တောင်တရုတ်ပင်လယ်ရှိ ပိုင်နက်အငြင်းပွား သောင်ခုံတစ်ခုပေါ်တွင် တရုတ်ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များက ဖိလစ်ပိုင်လေတပ်မှ ကင်းလှည့်လေယာဉ်တစ်စင်း၏အနီးသို့ အန္တရာယ်ရှိလောက်သည့် အကွာအဝေးအထိ  ပျံသန်းကာ ၎င်းလေယာဉ်၏ လမ်းကြောင်းထဲသို့ မီးကျည်များ တရစပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်အား သံတမန်နည်းလမ်းအရ ကန့်ကွက်ခဲ့သည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရက သြဂုတ် ၁၃ ရက်တွင် ပြောကြား ခဲ့သည်။

သြဂုတ် ၈ ရက်က စကားဘရို သောင်ခုံပေါ်တွင် ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ်၏ NC-212i အပေါ့စားသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လေယာဉ်တစ်စင်းအား တရုတ်လေတပ်၏ ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များက ရန်လိုသော အပြုအမူများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းသည် ယမန်နှစ်ကတောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ဖိလစ်ပိုင်နှင့် တရုတ်တို့အကြား ပင်လယ်ပြင်အတွင်း ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ စတင်ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း ဝေဟင်၌ ပထမဆုံးအကြိမ် ထိပ်တိုက်တွေ့မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်ရှိ Second Thomas သောင်ခုံပေါ်တွင် တပ်ချထားသော ဖိလစ်ပိုင်တပ်ဖွဲ့ဝင်များဆီသို့ ထောက်ပံ့ဖြည့်တင်းရေးမစ်ရှင်များပြုလုပ်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ယာယီအစီအစဉ်တစ်ခုကို ဖိလစ်ပိုင်နှင့် တရုတ်အကြား မကြာသေးမီက သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်။

လတ်တလော ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်၌ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှု သို့မဟုတ် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ခြင်းမရှိဟု ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ် အကြီးအကဲဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရိုမီယို ဘရော်နာက ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့ သော် တရုတ်၏လုပ်ရပ်များသည် ဆိုးရွားသော အကျိုးဆက်များကို ဖြစ်စေနိုင်သည်ဟုဆိုကာ ဘရော်နာက ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့သည်။

“ကျွန်တော်တို့လေယာဉ်သာ မီးကျည်တွေ တိုက်ရိုက်ထိမှန်ခဲ့မယ်ဆိုရင် လေယာဉ်ပန်ကာ ဒါမှမဟုတ် စက်အတွင်းပိုင်းထဲကို ရောက်သွားနိုင်လို့ လေယာဉ်မီးလောင်သွားနိုင်တယ်”ဟု ၎င်းက ပြောကြားသည်။ ယင်း သည် အလွန်အန္တရာယ်များသည်ဟုလည်း ဘရော်နာက ဆိုသည်။

တရုတ်ဘက်သို့ သံတမန်လမ်းကြောင်းမှ ကန့်ကွက်လွှာ ပေးပို့ထားသည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရတယ် ရီစီတာဒါဇာက ပြောကြားခဲ့ပြီး အသေးစိတ်ကိုမူ ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန်မားကို့စ် ဂျူနီယာက တရုတ်စစ်လေယာဉ်များ၏ အပြုအမူသည် တရားနည်းလမ်းမကျသည့်အပြင် ဥပဒေနှင့်မညီသော မဆင်မခြင်အပြုအမူများ ဖြစ်သည်ဟု ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ရေပိုင်နက် ဒါမှမဟုတ် လေပိုင်နက်ထဲ မှာ ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ်နဲ့ အရပ်ဘက်အမှုထမ်းတွေရဲ့ လုံခြုံမှုကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ရန်စတဲ့ပုံ စံအမျိုးမျိုးနဲ့ အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အပြုအမူတွေကိုရပ်တန့်ဖို့ တရုတ်အစိုးရကို တိုက်တွန်းတယ်”ဟု ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရ၏ တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးကိစ္စများကို ကြီးကြပ်နေသည့် အထူး လုပ်ငန်းအဖွဲ့က သြဂုတ် ၁၂ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသို့ ထိပ်တိုက်တွေ့မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သော်လည်း ဖိလစ်ပိုင်အနေဖြင့် မိမိတို့၏လေပိုင်နက်အား စောင့်ကြည့်မှုများ တိုးမြှင့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းအဖွဲ့က ဆိုသည်။

တရုတ် ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်(PLA)၏ တောင်ပိုင်းစစ်နယ်ဝန်း ကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်ကမူ ဖိလစ်ပိုင်လေယာဉ်သည် တရုတ်က ပိုင်ဆိုင်သည်ဟု အခိုင်အမာဆိုထားသော သောင်ခုံ၏ လေပိုင်နက်ထဲသို့ တရားမဝင်ဝင်ရောက်ခဲ့သည့်အတွက် ၎င်းတို့၏ တိုက်ခိုက်ရေးဆိုင်ရာ လေ့ကျင့်မှုများကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း ပြောဆိုထားသည်။

ထို့အတွက် ဖိလစ်ပိုင်လေယာဉ်ကို ခြေရာခံဖော်ထုတ်၍ မောင်းထုတ်ရန် ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များနှင့် စစ်သင်္ဘောများ စေလွှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်က ပြောကြားသည်။                   

Ref: Reuters