မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး ဆက်တိုက်ကျဆင်းနေချိန်တွင် ဗဟိုဘဏ်က ဒေါ်လာလွတ်လပ်စွာ ဝယ်ယူခွင့်ပြုလိုက်သည်။ ဗဟိုဘဏ်မှ ထိန်းချုပ်ထားသော ငွေလဲဈေးကွက် (Manage Float) ၂၀၁၂ ခုနှစ်က စတင်ခဲ့ပြီး ဘဏ်များမှ ဗဟိုဘဏ်၏ ရည်ညွှန်းငွေလဲနှုန်းအပေါ် ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များက အတိုးအလျှော့ ၈ ကျပ် (+/- 0.8) သတ်မှတ်ထားမှုကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် သြဂုတ် ၁၃ တွင် ပယ်ဖျက်၍ လွတ်လပ်စွာ ရောင်းဝယ် ခွင့်ပြုလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်လိုက်သည်နှင့် တစ်ပြိုက်နက် မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုးသည် လျင်မြန်သောအရှိန်ဖြင့် ဆက်လက်ကျဆင်းကာ ယမန်နေ့က နိုင်ငံခြားငွေလဲနှုန်း တစ်ဒေါ်လာကျပ် ၁၅၂၀ အထိ စံချိန်တင် မြင့်တက်သွားခဲ့သည်။

ဈေးကွက်အတွင်း ငွေလဲနှုန်း အတက်အကျ ပုံမှန်မဟုတ်သည့် အခြေအနေအပေါ် ထိန်းသိမ်းပေးရန် အစိုးရတာဝန်ရှိသူများအား ဝေဖန်တောင်းဆိုမှုများရှိနေချိန်တွင် ဗဟိုဘဏ်က ခြောက်နှစ်ကြာ ထိန်းချုပ်ခဲ့သော ငွေလဲဈေးကွက်ကို Float လုပ်ပေးခဲ့ခြင်း၏ နောက်ဆက်တွဲ သက်ရောက်နိုင်မှုကို အများကမေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။ ယင်းကဲ့သို့ ဗဟိုဘဏ် သတ်မှတ်သော ရည်ညွှန်းငွေလဲနှုန်းကို ပယ်ဖျက်လိုက်မှု ဝေဖန်ခံနေရပြီး တချို့ကလည်း အစိုးရ၏ ကျပ်ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းမှုအပေါ် ထိန်းချုပ်သည့် ယင်းနည်းဗျူဟာ မှန်ကန်ဖွယ်ရှိသည်ဟု သုံးသပ်နေကြသည်။ သို့သော်လည်း အဘက်ဘက်မှ အကျပ်အတည်းဖြစ်နေသည့်အပြင် မြန်မာ့စီးပွားရေးဘေးကျပ်နံကျပ် အနေအထားတွင် ယင်းကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်လိုက်ခြင်းအပေါ် အများက စိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်နေကြသည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် အခြားနိုင်ငံများ၏ ငွေကြေးတန်ဖိုး ကျဆင်းနေရာ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ငွေကြေးဈေးကွက်အတိုင်း အရောင်းအဝယ် ပုံမှန်ပြုလုပ်လျှင် ကျပ်ငွေတန်ဖိုးကို မျှခြေတစ်ခု၌ ထိန်းနိုင်လိမ့်မည်ဟု သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။ သို့မဟုတ်ဘဲ ဈေးကွက်ပေါက်ဈေးအရ ဒေါ်လာတန်ဖိုးကို လွတ်လပ်စွာ သတ်မှတ်ခွင့်ပြုခြင်းကြောင့် ဈေးကွက်၌ ငွေကစားသူအချို့က ဒေါ်လာတန်ဖိုး ဆွဲတင်မှုများ ပိုလာနိုင်သည်ဟုလည်း လုပ်ငန်းရှင်အချို့က သုံးသပ်ကြသည်။ ထိုသို့ ဒေါ်လာဈေးကွက် ထိန်းချုပ်မှုမရှိတော့ပါက ကျပ်ငွေတန်ဖိုးပို၍ ကျဆင်းကာ ကသောင်းကနင်းဖြစ်မည့် အချက်အပေါ် စီးပွားရေးလောကအတွင်း စိုးရွံ့ထိတ်လန့်နေသည်။ နှစ်ရက်ခန့်အတွင်း မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး ဆိုးရွားစွာ ကျဆင်းသွားခြင်းကိုကြည့်လျှင် ဗဟိုဘဏ်၏ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းပုံ မှားယွင်းသွားပြီလားဆိုသည့် သံသယများလည်း တိုးပွားလာစေခဲ့ပြန်သည်။ မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းခြင်း၏ ရာခိုင်နှုန်း ၈၀ ခန့်မှာ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဈေးကွက် သက်ရောက်မှုကြောင့်ဖြစ်ပြီး နှုန်းရှင်မဲ့ (Free Float) လဲလှယ်မှု စနစ်ကျင့်သုံးကာ တည်ငြိမ်စွာ ကြံ့ကြံ့ခံ၍ ဆက်သွားပါက ကျပ်ငွေနှင့် ဒေါ်လာတန်ဖိုး အလိုလို မျှခြေညီသွားမည်ဟု နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်၏ အထူးစီးပွားရေးအကြံပေး ရှောင်တာနယ်လ်က ဆိုနေပြန်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ လက်ရှိကာလတွင် ငွေကြေးဈေးကွက် အတက်အကျ လျင်မြန်မှုနှင့် ကျပ်ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းမှုမှာ မူမမှန်သည့် အခြေအနေပင်ဖြစ်သည်။ မကြာမီဘတ်ဂျက်ရာသီ စတင်တော့မည့်အခါတွင် ပုံမှန်အလေ့အထအရ ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ဆက်လက်ကျဆင်းမည် ဆိုပါက တိုင်းပြည်၏ စီးပွားရေး အခြေအနေသည် ထင်သည်ထက် ဆိုးရွားနိုင်သည့်အပေါ် တာဝန်ရှိသူများ ကြိုတင်တွက်ချက် ပြင်ဆင်ထားရန် လိုအပ်သည်က အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိအခြေအနေအရ ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းခြင်း၏ ဂယက်သည် ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များ၊ ဒေါ်လာလက်ဝယ်ကိုင်ဆောင်၍ ဈေးကွက်ကစားနေကြသူများအား သက်ရောက်မှုမရှိဘဲ အခြေခံပြည်သူများ ဆင်းရဲတွင်းပိုနက်စေမည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေသည်က ငြင်းမရနိုင်ပေ။
ပို့ကုန်တန်ဖိုးသိသာစွာ တိုးတက်မှုမရှိသည့်အပြင် စီးပွားရေးဈေးကွက်အရ ငယ်ရွယ်သော မြန်မာ့စီးပွားရေးသည် လက်ရှိအနေအထားအတိုင်း ဆက်သွားလျှင် မကြာမီပြိုလဲသွားမည့် အခြေအနေမျိုးနှင့်ပင် ကြုံတွေ့ရနိုင်ပေသည်။ ထိုသို့ ကြီးမားသည့်အန္တရာယ်နှင့် ကြုံတွေ့နေရချိန်တွင် အစိုးရအနေဖြင့် မှန်ကန်သော ရေတိုရေရှည် နည်းဗျူဟာများ ချမှတ်ဖြေရှင်းနိုင်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည့်အပြင် ပြည်သူတို့၏ Risk ကိုလည်း ချင့်ချိန်သင့်ပေသည်။ သို့မဟုတ်ပါက မမျှော်မှန်းနိုင်သော အခြေအနေတစ်ရပ်နှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်ပြီး ယင်း၏အကျိုးဆက်ကို သက်ဆိုင်သူများအနေဖြင့် တာဝန်ယူ၊ တာဝန်ခံရလိမ့်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း The Daily Eleven သတင်းစာက ရေးသားအပ်ပါသည်။

သြဂုတ်လ ၁၆ ရက်နေ့ထုတ် The Daily Eleven သတင်းစာ အယ်ဒီတာ့အာဘော်