ပါလက်စတိုင်းနယ်နိမိတ်များကို အစ္စရေး၏ သိမ်းပိုက်ထားမှုသည် တရားမဝင်ကြောင်း စီရင်ချက်ချခဲ့သည့် နိုင်ငံတကာခုံရုံး (ICJ)၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် မုသားများဖြစ်သည်ဟု အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင်နေ တန်ယာဟုက ဇူလိုင် ၁၉ ရက်တွင် ဝေဖန်ပြစ်တင်ခဲ့သည်။

နေတန်ယာဟုသည် ICJ ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဝေဖန်နေသည့် အစ္စရေးရှိ ကွန်ဆာဗေးတစ်များ၊ လက်ယာယိမ်းများနှင့် နိုင်ငံရေးအမြင်မျှတသူများ၏ ဝေဖန်သံများကို ဦးဆောင်ပြီး ၎င်း၏ ဝေဖန်ချက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ဂျူးလူမျိုးတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်နယ်မြေပေါ်မှာ ကျါ်ကျော်သူတွေမဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ထာဝရမြို့တော် ဂျေရုဆလင်၊ သမိုင်းအစဉ်အဆက်အမွေအနှစ်ဖြစ်တဲ့ ဂျူဒီယာနဲ့ ဆာမာရီယာ(အနောက် ဘက်ကမ်းဒေသ)ဒေသတွေမှာလည်း ကျူးကျော်သူတွေ မဟုတ်ပါဘူး”ဟု နေတန်ယာဟုက အစီရင်ခံစာထဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ သမိုင်းကြောင်းအစဉ်အလာရှိသည့် အမှန်တရားကို သည်ဟိဂ်မြို့ရှိ တရားရုံး၏ မည်သည့်ဆုံးဖြတ်ချက်ကမျှ ပြောင်းလဲနိုင်မည်မဟုတ်ဘဲ မိမိတို့၏ အမိမြေတွင် ပါဝင်သည့် အစိတ်အပိုင်းအားလုံးတွင် အစ္စရေး၏ တရားဝင်မှုရှိသည့် အခြေချနေထိုင်မှုများကို အငြင်းပွားစေနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း  နေတန်ယာဟုက ပြောကြားခဲ့သည်။

သိမ်းပိုက်ခံ အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသတွင် ဂျူးလူနေရပ်ကွက်များ ချဲ့ထွင်မှုကို အခိုင်အမာထောက်ခံသည့် လက်ယာစွန်း အမျိုးသား လုံခြုံရေးဝန်ကြီး အီတာမာ ဘန်ဂီဗာကလည်း ICJ ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ဂျူးဆန့် ကျင်ရေးသည့် သက်သေတစ်ခုဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေး သဘောသက်ဝင်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“သူတို့ရဲဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကျွန်တော်တို့လက်ခံမှာမဟုတ်ပါဘူး”ဟု ဘန်ဂီဗာက အေအက်ဖ်ပီသတင်းဌာနကို ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးအနေဖြင့် သိမ်းပိုက်ခံထားရသည့်နယ်နိမိတ်များကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်မှုဖြင့် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်မှုကို ကြိုးပမ်းရန်လည်း ၎င်းက တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

လက်ယာစွန်း ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဘီဇလယ် စမွတ်ထရစ်ချ်ကလည်း အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသကို အစ္စရေးနိုင်ငံအတွင်း သွတ်သွင်းမှုအတွက် အစီအစဉ်များဆောင်ရွက်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

နိုင်ငံရေးအမြင်မျှတသည့် အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် ယာယာလာပစ်ကပင် ICJ ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီး ထိုဆုံးဖြတ်ချက်သည် အဆက်အစပ်မရှိ၊ တစ်ဖက်သတ်ဆန်ပြီး အမည်းစက်ထင်စေသည့် ဂျူးဆန့်ကျင်မှု ဖြစ်ကာ ပကတိအမှန်တရားနှင့် ကင်းကွာနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း အစ္စရေးသည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် စစ်ဆင်ရေးများကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး ဇူလိုင် ၁၈ ရက်တွင် ဂါဇာအလယ်ပိုင်းရှိ ဒုက္ခသည်စခန်းများကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးမြောက်ပိုင်းရှိ ဂါဇာစီးတီး ကိုလည်းတိုက်ခိုက်ခဲ့သောကြောင့် အနည်း ဆုံးလူ ၂၈ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။

ရာဖာတွင် အစ္စရေးတင့်ကားများသည် မြို့အနောက်ဘက်ခြမ်းကိုဝင်ရောက်လာခဲ့ပြီး ယင်းနေရာရှိ တောင်ကုန်းထိပ်တွင် နေရာယူထားသည်ဟု နယ်ခံများက ပြောကြားခဲ့သည်။ အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များသည် ဥမင်လိုဏ်ခေါင်းအချို့ကိုတွေ့ရှိခဲ့ပြီး သေနတ်သမားအချို့ကို သုတ်သင်ခဲ့သည်ဟု အစ္စရေးစစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Ref: AFP