ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်း တစ်ခုကို တွေ့ရစဉ်
ဒေါ်လာဈေး မြင့်တက်နေသည့်အပြင် ကမ္ဘာ့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကျဆင်းနေသည့်အတွက် လာမည့်ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝင်ရောက်ရန် လျာထားချက်ကို ဒေါ် လာ ၅ ဒသမ ၈ ဘီလျံ သတ်မှတ်ကာ ယခင်နှစ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝင်ရောက်ရန် လျာထားချက်ထက် လျော့ကျခဲ့ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင်မှ သိရသည်။
“လာမယ့်ဘတ်ဂျက်ကြီးမှာတော့ ၅ ဒသမ ၈ လောက်မှန်းတယ်။ ဒါက လာမယ့်ဘဏ္ဍာနှစ်ပေါ့။ ဒါကို အတည်ပြုဖို့ လုပ်နေတယ်။ Global Investment က ကျနေတယ်။ ကျွန်တော်တို့က ဒီအချိန်မှာ ဒေါ်လာကလည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေအတွက် အခက်အခဲလည်း ရှိတာက ဒီဘက်မိုးတွင်း ခြောက်လကတော့ နည်းမှာပဲ” ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုမ္ပဏီများညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာန ဒုတိယ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးသန်းအောင်ကျော်က ပြောကြားသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်က မြန်မာနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝင်ရောက်လျာထားချက်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ခြောက်ဘီလျံအထိ မျှော်မှန်းထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင်က နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပမာဏ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၅ ဒသမ ၇၁၈ ဘီလျံအထိ ခွင့်ပြုပေးနိုင်ခဲ့သည်။
ထို့ပြင် သီလဝါ အထူးစီးပွားရေးဇုန်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့် ယခင်ခွင့်ပြုထားသည့် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းအဟောင်းများက ထပ်မံတိုးချဲ့သည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကိုပါ ထည့်တွက်ပါက ယင်းနှစ်၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လျာထားချက်ကို ကျော်လွန်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဘဏ္ဍာနှစ်ကာလ သတ်မှတ်ချက် အပြောင်းအလဲများကြောင့် ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ်ကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာမှ ပြန်လည်စတင်မည်ဖြစ်သည်။
ထို့ကြောင့် ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ် ပြန်မစမီ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဧပြီ မှ စက်တင်ဘာအထိကို ဘဏ္ဍာနှစ် ကြားကာလ ခြောက်လအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး အဆိုပါ ဘဏ္ဍာနှစ် ကြားကာလ ခြောက်လအတွက် မြန်မာနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အမေရိကန်ဒေါ်လာ သုံးဘီလျံ ဝင်ရောက်ရန် လျာထားခဲ့သည်။
လက်ရှိ ဘဏ္ဍာနှစ် ကြားကာလ ကုန်ဆုံးရန် တစ်လအလိုအထိ မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင်က ခွင့်ပြုထားသည့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု၊ သီလဝါ အထူးစီးပွားရေးဇုန်အတွင်း ဝင်ရောက်ထားသည့် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ယခင်ခွင့်ပြုပြီး လုပ်ငန်းများမှ ထပ်မံတိုးချဲ့ထားမှု စသည့်ကဏ္ဍ သုံးခုစလုံးမှ ဝင်ရောက်ထားသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပမာဏသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၄၈ ဘီလျံအထိသာ ဝင်ရောက်ထားသည့်အတွက် ဘဏ္ဍာနှစ်ကြားကာလ လျာထားချက်၏ ထက်ဝက်ခန့်သာ ဝင်ရောက်ထားကြောင်း သိရသည်။
ဘဏ္ဍာနှစ်ကြားကာလ ခြောက်လအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဝင်ရောက်ရန် မျှော်မှန်းထားသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပမာဏ အမေရိဒေါ်လာ သုံးဘီလျံပြည့်မီရန် အခက်အခဲရှိနေပြီး ဒေါ်လာတစ်ဘီလျံခန့်အထိ လျော့ကျနိုင်ကြောင်း သြဂုတ် ၂၉ ရက်က ပြုလုပ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှ သိရသည်။
“သာမန်တွက်ရင် ဘဏ္ဍာနှစ်ကြီးပေါ့။ နှစ်လကို ခြောက်ဘီလျံ၊ ကြားကာလ ခြောက်လကို သုံးဘီလျံ တွက်ထားတာ။ ဒီနေရာမှာ ပြောစရာက အားလုံးသိတဲ့ အတိုင်းပဲ။ နိုင်ငံတကာ တချို့လွဲမှားနေတဲ့အမြင်တွေ ဒါကတစ်ချက်။ ဒီခြောက်လလုံးလုံးက မိုးတွင်းကာလ ဖြစ်သွားတော့။ ဒီဘက်ခြောက်လနဲ့ ဟိုဘက်ခြောက်လမှာက Construction လုပ်ရတာတို့၊ Investment ဝင်ရတာတို့ရှိတာပေါ့။ သုံးဘီလျံမှန်းထားတာက ကျွန်တော့်အမြင်ကတော့ စက်တင်ဘာမှာဆို ပြည့်မီဖို့တော့လိုမယ်။ သို့သော်ငြားလည်း အခု ၁ ဒသမ ၅ ဘီလျံလောက်ရထားတော့ စက်တင်ဘာတစ်လလုံး ကျန်သေးတယ်။ ထပ်တိုးတာနဲ့ ဘာနဲ့ဆိုရင်တော့ နှစ်ဘီလျံ ကျော်ကျော်လောက်တော့ သွားလိမ့်မယ်” ဟု ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုမ္ပဏီများ ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးသန်းအောင်ကျော်က ပြောကြားသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ စိတ်ဝင်စားမှု လျော့ကျသည့်အပြင် ဒေါ်လာဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေပြီး ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းလာသည့်အတွက် လာမည့် ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ် အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လျာထားချက်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅ ဒသမ ၈ ဘီလျံ သတ်မှတ်ကာ ယခင်နှစ်များထက် ၀ ဒသမ ၂ ဘီလျံအထိ လျှော့ချခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
သို့သော်လည်း အာရှဒေသနိုင်ငံများမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသည် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် လာရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် စိတ်ဝင်စားမှု မြင့်တက်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
“အာရှဒေသမှာရှိတဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုက လုံးဝကျသွားခြင်း မရှိပါဘူး” ဟု ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးသန်းအောင်ကျော်က ပြောကြားသည်။
၁၉၈၈-၁၉၈၉ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဇွန်လကုန်အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လုပ်ငန်းကဏ္ဍ ၁၂ ခုသို့ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပမာဏ ဒေါ်လာ ၇၆ ဒသမ ၄၁၅ ဘီလျံကျော် ဝင်ရောက်ကြောင်း သိရသည်။
အဆိုပါ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအနက် အာရှနိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်က အများဆုံး ဝင်ရောက်ထားပြီး စင်ကာပူသည် ဒုတိယ အများဆုံး ဝင်ရောက်ထားခြင်းဖြစ်သည်။
