ဂျီနီဗာမြို့တွင် စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ၏ (၄၂) ကြိမ်မြောက် ပုံမှန်အစည်းအဝေးကာလတွင် EU နှင့် OIC တို့ က မြန်မာနိုင်ငံရှိ ရိုဟင်ဂျာမွတ်ဆလင်များနှင့် အခြားတိုင်းရင်းသားလူနည်းစုများ၏ လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေ ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ပူးတွဲ တင်သွင်းသော ဆုံးဖြတ်ချက် အဆိုမူကြမ်းအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံက ပယ်ချခဲ့သော်လည်း ထောက်ခံမဲများသဖြင့် အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်သည်။

EU နှင့် OIC  တို့က ပူးတွဲတင်သွင်းခဲ့သည့် အဆိုမူကြမ်းအား ဆုံးဖြတ်ခြင်းမပြုမီ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ဦးကျော်မိုးထွန်းက ယင်းမူကြမ်းအား လက်မခံသည့် အကြောင်းကို အချက်ပေါင်းများစွာဖြင့် ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က အဆိုမူကြမ်းအား မဲခွဲပေးရန် တောင်းဆိုကာ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ ရပ်တည်၍ ကန့်ကွက်မဲပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ယင်းအဆိုမူကြမ်း ချမှတ်ခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် အထောက်အကူမပြုကြောင်း၊ ယင်းမူကြမ်းသည် သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံ၏ သဘောထားကို မထင်ဟပ်ကြောင်း တရုတ်ကိုယ်စားလှယ်က ပြောကြားကာ ကန့်ကွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထို့အတူ ဖိလစ်ပိုင်ကိုယ်စားလှယ်ကလည်း မြန်မာ နိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်၍ Mandate များစွာပေးထားပြီး ယင်းအတွက် ငွေအမြောက်အမြား သုံးစွဲနေခြင်းတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြေပြင်အခြေအနေအပေါ် ကောင်းမွန်သည့်တိုးတက်မှုကို မဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ကြောင်း ထောက်ပြပြောဆိုပြီး ကန့်ကွက်မဲပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဂျပန်ကိုယ်စားလှယ်က အဆိုမူကြမ်းအား သေချာစွာစိစစ်နိုင်ရန် အချိန်မပေးခဲ့ခြင်းကို စိတ်ပျက်ကြောင်း၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အကြံပြုချက်များကို ထည့်သွင်းထားခြင်း မရှိကြောင်း ထောက်ပြပြောဆိုခဲ့ပြီး ကြားနေမဲ ပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် အဆိုမူကြမ်းအား အဖွဲ့ဝင် ၄၇ နိုင်ငံပါဝင်သည့် လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီတွင် မဲခွဲခဲ့ရာ၌ ထောက်ခံမဲ ၃၇ မဲ၊ ကန့်ကွက်မဲ နှစ်မဲ၊ ကြားနေမဲ ခုနစ်မဲဖြင့် အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်သည်။

အင်ဂိုလာ၊ ကင်မရွန်း၊ ကွန်ဂိုဒီမိုက ရက်တစ်ရီပတ်ဘလစ်၊ အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်၊ နီပေါ၊ ယူကရိန်းနိုင်ငံတို့က EU နှင့် OIC တို့၏ အဆိုမူကြမ်းအား ထောက်ခံခြင်းမပြုဘဲ ကြားနေမဲပေးခဲ့ကြပြီး ကျူးဘားနိုင်ငံက မဲ ပေးမှုတွင် ပါဝင်ခြင်းမပြုဘဲ နေခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

‘မူ’ အရ မြန်မာနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအပေါ် ဦးတည်ရွေးချယ်ချမှတ်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်မှန်သမျှကို ကန့်ကွက်ကြောင်း၊ ယင်းသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအား အလွန်အကျွံ ဖိအားပေးရန် နိုင်ငံရေးအရ ကြိုးပမ်းမှုတစ် ရပ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုသည် မစ္စယန်ဟီးလီ၏ မမျှတသည့်ယူဆချက်များနှင့် လွတ်လပ်သောအချက်အလက် ရှာဖွေ ရေးအဖွဲ့(FFM) ၏ မမှန်ကန်သော တစ်ဖက်သတ်ဆန်သည့် အစီရင်ခံစာပါအချက်များကို တရားဝင်ဖြစ်စေရန် ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်ထားကြောင်း၊ မစ္စယန်ဟီးလီနှင့် FFM တို့သည် မြန်မာအစိုးရအပြင် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍနှင့် လူသားချင်းစာနာမှုအဖွဲ့အစည်း များ၏ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုမှန်သမျှကို အဆိုးမြင်စွာ ဆန့်ကျင်ရေးသားထားကြောင်း မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ဦးကျော်မိုးထွန်းက မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခြင်းမတိုင်မီ ပြောကြားသည်။

အချို့စာပိုဒ်များသည် တစ်ဖက်သတ်ဆန်နေပြီး မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်၍ လူ့ အခွင့်အရေးကောင်စီက ဆောင်ရွက်နေသည့် ကိစ္စရပ်များအပေါ် ထပ်တစ်လဲလဲ ပိုမိုအရေးယူစေရန်၊ အစဉ်အလာမရှိသည့် စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ရန်နှင့် နိုင်ငံတကာဖိအား ပိုမိုကြီးမားစေရန် ရည ်ရွယ်ရေးသားထားကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အဆိုမူကြမ်းတွင် စွပ်စွဲချက်များ၊ မှားယွင်းသည့်ယူဆချက်များပေါ်တွင် အခြေခံ ထားသည့် အချက်အလက်ပိုင်း မှားယွင်းနေသော စာပိုဒ်များစွာ ပါရှိနေကြောင်း၊ ဥပမာ တစ်ခုပေးရမည်ဆိုပါက လွတ်လပ်စွာကိုးကွယ်ခွင့်ကိစ္စဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွတ်လပ်စွာကိုးကွယ်ခွင့်နှင့် ယုံကြည်ခွင့်ကို ဥပဒေအရ ပြဋ္ဌာန်းထားသည့်အပြင် အကာအကွယ်ပေးရန်ပါရှိကြောင်း မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်က ပြောကြားသည်။

အဆိုမူကြမ်း၏ ခေါင်းစဉ်တွင် အခြား တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုများဟု ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားသော်လည်း ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ အသိုက်အဝန်းတစ်ခုတည်းကိုသာ အဓိက အသားပေးထားသည်ကို တွေ့ရကြောင်း၊ အသိုက်အဝန်းတစ်ခုတည်း၏ အသံကိုသာ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီမှ နားထောင်နေကြောင်း၊ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီသို့ ရောက်လာနိုင်ခြင်းမရှိသည့် အသံများကိုလည်း နား ထောင်သင့်ကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဟိန္ဒူဘာသာဝင်များက အာဆာအကြမ်းဖက်သမားများ၏ အစုအ ပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့သည့် ဟိန္ဒူဘာသာဝင် ၁၀၀ ကျော်အတွက် နှစ်နှစ် ပြည့်ဆုတောင်းမေတ္တာပို့သခြင်း အခမ်းအနား ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း၊ ကော့ခ်ဘဇားဒုက္ခသည်စခန်းတွင် သောင်တင်နေသည့် ၎င်းတို့၏ ဆွေမျိုးများနှင့် မိတ်ဆွေများအတွက် စိုးရိမ်ပူပန်ကြောင်းကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့ကြကြောင်း၊ ၎င်းတို့ကြုံတွေ့နေရသည့် ဆင်းရဲဒုက္ခနှင့် နေရပ်ပြန်လာလိုသည့် တောင်းဆိုမှုအပေါ် အားလုံးက တိတ်ဆိတ်မနေသင့်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အဆိုမူကြမ်း၏ဆိုလိုရင်း အသွားအလာသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာကို လုံးဝအလေးမထားကြောင်း၊ ဥပမာအားဖြင့် နိုင်ငံသားဖြစ်မှုသည် အချုပ်အခြာအာဏာ ပိုင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာဖြစ် ကြောင်း၊ အခြားနိုင်ငံများအားလုံးနည်းတူ မြန်မာနိုင်ငံတွင်လည်း လုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်း ဆောင်ရွက်ခြင်းမရှိဘဲ အလိုအလျောက် နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် မရရှိနိုင်ပါကြောင်း၊ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်သည် မြန်မာနိုင်ငံတစ် ဝန်းလုံးတွင် ကျင့်သုံးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်က ပြောကြားသည်။