ဇူလိုင် ၃၀ ရက်က အီရန်နိုင်ငံ တီဟီရန်မြို့တော်ရှိ သမ္မတရုံးတွင် ဟားမာ့စ်ခေါင်းဆောင် ဟာနီယာ (ဝဲ) နှင့် အီရန်သမ္မတ ပီဇက်ရှ်ကီယန်တို့ကို တွေ့ရစဉ်

အီရန်နိုင်ငံ တီဟီရန်မြို့တော်တွင် ဟား မာ့စ်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် အစ္စမေးလ် ဟာနီယာ သေဆုံးခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်စဉ်တွင် တာ တိုပစ်လက်နက်တစ်မျိုးကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်  ပြီး အစ္စရေးက လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲ ထားသည့် ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို အမေရိကန်က ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု အီရန် တော် လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့ ကြောင်း နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံက သြဂုတ် ၃ ရက် တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမှ ထုတ်လွှင့်မှုတွင် ထို တိုက်ခိုက်မှုအတွက် လက်တုံ့ပြန်သွားမည်ဟု ထပ်မံဖော်ပြခဲ့ပြီး ဇူလိုင် ၃၁ ရက်က တီဟီရန် မြို့တော်တွင် ဟားမာ့စ်ခေါင်းဆောင်၏ နေ အိမ်ကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုတွင် ၇ ကီလိုဂရမ် (၁၅ ပေါင်) အလေးချိန်ရှိသည့် ဒုံးကျည်တစ်မျိုးကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထို လက်နက်ကျရောက်ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ထိ ခိုက်ပျက်စီးမှုအများအပြားဖြစ်ပွားခဲ့သည် ဟု  ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။ သို့သော် တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဟားမာ့စ် ခေါင်းဆောင်နေ ထိုင်ခဲ့သည့် နေအိမ်၏ တည်နေရာအသေး စိတ်ကိုမူ ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ဟာနီယာသည် အီရန်သမ္မတသစ် မာ ဆွတ် ပီဇက်ရှ်ကီယန်၏ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲ ကို တက်ရောက်ရန် အီရန်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

“အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုကို အမေရိကန်ရဲ့ အ ထောက်အပံ့နဲ့အတူ အစ္စရေးအစိုးရက လုပ် ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်”ဟု တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့၏ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြခဲ့ သည်။

အစ္စရေးအစိုးရအနေဖြင့် ထိုလုပ်ရပ် အတွက် ပြင်းထန်စွာ အပြစ်ပေးခံရလိမ့်မည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြခဲ့ သည်။

အစ္စရေးကမူ ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို ၎င်းင်းတို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းဟုတ်မဟုတ် အတည်ပြုခြင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

သို့သော် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က အစ္စရေးနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းကို ဝင် ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ လုပ်ရပ်အတွက် ဟာနီယာနှင့် အခြားဟား မာ့စ်ခေါင်းဆောင်များကို ချေမှုန်းမည်ဟု အ စောပိုင်းက ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။

ဟာနီယာလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှုသည် ဒေသတွင် ပိုမိုကြီးမားကျယ်ပြန့်သည့် ပဋိပက္ခ တစ်ခုကို ဖြစ်ပွားလာစေမည့်အခြေအနေနှင့် အီရန်က အစ္စရေးကို လက်တုံ့ပြန်မည်ဆိုပါက အီရန်နှင့် အစ္စရေးအကြား ထိပ်တိုက်တွေ့ မည့်အခြေအနေအတွက် စိုးရိမ်မှုများ မြင့် တက်စေခဲ့သည်။

သြဂုတ် ၃ ရက်က  သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် သည် ဒယ်လာဝဲပြည်နယ် ဝယ်လ်မင်တန်မြို့ တွင် အီရန်အနဖြင့် လက်တုံ့ပြန်မည်ဟုတ်၊ မဟုတ် မေးမြန်းခံရချိန်တွင် “လက်တုံ့မပြန် ဖို့ဘဲ ကျွန်တော်မျှော်လင့်ပါတယ်။ သေချာ တော့ မသိပါဘူး”ဟု ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့ သည်။

ဧပြီလအတွင်းက အီရန်သည် အစ္စရေး နိုင်ငံ၏ နယ်နိမိတ်ကို ရာနှင့်ချီသည့် ဒုံးကျည် များ၊ ဒရုန်းများနှင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အစ္စရေး ကမူ ထိုဒရုန်းများနှင့် ဒုံးကျည်များ၏ ၉၉ ရာ ခိုင်နှုန်းကို ပစ်ချနိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ သည်။ဆီးရီးယားတွင် အစ္စရေး၏ လုပ်ဆောင် မှုဟု သံသယရှိရသည့် အီရန်ကောင်စစ်ဝန်ရုံး တိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် အီရန်စစ်ဗိုလ်ချုပ် ကြီးနှစ်ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် သီတင်းနှစ်ပတ် အကြာတွင် အီရန်က အစ္စရေးကို ပထမဆုံး အကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Ref: AFP

Photo: AFP