ဇွန် ၂၅ ရက်က ရိုက်ကူးထားသောပုံတွင် ကက်ရှ်ဂါမြို့ပြင်ရှိ ကွမ်ကျိုးမြို့သစ်၌ လူသူကင်းမဲ့နေသည့် လမ်းတစ်လမ်းကို တွေ့မြင်ရစဉ် (Photo: AFP)
တရုတ်နိုင်ငံအနောက်ဖျားရှိ ရှင်ကျန်းဒေသ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုအနာဂတ်သည် ရှေ့ဟောင်းပိုးလမ်းမကြီး၏ ထင်ရှားသော မြို့တစ်မြို့ဖြစ်သည့် ကက်ရှ်ဂါဆင်ခြေဖုံးဒေသရှိ ကြိုဆိုဧည့်ခံရေးဌာန၏ အစိတ်စိတ် အမြွှာမြွှာကွဲနေသော မှန်တံခါးနောက်တွင် လဲလျောင်းလျက်ရှိသည်။
အတွင်းပိုင်း၌ ဖုန်အလိမ်းလိမ်းနှင့် မော်ဒယ်တစ်ဦးက မိုးမြင့်အဆောက်အအုံတစ်စုံ နှင့်အတူ သစ်ပင်များ စီတန်းနေသည့် ကျယ်ပြောသော ရိပ်သာလမ်းများနှင့်တကွ ခေတ်သစ် မြို့ပြဖွံ့ဖြိုးမှုတစ်ရပ်ကို သရုပ်ဖော်ပြနေသည်။ သို့သော် အပြင်ဘက်၌ကား မငြိမ် မသက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ဒေသကို ကြွယ်ဝချမ်းသာလာအောင် ပြုလုပ်ရန် တရုတ်အစိုးရ၏ ရုန်းကန်နေရပုံကို ထင်ဟပ် ပြနေသည့် တစ္ဆေမြို့လေးတစ်မြို့ကိုသာ မြင်ရမည်ဖြစ်သည်။
တစ္ဆေမြို့လေးအတွက် ဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းများကို ဘဏ္ဍာရေးထောက်ပံ့ပေးသည့် စည်ကားသော တရုတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဆိပ်ကမ်းမြို့၏ အမည်ကို အစွဲပြုလျက် ယင်းမြို့လေးအား ရှန်ရှန်းစီးတီးဟု အမည်ပြောင်ပေးထားသည်။ ၂၀၀,၀၀၀ စတုရန်းမီတာကျော် ရှိသည့် အဆိုပါမြို့ ဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းသည် ကြီးမားလှသော စီးပွားရေးလှုံ့ဆော်မှုအင်အား ထည့်ဝင်လျက် တရုတ်အစိုးရက ရှင်ကျန်းဒေသ တည်ငြိမ်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်နေသော စီမံကိန်း တစ်စိတ်တစ်ဒေသဖြစ်သည်။
တရုတ်နိုင်ငံ၏ လူများစုဖြစ်သော ဟန်လူမျိုးများနှင့် ယင်းဒေသခံ လူနည်းစု ဝီဂါမွတ်စလင်တို့အကြား ပဋိပက္ခကို နှိမ်နင်းရန် အားထုတ်မှုအဖြစ် တရုတ်အစိုးရသည် ယင်းဒေသ၌ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာနှင့် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ လွတ်လပ်ခွင့်များကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ထိန်းချုပ်ထားသော်လည်း ယင်းဒေသကို ချမ်းသာကြွယ်ဝအောင် ပြုလုပ်ပေးမည်ဟု ကတိပေးထားသည်။
သို့သော် ကြိုဆိုရေးဌာန အပြင်ဘက်ရှိ ကျိုးပျက်နေသော LED ဆိုင်းဘုတ်၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရေး Hotline နံပါတ်တစ်ခုသည် SOS ဟု ဖော်ပြနေသကဲ့သို့ရှိသည်။ တက္ကလာမာ ကန်သဲကန္တာရ၏ အနောက်ဖျား၌ စိုပြည်သည့် အိုအေစစ်တစ်ခု ဖန်တီးပေးရန် စီမံကိန်းသည် တံလျှပ်ပမာ မရေရာသည့် မျှော်လင့်ချက်တစ်ရပ် ဖြစ်နေပုံရသည်။
ခြောက်သွေ့ညှိုးနွမ်းနေသည့် သစ်ပင်များနှင့် မြက်ခင်းများ ဝန်းရံထားသည့် အပျက်အစီးများပြည့်နှက်နေသော ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းခွင်တွင် တစ်ဝက်တစ်ပျက်သာ ပြီးစီးသေးသည့် အဆောက်အအုံများ ထိုးထိုးထောင်ထောင် ရှိနေပုံက တစ္ဆေခြောက်နေ သည့်အလားပင်။
ဆင်းရဲမွဲတေမှုက နှိပ်စက်နေသည့် ယင်းဒေသ၏ စီးပွားရေးကို နိုင်ငံ၏ ကျန်ဒေသများ စံချိန်ကိုမီနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းမှုအဖြစ် အစိုးရက စီမံကိန်းချထားသော်လည်း ကက်ရှ်ဂါမြို့တစ်ဝိုက် ယင်းကဲ့သို့သော ရည်မှန်းချက်ကြီးသည့် စီမံကိန်းများစွာတို့သည် တစ်ဝက်တစ်ပျက်ဖြင့် ရပ်တန့်၍နေလေသည်။
ယှဉ်တွဲထောက်ပံ့ရေး စီမံကိန်းတစ်ရပ်အောက်၌ ယင်းကဲ့သို့ပြုလုပ်ရန်အတွက် ရှန်ရှန်းမြို့နှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အခြားအချမ်းသာဆုံး မြို့များအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ဂျီဒီပီ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ရှင်ကျန်းဒေသသို့ သွတ်သွင်းပေးရန် လိုအပ်သည်။
“ဒီနေရာမှာ သဘောတရားကတော့ ခင်ဗျားအနေနဲ့ လူတွေရဲ့ စီးပွားရေးအခြေအနေတွေကို တိုးတက်အောင် ပြုလုပ်ပေးနိုင်မယ်ဆိုရင် သူတို့ဟာ နိုင်ငံရေးအရ ထကြွမှု နည်းလာပါလိမ့်မယ် ဆိုတာပါပဲ”ဟု လန်ဒန်တက္ကသိုလ် အရှေ့တိုင်းနှင့် အာဖရိကလေ့လာရေး ကျောင်းမှ နိုင်ငံရေးကထိက အန်ဇီဟန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒါပေမဲ့ ခင်ဗျားအနေနဲ့ လက်တွေ့မြေပြင်ကို ကြည့်ရင် အဲဒီသဘောတရားက ရှင်ကျန်းမှာ မအောင်မြင်ပါဘူး”ဟုလည်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်က ရှင်ကျန်းဒေသ၏မြို့တော် ဥရုံချီတွင် လူပေါင်း ၂၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သော အဓိကရုဏ်းများ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် တစ်နှစ်အကြာတွင် တရုတ်အာဏာပိုင်များက ယှဉ်တွဲထောက်ပံ့ရေး စီမံကိန်းတစ်ရပ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။ ယင်းစီမံကိန်းအရ ရှင်ကျန်းဒေသ၏ ဂျီဒီပီကို နိုင်ငံ၏ ပျမ်းမျှ ဂျီဒီပီသို့ ငါးနှစ်အတွင်း ရောက်ရှိအောင် မြှင့်တင်ရမည်ဖြစ်သည်။
တရုတ်၏ နိုင်ငံပိုင်ဖြစ်သော ဆင်ဟွာသတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်အရ ၂၀၁၅ ခုနှစ် အကုန်တွင် ပေကျင်းနှင့် ရှန်ဟိုင်းကဲ့သို့သော မြို့ကြီးများသည် ယင်းဒေသအတွင်း၌ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈ ဒသမ ၅ ဘီလျံခန့် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
သို့သော် ဝီဂါလူမျိုးများက တရုတ်နိုင်ငံတစ်လွှားတွင် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့သောကြောင့် လူပေါင်း ဒါဇင်လိုက် သေဆုံးခဲ့ရပြီးနောက် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် သမ္မတရှီကျင်ပင်းသည် လုံခြုံရေးဘက်သို့သာ အာရုံစိုက်မှုကို ပြန်လည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။
နှစ်နှစ်ကြာပြီးနောက် ရှင်ကျန်းဒေသ နှင့် တရုတ်နိုင်ငံ ကျန်အစိတ်အပိုင်းများ၏ ကွာဟချက်သည် ကြီးထွား၍သာလာခဲ့ပြီး ယှဉ်တွဲထောက်ပံ့ရေးစီမံကိန်း စတင်ပြီးနောက် ငါးနှစ်တာကာလအတွင်း ရှင်ကျန်း၏ နှစ်စဉ် ဂျီဒီပီကြီးထွားမှုသည် တစ်နိုင်ငံလုံး ပျမ်းမျှ၏ ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ပိုမိုနှေးကွေးနေကြောင်း တရုတ်အစိုးရ၏ စာရင်းဇယားများအရ သိရသည်။
မြို့တစ်လွှား၌ ယင်းကဲ့သို့ အကြီးအကျယ် စွန့်လွှတ်ခံရသည့် ကြီးမားလှသော အခြား စီမံကိန်းတစ်ရပ်မှာ ကွမ်ကျိုးမြို့သစ်စီမံကိန်းဖြစ်သည်။ ကက်ရှ်ဂါမြို့ ဆင်ခြေဖုံး၌ စတုရန်းမီတာ ၁ ဒသမ ၅ သန်းရှိသော မြို့သစ်စီမံကိန်းကို တရုတ်တောင်ပိုင်းရှိ ချမ်းသာသော ကွမ်ကျိုးပြည်နယ်က ထောက်ပံ့သောကြောင့် ကွမ်ကျိုးမြို့သစ်ဟု ခေါ်ခြင်းဖြစ်သည်။
ဇွန်လအနှောင်းပိုင်းတွင် အိမ်ရာ အဆောက်အအုံတစ်ဝိုက် စပီကာများမှနေ၍ မိုက်ကယ်ဂျက်ဆင် သီချင်းသံက ကျယ်လောင်စူးရှစွာ ထွက်ပေါ်နေခဲ့သည်။ မျက်နှာစာတွင် “ငှားမည်” ဟူသော ခပ်မှိန်မှိန် စာတန်းကပ်ထားသည့် လူသူကင်းမဲ့နေသော စတိုးဆိုင်ရှေ့၌ အမှိုက်များ စုပုံ၍နေသည်။ အမျိုးသား ရေချိုးခန်းအတွင်းမှ အိမ်သာခွက်များသည် မူလက ပတ်ထားသည့်အတိုင်း ဆီစိမ်စက္ကူများကိုပင် မခွာရသေးပေ။
၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်း စတင်ခဲ့စဉ်က ပရိုမိုးရှင်းပြုလုပ်သည့် သတင်းများ၌ စီမံကိန်းက လူပေါင်း ၂၀,၀၀၀ ကို အလုပ်ပေးရန်နှင့် လူပေါင်း ၈၀,၀၀၀ (ကက်ရှ်ဂါ လူဦးရေ၏ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်) တို့အား အိမ်ရာများပေးရန် ကတိပြုထားခဲ့သည်။
သို့သော် ဒေသခံအာဏာပိုင်များအနေဖြင့် လုပ်ငန်းရှင်များ လာရောက်ရန် မေတ္တာရပ်ခံရမည်ဟု သုံးနှစ်ကာလအတွက် မြေငှားခ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀၀၀ ပေးခဲ့ပြီး မကြာမီ သူ၏အစီအစဉ်ကို စွန့်လွှတ်ခဲ့သည့် ပါကစ္စတန် ကုန်သည်တစ်ဦးဖြစ်သော လယ်မူဟာ မက်က ပြောပြခဲ့သည်။
“လူနည်းနည်း လာတယ်။ တကယ့်ကို နည်းနည်းလေးပါ။ မြို့ပတ်ချာလည်က နေရာတကာမှာ တွေ့ရတဲ့ ရဲစစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေ က ဖောက်သည်တွေကို အဝင်အထွက် ပြုလုပ်ဖို့ရာ ခက်ခဲစေပါတယ်။ စီမံကိန်းက ပလုံသွားတာပေါ့ဗျာ”ဟုလည်း ၎င်းက ပြောပြခဲ့သည်။
ကက်ရှ်ဂါ စီမံကိန်းများ အဘယ့်ကြောင့် ဒယိမ်းဒယိုင်နှင့် ရပ်တန့်သွားရသနည်းဟူသည့် မေးခွန်းကို ဖြေဆိုရန် မလွယ်ကူပါ။
ဟောင်ကောင် သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာတက္ကသိုလ်မှ ရှင်ကျန်းအရေးကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦး ဖြစ်သည့် ကျိယွန်ဟောင်က အကြမ်းဖက်မှုကို စိုးရိမ်ရမှုက စီးပွားရေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေကြောင်းနှင့် ယင်းစီမံကိန်းများသည် ဒေသခံပြည်သူများ၏ လို အပ်ချက်နှင့် ကိုက်ညီပုံမရကြောင်း ပြောပြခဲ့သည်။
ယန်ဟုသာ အမည်ဖော်ပြသည့် စီမံကိန်းမန်နေဂျာတစ်ဦးက အလားအလာများ မကောင်းသောကြောင့် ရှန်ရှန်းစီးတီးစီမံကိန်း ရပ်တန့်သွားရခြင်းဖြစ်သည်ဟု တဲ့တိုး ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် ဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် ရှမ်ယစ်ဂရုကုမ္ပဏီမှ ကျွမ်းကျင် သူတစ်ဦးက အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများ ကြိမ်ဖန်များစွာ ဖြစ်ပွားခြင်းသည် အလုပ်သမားများနှင့် လုပ်ငန်းများကို ဆွဲဆောင်နိုင်ရန် ခက်ခဲသွားစေသည်ဟု ဆိုသည်။
ဂျာမနီနိုင်ငံရှိ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ကျမ်းစာဆိုင်ရာ ဥရောပကျောင်းမှ တရုတ်လုံခြုံရေး ဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်သူ အက်ဒရီယန်ဇင့်ကလည်း ရှင်ကျန်း၏ အမြဲတစေ လုံခြုံရေးတင်းကျပ်ထားမှုက စီးပွားရေးအပေါ် အနုတ်လက္ခဏာ သဘောဆောင်သည့် သက်ရောက်မှု ဖြစ်စေနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။
သို့သော် ကွမ်ကျိုးမြို့သစ်၌ ကျန်ရစ်ဆဲဖြစ်သည့် အနည်းငယ်မျှသော ဆိုင်များအနက် တစ်ခုဖြစ်သော ပရိဘောဂဆိုင်တစ်ဆိုင်ပိုင်ရှင် ကျုကျေးဘင်ကမူ ကက်ရှ်ဂါမြို့သည် တရုတ် OBOR စီမံကိန်းကြီး၏ အဓိက အစိတ်အပိုင်း တစ်ရပ်ဖြစ်သောကြောင့် ကွမ်ကျိုးမြို့ သစ်သည် တကယ့် ကွမ်ကျိုးမြို့ကဲ့သို့ပင် အောင်မြင်နိုင်သေးသည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ပြောပြခဲ့သည်။
