ပါရီမြို့ရှိ ချာလီအီဘဒူးမဂ္ဂဇင်းရုံးချုပ် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်ခံရပြီးနောက် တစ်ရက်ပြီးတစ်ရက် ကုန်လွန်လာသည့်တိုင် အံ့ဩတုန်လှုပ်မှုများနှင့် နာကြည်းမုန်းတီးမှုများက ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေဆဲ။ သို့သော် ယင်းက အစိတ်အပိုင်းဖြစ်မှုတစ်ရပ်ကိုလည်း နှိုးဆွပေးခဲ့ပြီး“ငါဟာ ချာလီဖြစ်တယ်”ဟူသည့် စကားရပ်သည် ပါရီမြို့တွင်ပြုလုပ်သည့် အထိမ်းအမှတ်ပွဲ၌ ပဲ့တင်ထပ် ပလူပျံခဲ့သည်။ အဆိုပါစကားရပ်သည် လွတ်လပ်စွာဖော်ထုတ်ပြသခွင့်ကို ထိန်းသိမ်းရန်လိုအပ်ချက်အား ချက်ချင်း သတိပြုမိသွားစေသည့် အမှတ်သညာအဖြစ် ထင်ရှားလာခဲ့သည်။ သို့သော် ယင်းကဲ့သို့ လွတ်လပ်စွာ ဖော်ထုတ်ပြသခွင့်သည် လူအချို့ကို အခြားသူတို့အထွတ်အမြတ်ထားသည့်အရာအား သရော်လှောင်ပြောင်ခွင့်ပေးလိုက်သကဲ့သို့ ရှိသည်။
သာမန်နှင့်ပို၍ နိမ့်ကျသောအဆင့်၌ ပါရီတိုက်ခိုက်မှုသည် ငြင်းခုံမှုအဟောင်းများနှင့် အမုန်းတရားအဟောင်းများကို ပြန်လည်အသက်သွင်းပေးလိုက်ပြီး တစ်ဖက်စွန်းသို့ တွန်းပို့ခဲ့သည်။ ချာလီအီဘဒူးရုံးချုပ် တိုက်ခိုက်ခံရပြီးနောက် နာရီပိုင်းအကြာတွင် Twitter ၌“မွတ်စလင်အားလုံးကို သတ်ပစ်လိုက်”ဟူ သည့် စကားရပ်များ ပေါ်လာခဲ့သည်။ အလွန်ပြင်းထန်သော ကွန်မန့်ပေးသူများနှင့် သုံးသပ်သူများသည် အစ္စလာမ်ဘာသာနှင့် အကြမ်းဖက်မှုအကြား ဆက်နွှယ်ချက်များနှင့် ပတ်သက်သည့် အလွန်အန္တရာယ်များသော မေးခွန်းအဟောင်းများကို ပြန်လည်ပေါ်ထွက်လာစေခဲ့သည်။
ဆင်မြူယယ်ဟန်တင်တန်၏ ကျော်ကြားလှသော သတိပေးချက်ဖြစ်သည့်“အစ္စလာမ်ဟာ သွေးစွန်းနေတဲ့ နယ်နိမိတ်တွေဖြစ်တယ်”ကို ပဲ့တင်ထပ်လျက် အင်္ဂလိပ် ဘုရားမဲ့ဝါဒီနှင့် ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာပညာရှင်ဖြစ်ပြီး ၂ဝဝ၆ ခုနှစ်က The God Delusion ဟူသည့် အရောင်းရဆုံးစာအုပ်ကို ရေးသားခဲ့ဖူးသူ ရစ်ချက်ဒေါ်ကင်က Twitter ၌ ပါရီတိုက်ခိုက်မှုကို ကျူးလွန်ခဲ့သူများနှင့် ပတ်သက်၍ “သူတို့က တမန်တော်မိုဟာမက်ကို လက်စားချေလိုက်ပြီလို့ အော်ခဲ့တယ်။ အသုံးဝင်တဲ့ ငတုံးတချို့ကတော့ ဘာသာရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘာမှလုပ်စရာမလိုဘူးလို့ အခိုင်အမာပြောလိမ့်မယ်”ဟု ရေးသားခဲ့သည်။ ယင်းနောက် သူက“ဘာသာရေးအားလုံးက အကြမ်းဖက်မှု မကျူးလွန်တဲ့နေရာမှာ တူညီကြတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တချို့က ဘယ်တော့မှ အကြမ်းမဖက်ဘူး။ တချို့ကတော့ အကြမ်းဖက်မှုကို စွန့်လွှတ်လိုက်တာ ရာစုနှစ်ချီပြီး ကြာခဲ့ပြီ။ ဘာသာရေးတစ်ခုကတော့ အကြမ်းမဖက်ဘူးဆိုတာ သိသာထင်ရှားတယ်”ဟု ဆက်လက်ရေးသားခဲ့သည်။
ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်ထုတ် ဝေါစထရိဂျာနယ်၏ အဖွင့်စာမျက်နှာတွင် ဆိုမာလီယာနိုင်ငံဖွား စာရေးဆရာမနှင့် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ အီယာအန်ဟာစီအလီက“ကြောက်မက်ဖွယ်သတ်ဖြတ်မှုပြီးတဲ့နောက် အနောက်တိုင်းဟာ အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ အစွန်းရောက်အစ္စလာမ်ဝါဒအကြား ဆက်နွှယ်မှုကို ငြင်းဆိုဖို့ကြိုးစားရင်း နောက်ဆုံးတော့ အသုံးမဝင်တဲ့ အလင်္ကာတပ်ဖွဲ့ကြီးကို ဖယ်ရှားလိုက်လိမ့်မယ်”ဟု ရေးသားခဲ့သည်။
အဆင့်တစ်ဆင့်တွင် ဒေါ်ကင်နှင့် အလီတို့ကဲ့သို့သော စာရေးဆရာများက သိသာထင်ရှားအောင် ဖော်ပြခြင်းမျှသာဖြစ်သည်။ အမှန်တကယ်၌ ပါရီတိုက်ခိုက်မှုကို ကျူးလွန်ခဲ့သူများအပါအဝင် ဂျီဟတ်ဝါဒီများကို အစွန်းရောက် အစ္စလာမ် ဘာသာရေးစာပေများကိုဖတ်ခြင်းက လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အလီက သူ၏အရေးအသားထဲတွင် တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်မှုများ ကျူးလွန်သူတို့၏ အားပေးထောက်ခံမှုကို ကိုးကားလျက် မိမိတို့ကိုယ်ကိုယ် မိမိတို့ ဘာသာရေးသူရဲကောင်းများဟု ခံယူထားသော ပြင်းထန်ပြီး အငြင်းပွားဖွယ်ကောင်းသော မွတ်စလင်ပညာတတ်အချို့ ရှိနေကြောင်း ထောက်ပြထားသည်။
ဘာသာရေးအစွန်းရောက်ဝါဒီများဖြစ်သည့် ဆာလာဖီနှင့် ဝါဟာဘီလှုပ်ရှားမှုများ သမိုင်းတွင် ယင်းကဲ့သို့သော သူရဲကောင်းများနှင့် ပြည့်နှက်နေပြီး ၎င်းတို့၏ သင်ကြားပို့ချချက်များသည် အစွန်းရောက်ဗလီများနှင့် ဝက်ဘ်ဆိုက်များ၌ ထင်ရှားလာခဲ့သည်။ အဘယ့်ကြောင့် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများစွာတို့ကို ကျူးလွန်သူများမှာ မွတ်စလင်များ ဖြစ်နေရသနည်းဟူသည့် မေးခွန်း ပေါ်ထွက်လာသည်။ ယင်းအတွက် အဖြေတစ်ခုမှာ မွတ်စလင်အချို့သည် အကြမ်းဖက်မှုက တရားမျှတပြီး အမှန်တကယ် ဂုဏ်သိက္ခာရှိကြောင်း အသွင်ပြောင်းထားသည့် ဘာသာရေးအယူဝါဒအပေါ် ယုံကြည်ကြသောကြောင့် ဖြစ်သည်ဟူ၍။
သို့သော် ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်က တိုင်းမ်မဂ္ဂဇင်းတွင် နီကိုလက်ခရစ္စတော့ဖ်က“ဒီမေးခွန်းကို အလိုက်သင့်ဖြေဆိုရမယ်ဆိုရင် အဖြေကို တန်းခနဲဖြေတာက အများကြီးပိုလို့ ကြီးထွားသွားစေပြီး ပိုပြီးအန္တရာယ်များပါတယ်။ အကြမ်းဖက်မှု၊ အကြမ်းဖက်ဝါဒနဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှုဆီကို မလွှဲမရှောင်သာ ဦးတည်သွားစေတဲ့ ပြဌာန်းချက်တစ်စုံတစ်ရာ အစ္စလာမ်ဘာသာမှာ ရှိပါသလား”ဟု ရေးသားခဲ့သည်။
ချာလီအီဘဒူးရုံးချုပ် ပစ်ခတ်ခံရပြီးနောက် နာရီပိုင်းအကြာတွင် ပြင်သစ်မွတ်စလင်ကောင်စီက ကြေညာချက်တစ်ရပ် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ၌ “ဒီအလွန်အမင်းပြင်းထန်ပြီး ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့ အပြုအမူဟာ ဒီမိုကရေစီနဲ့ စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်ကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်မှုတစ်ရပ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ဖော်ပြထားသည်။ ဗြိတိန်မွတ်စလင်ကောင်စီကလည်း“တိုက်ခိုက်သူတွေက ဘယ်သူတွေပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တိုက်ခိုက်ရတဲ့အကြောင်းရင်းက ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် လူတွေရဲ့အသက်တွေကို နုတ်ယူသွားတာ ဘယ်လိုမှ တရားမျှတမှုမရှိပါ ဘူး”ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ အာရပ်အဖွဲ့ချုပ်ကလည်း ပါရီတိုက်ခိုက်မှုကို ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ဆွန်နီအစ္စလာမ်ဘာသာနှင့်ပတ်သက်၍ အထင်ရှားဆုံး သင်ကြားရေးစင်တာဖြစ်သည့် ကိုင်ရိုမြို့ရှိ အယ်အဇာတက္ကသိုလ်ကလည်း ပါရီတိုက်ခိုက်မှုကို ရာဇဝတ်မှုမြောက်သောတိုက်ခိုက်မှုဟု ခေါ်ဆိုကာ အစ္စလာမ်ဘာသာသည် မည်သည့်အကြမ်းဖက်မှုမျိုးကိုမဆို ပြစ်တင်ရှုတ်ချကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
ကိုရမ်ကျမ်းမှ အစွန်းရောက်သော စာသားအချို့ကို ပယ်ဖျက်ခဲ့သောကြောင့် ထင်ရှားသည့် အောက်စဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်မှ အစ္စလာမ်ဘာသာလေ့လာရေးပညာပါမောက္ခ တာရစ်ရာမဒန်က သူ၏ Facebook စာမျက်နှာ၌ တင်ခဲ့သည့် ကြေညာချက်၌“ချာလီအီဘဒူးရုံးချုပ်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သူတွေ ပြောကြမယ့် မိုဟာမက်အတွက် လက်စားချေမှု မဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့တိုက်ခိုက်မှုက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘာသာရေး၊ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စံတန်ဖိုးတွေနဲ့ အစ္စလာမ်ဘာသာစည်းမျဉ်းတွေကို သစ္စာဖောက်ပြီး ညစ်နွမ်းအောင် လုပ်လိုက်တာပါပဲ”ဟု ဖော်ပြထားသည်။
ယခုကဲ့သို့သောအချိန်တွင်“ယဉ်ကျေးမှုများ၏ ပဋိပက္ခ”ဟု သတ်မှတ်ကာ ဟန်တင်တန် ဖော်ပြသကဲ့သို့ မွတ်စလင်မဟုတ်သူများက တစ်ဖက်၌ရှိပြီး မွတ်စလင်များက အခြားတစ်ဖက်၌ရှိနေသည့် သတ်မှတ်ချက်အတွင်းသို့ မလွှဲမရှောင်သာ ကျရောက်သွားနိုင်ခြေရှိသည်။
သို့သော် အရာရာကို အဖြူ နှင့် အမည်း ခွဲခြားလိုက်ခြင်းက အရှိတရားကို အချိုးဖျက်လိုက်သကဲ့သို့ ရှိသည်။
အကြိမ်ကြိမ်ဝေဖန်ခဲ့ကြသကဲ့သို့ အစ္စလာမ်ဘာသာသည် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုပြုလုပ်ခြင်းနှင့် ဉာဏ်အလင်းပွင့်အောင်ပြုလုပ်ခြင်းတို့၌ ပျက်ကွက်ခဲ့သော်လည်း အစ္စလာမ်ဘာသာသည် တစ်ယူသန်မဟုတ်ပါ။ ဂျီဟတ်ဝါဒီများဘက်မှ မဟုတ်သည့် သာမန်မွတ်စလင်အများအပြားသည် အကြမ်းဖက်မှုကို ဆန့်ကျင်ကြပြီး တစ်ခါတစ်ရံတွင် အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးအတွက် အသက်ပေးသွားခဲ့သော မွတ်စလင်များပင်ရှိသည်။ IS အဖွဲ့ကို တိုက်ခိုက်နှိမ်နင်းနေသော အီရတ်၊ အီရန်နှင့် ကာ့ဒ်စစ်သားအများစုသည် မွတ်စလင်များ ဖြစ်ကြသည်။ ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ဂျီဟတ်ဝါဒီများကို တိုက်ခိုက်နေသည့် အစိုးရတပ်ဖွဲ့ဝင်များ အားလုံးနီးပါးသည် မွတ်စလင်များဖြစ်ကြသည်။
ပါရီတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် မကြာမီမှာပင် အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန် ကြီး ဂျွန်ကယ်ရီက သူ၏မှတ်ချက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ကယ်ရီက“ဒီကနေ့ သတ်ဖြတ်မှုတွေဟာ ပိုပြီးကျယ်ပြန့်တဲ့ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှု တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ယဉ်ကျေးမှုတွေအကြားက ပဋိပက္ခမဟုတ်ပါဘူး။ ယဉ်ကျေးတဲ့ကမ္ဘာနဲ့ ယဉ်ကျေးတဲ့ကမ္ဘာကို ဆန့်ကျင်သူတွေအကြားက ပဋိပက္ခပါ” ဟု ဆိုသည်။