျောင်းဆင်း ဗိသုကာပညာရှင်ဖြစ်တဲ့ ဖော်စတာဟာ Extreme Engineering နဲ့ Build It Bigger အစီအစဉ်တွေကို ဒစ္စကာဗာရီနဲ့ Science ချန်နယ်တို့မှာ တင်ဆက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒစ္စကာဗာရီ အလုပ်အမှုဆောင်တွေဟာ SCIO နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအကြောင်း ရွှန်းရွှန်းဝေအောင်ပြောခဲ့ပြီး တရုတ်အစိုးရ အရာရှိကြီးတွေနဲ့ စင်ပေါ်မှာ ဓာတ်ပုံတွဲရိုက်ခဲ့ပါတယ်။“တရုတ်ကို ကမ္ဘာရဲ့စက်ရုံကြီး၊ ထုတ်လုပ်ရေးမြို့တော်လို့ ကျွန်တော်တို့အားလုံး သိထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မနက်ဖြန်ရဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသစ်ဟာ ပိုပြီးလန်းဆန်းသစ်လွင်တဲ့ နေရာကြီး ဖြစ်လာပါတယ်” လို့ ဒစ္စကာဗာရီ အာရှ-ပစိဖိတ်ကွန်ရက် ထုတ်လုပ်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးဌာန ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဗီခရမ်ချန်နာက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ သူက တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင်ပင်းရဲ့ စကားကို ကိုးကားပြီး “အသစ်ပေါ်ထွန်းလာတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ၊ အိပ်မက်တိုင်း ပြည်တရုတ်” ရဲ့အကြောင်း ဒီစီးရီးအသစ်တွေက ပြောပြပါလိမ့်မယ်လို့လည်း ဆိုသွားပါတယ်။ဒီအစီအစဉ်ကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ဒစ္စကာဗာရီ အာရှ-ပစိဖိတ်ကွန်ရက်ရဲ့ ယာယီဥက္ကဋ္ဌ အင်းနရစ်မာတီးနက်ဟာ SCIO နဲ့ ဒစ္စကာဗာရီတို့အကြား ဉဏ်ကစားခဲ့သူဖြစ်ပြီး သူတို့ကွန်ရက်က တည်းဖြတ်မှုပိုင်း ဆိုင်ရာကိုတော့ ထိန်းချုပ်ထားဆဲပါပဲ။မာတီးနက်က “ကမ္ဘာပေါ်က ကွဲပြားခြားနားတဲ့ နေရာတွေအတွက် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ တည်းဖြတ်မှုပိုင်း ဆိုင်ရာအရ ဖြတ်ကျော်ရမယ့် အရာတွေ ရှိသလို ထုတ်လွှင့်မှုတွေအတွက် ရပ်တည်ချက်ကို ထိန်းချုပ်ထားပါတယ်” လို့တော့ ဆိုပါတယ်။ဒီအစီအစဉ်ဟာ တရုတ်အစိုးရက ထောက်ပံ့တဲ့ ကြော်ငြာဆန်တာမျိုးလားလို့ မေးတဲ့အခါမှာ မာတီးနက်က “အစီအစဉ်ပြသတာကို ကြည့်ဖို့ပဲ ကျွန်တော်ပြောချင်ပါတယ်။ ဒါတွေက မယုံကြည်နိုင်စရာ အတွေးပွားစရာဖြစ်ပြီး သိမြင်လာစရာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အကြီးအကျယ် အလေးအနက် လေ့လာစရာတွေသာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုအချိန်မှာ သိပ်ပြီး ရှင်းလင်းတဲ့ အရာတစ်ခုကတော့ တရုတ်ဟာ ကမ္ဘာ့စင်မြင့်ပေါ်မှာ ရှိနေတယ် ဆိုတာပါပဲ” လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။တရုတ်အစိုးရဟာ တရုတ်နိုင်ငံ အတွင်းမှာ ဖော်ထုတ်ပြသခွင့်ကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ထိန်းချုပ်ထားပေမယ့် ပြည်ပမှာတော့ သူရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ဩဇာကို ချဲ့ထွင့်ဖို့ ပိုမိုကျယ်ပြန့်တဲ့ ရည်မှန်းချက် ရှိနေပါတယ်။စီစီတီဗွီ အသံလွှင့်ဌာနဟာ ပြည်ပမှာ သူရဲ့ဝန်ထမ်းအင်အားကို ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ်ကနေ ၂ဝ၁၃ ခုနှစ်အတွင်း ဆယ်ဆနီးပါး တိုးချဲ့ခဲ့ပါတယ်။ စီစီတီဗီရဲ့ ဥရောပဗျူရို အကြီးအကဲက နိုင်ငံခြားက ဌာနပေါင်း ၇ဝ မှာ အခြေချထားတဲ့ လက်ရှိ ဝန်ထမ်းအင်အားက ၄ဝဝ ကျော်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာတွေဟာ သူတို့ပြည်တွင်းမှာ ပိတ်ပင်ထားတဲ့ Facebook၊ Twitter၊ YouTube နဲ့ တခြားလူမှုရေး မီဒီယာဆိုက်တွေပေါ်မှာ အကျအန နေရာယူထားပါတယ်။ဒါပေမဲ့ တရုတ်ရဲ့ ပါဝါအပျော့ မိတ်ဖက်ဆောင်ရွက်မှုတွေဟာ ပြောင်းပြန်ရလဒ် ထွက်လာတာမျိုး၊ အလုပ်မဖြစ်တဲ့ ရလဒ်တွေ ထွက်လာတာမျိုးတွေ ကြိမ်ဖန်များစွာ ရှိခဲ့ပါတယ်။အမေရိကန်၊ ကနေဒါနဲ့ ဆွီဒင်နိုင်ငံက တက္ကသိုလ်တွေက ကွန်ဖြူးရှပ် အင်စတီကျုတွေကို ငြင်းခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်အစိုးရက ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားတဲ့ အဲဒီ ဌာနတွေဟာ ပညာရပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ လွတ်လပ်မှုအတွက် စိတ်မချရဘူးလို့ ယူဆလို့ပါ။ မကြာသေးခင်က တရုတ်နဲ့ ဟောလိဝုဒ် ပူးတွဲထုတ်လုပ်ခဲ့တဲ့ တရုတ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဇာတ်ကြောင်း ဒါမှမဟုတ် တရုတ်အကြောင်း ရုပ်ရှင်တွေဟာလည်း လူကြိုက်များဖို့ ရုန်းကန်ခဲ့ရပါတယ်။