(ဤဆောင်းပါးရှင် အလက်ဇန္ဒား ဂျေမိုတယ်သည် ရက်တ်ဂါးတက္ကသိုလ် - နီဝါ့က်မှ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ ပါမောက္ခဖြစ်သည်။ ယူကရိန်း၊ ရုရှားနှင့် ဆိုဗီယက်ယူနီယံရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးဖြစ်ပြီး အမျိုးသားရေးဝါဒ၊ တော်လှန်ရေးများ၊ အင်ပါရာများနှင့် သီဝရီဆိုင်ရာ စာအုပ် ၁၀ အုပ် ရေးသားခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ “Imperial Ends: The Decay, Collapse, and Revival of Empires” နှင့် “Why Empires Reemerge: Imperial Collapse and Imperial Revival in Compartive Perspectvie” စာအုပ်များမှာ လူသိများ ထင်ရှားသည်။)

သံတမန်အသိုင်းအဝိုင်း၌ ခန့်ညားလေးစားအပ်သူ စင်ကာပူသံအမတ် ကီရှောမဟူဘာနီက လောလောလတ်လတ် မေးခွန်း ကောင်းတစ်ခု ပုစ္ဆကပြုလိုက်သည်။ “ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းက ရုရှားရဲ့ယူကရိန်းအပေါ် တရားဥပဒေနဲ့ ညီညွတ်ခြင်းမရှိတဲ့ ကျူးကျော်မှုအတွက် ကန့်ကွက်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ဘာကြောင့်မပြုကြရတာလဲ”ဟူ၏။

သူထုတ်ပေးလိုက်သည့်အဖြေက ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့၏ ပကတိအရှိတရားထက် ကျော်လွန်ကာ သူ့အခေါ် “တောင်ကမ္ဘာ”၏ တင်ကူးရှိနှင့်ပြီးသော ဓလေ့အခံများဘက်သို့ ပိုယိမ်းပါသည်။ ဓအရိုးသားဆုံးပြောရရင် သူတို့ရဲ့နှလုံးသား ဗဟိုချက်ဆီက၊ တောင်ကမ္ဘာက ခေါင်းဆောင်အများစုဟာ ဒီပဋိပက္ခအပေါ် အနောက်ကမ္ဘာက တွန်းပြီးမြင်စေချင်တဲ့ ဓမဖြူရင် မည်းဓဆိုတဲ့ ဇာတ်လမ်းကို ဝင်မမျောဘူး။ အနောက်က ဇာတ်ညွှန်းအရ ယူကရိန်းနဲ့ အနောက်အုပ်စုဟာ နတ်သားတွေ၊ ရုရှားကတော့ ငရဲသားစစ်စစ်လေ”

(ဤနေရာ၌ တောင်ကမ္ဘာနှင့် မြောက်ကမ္ဘာတည်းဟူသော အနုမာနကို ဖွင့်ဆိုပါမည်။ တောင်မြောက်ခွဲခြားမှုသည် ကမ္ဘာ့နိုင် ငံတို့၏ လူမှုစီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လက္ခဏာရပ်များအပေါ် အခြေခံထားသည်။

တောင်ကမ္ဘာတွင် လက်တင်အမေရိက၊ အာဖရိက၊ အာရှနှင့် သမုဒ္ဒရာပိုင်းနိုင်ငံများ ပါဝင်သည်။ တောင်ကမ္ဘာ၌ အခြေချနေထိုင်သူ လူမျိုးရော၊ လူဦးရေပါများပြားသည်။ တောင်ကမ္ဘာ၏ နိုင်ငံများစွာကို သတ္တုချကြည့်လျှင် နိမ့်ပါးသောဝင်ငွေ၊ လူနေထူထပ်ခြင်း၊ အားနည်းသော အခြေခံအဆောက်အအုံအပြင် မကြာခဏဆိုသလို နိုင်ငံရေးနှင့် ထုံးဓလေ့ဆိုင်ရာ အပြန်အလှန်ဖယ်ထုတ်ခြင်းမျိုးကို တွေ့ရသည်။

အခြားတစ်ဘက်ဖြစ်သော မြောက်ကမ္ဘာတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ကနေဒါ၊ ဥရောပတိုက်၊ ရုရှား၊ အစ္စရေး၊ ဟောင်ကောင်၊ မကာအို၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား၊ စင်ကာပူ၊ ထိုင်ဝမ်၊ သြစတြေးလျ၊ နယူးဇီလန်တို့ ပါဝင်သည်။

တောင်ကမ္ဘာနှင့် မြောက်ကမ္ဘာခွဲခြားမှုမှာ ကမ္ဘာမြေ၏ အရပ်မျက်နှာအညွှန်းရှုရပ်၌ တည်မနေဘဲ တောင်ကမ္ဘာဆိုသော နိုင်ငံအများစုမှာ ပထဝီဝင်အရ ကမ္ဘာ့မြောက်ပိုင်း စက်လုံးခြမ်း၌ တည်ရှိနေကြသည်။)

ကီရှော မဟူဘာနီသည် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ စင်ကာပူသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ၁၉၈၄ - ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် တစ်ကြိမ်၊ ၁၉၉၈ - ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် နောက်တစ်ကြိမ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသူဖြစ်ပြီး သူ့အဖြေအတွက် ယခုကဲ့သို့ ရှင်းလင်းချက်ထုတ်ခဲ့လေသည်။ “ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးကို ဆယ်စုနှစ်ငါးခုကျော်ကျော် လေ့လာပြီးခဲ့တဲ့နောက် ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဘယ်အရေးအရာကိုမဆို ဘယ်ဘက်ကမှားပြီး ဘယ်ဘက်ကမှန်တယ်ဆိုတဲ့ ယတိပြတ်အဖြေမျိုး ကျွန်တော် ဘယ်တော့မှ မထုတ်တော့ဘူး”

သံအမတ်ကြီး ကီရှော မဟူဘာနီက ယခုကဲ့သို့ ဋီကာဖွင့်ပြသည်။ ၁၉၃၀ ပြည့်လွန်ကာလအတွင်းက ဂျပန်တို့ တရုတ်ပြည်ကို ကျူးကျော်ခဲ့သည်မှာ ရာနှုန်းပြည့် မှားယွင်းခြင်းဖြစ်ကာ တရုတ်လူမျိုးတို့ကို သန်းချီ၍ သတ်ဖြတ်ပစ်ခဲ့သည်။ နာဇီဂျာမနီသည် ဥရောပ၌ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မီး မွှေးခဲ့သည်မှာ လုံးဝအမှားဖြစ်ပြီး ဂျူးတို့ကို အမြစ်ပြတ်သုတ်သင်ခဲ့သည်။ အလားတူ ဆိုဗီယက်ယူနီယံက ၁၉၃၂-၁၉၃၃ ခုနှစ်အတွင်း ယူကရိန်း၌ လူမျိုးသုဉ်းသတ်ဖြတ်ခြင်း၊ ၁၉၆၈ ခုနှစ်၌ ချက် ကိုစလိုဗက်ကီးယားသို့ ကျူးကျော်ခြင်းတို့မှာ လုံးဝဥဿုံအမှားများဟု ဆိုပါသည်။

ဤမေးခွန်းကို နောက်တစ်မျိုးအသွင် ပြောင်းကာ မေးကြည့်ခဲ့သည်ရှိသော်-တရုတ်က တိဗက်လူမျိုးများအပေါ် ကျူးကျော်ကာ လက်နက်ဖြင့် အနိုင်အထက်ပြုခဲ့ခြင်းသည် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း မှားယွင်းပါသလော။ ဗြိတိသျှ၏ နယ်ချဲ့ဝါဒကို ခုခံဖီဆန်ခဲ့သူ မိုဟန္ဒာဂန္ဓီသည် တစ်စိတ်တစ်ဒေသ မှားယွင်းပါသလော။ လူ့အသက်များစွာကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည့် ခမာနီတို့အား အလျှော့ပေးခဲ့ရသော ကမ္ဘောဒီးယားလူမျိုးများသည် တချို့တစ်ဝက် မှားယွင်းခဲ့ကြသလော။

ပထဝီနိုင်ငံရေး၏ များပြားလှသော အရေးအရာများသည် မှန်သည်မှားသည်ဟု လုံးလုံးလျားလျား မဆုံးဖြတ်နိုင်ဘဲ အများသိ နေကျ အဖြူအမည်းအတွင်း၌ပင် မီးခိုးရောင်သမ်းနေသော သဘောသဘာဝရှိပါ၏။ ရုရှားတို့ ကျူးကျော်ခဲ့သည်ဆိုသော ယူကရိန်းအရေးမှာ ဤကဲ့သို့သောပြဿနာမျိုး ဖြစ်ပါ၏။ ယူကရိန်းသည် ဗလာဒီမာပူတင်၏ အင်ပါယာပြည့်ရှင်စိတ်ဓာတ်ကို သော်လည်းကောင်း၊ နျူကလီးယားလက်နက်များကိုသော် လည်းကောင်း၊ ဖက်ဆစ်ဝါဒီ ရုရှားများကို သော်လည်းကောင်း စိတ်ကူးထဲကပင် ခြိမ်းခြောက်နိုင်ခြင်း မရှိပါ။ ယူကရိန်း၏ စစ်အင်အား၊ စီးပွားရေးနှင့် လူဦးရေတို့သည် ရုရှားနှင့် မယှဉ်သာအောင် သေးငယ်လွန်းလှပြီး မြို့တော်ကိယဗ်သည်လည်း ရန်စလိုသော အရိပ်အယောင်ပင် မပြခဲ့ပါ။

ထို့ပြင် ရုရှားလူမျိုးများအပါအဝင် လူတိုင်းလိုလိုက အနည်းဆုံး ဆယ်စုနှစ်နှစ်ခုအတွင်း ယူကရိန်းအနေနှင့် NATO သို့ ဝင် ရောက်ရန် အခါမသင့်အခွင့်မသာကြောင်း ကောင်းကောင်းသဘောပေါက်ကြသည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ယူကရိန်းတို့ အနေနှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံ အရှေ့ဘက်နယ်စပ်တစ်လျှောက် ဒုံးကျည်များကို တပ်ဖြန့်ချထားရန် အစီအစဉ်မရှိကြောင်းကိုလည်း လူတိုင်းကပင် သိကြပါသည်။ ဖြစ်နိုင်ချေအရှိဆုံးကား ရုရှားရေပေါ်ဆီများ၏ ပကတိမြေပြင်၌ တည် ရှိမနေသော ခြိမ်းခြောက်မှုအပေါ် ယုံမှားသံသယဖြင့် ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်နေခြင်းဟု ဆိုရမည်။ ရာဇဝတ်ကြောင်းသင့်စေသော စိတ်ရောဂါများကြောင့် သူတို့၏ စိတ်ဖြေရာထွက်ပေါက်အဖြစ် ဒုက္ခသည်များကိုဖန်တီးလျက် အပြစ်သား မဖြစ်စေထိုက်ပါ။

တောင်အာဖရိကသမ္မတ ဆီရေးရာမာ ဖိုဆာ၏ “တကယ်လို့များ NATOနဲ့ သူ့ခေါင်း ဆောင်တွေဟာ နှစ်ပရိစေဝဒ ကြာမြင့်စွာကတည်းက အရှေ့ဘက်ဆီထိ ချဲ့ထွင်မှုကို တိုးလုပ်လေလေ၊ ဒေသတွင်းမတည်ငြိမ်မှု ကြီး လာလေလေဆိုတဲ့ သတိပေးချက်ကို အာရုံစိုက်ခဲ့မယ်ဆိုရင် စစ်ကိုရှောင်လွှဲနိုင်မှာပါ” ဆိုသော ပြောကြားချက်ကို သံအမတ်ကြီး မဟူဘာနီက ရည်ညွှန်းခဲ့သည်။

သို့သော်ငြား အဆိုပါလူကြီးမင်းများ ဖြစ်သော ရာမာဖိုဆာနှင့် မဟူဘာနီတို့၏ မတည်ငြိမ်မှုနှင့်ပတ်သက်သော ရှုမြင်ချက်၌ ကြီးမားသော ကွဲပြားခြားနားချက်ရှိသည်။NATO ၏ ကြီးမားကျယ်ပြန့်မှုမှာ ဧကန်ဖြစ် နေသည့်တိုင် NATO အဖွဲ့ဝင်မဟုတ်သော နိုင်ငံများ၏ သူ့တိုင်းသူပြည်သားများအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဆီ ဦးတည်နေသော စစ်ပွဲများ၏ မတည်ငြိမ်မှုအပေါ် ထည့်သွင်းစဉ်းစားချက် မပါရှိခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့သော ပြုမူဆောင်ရွက်ချက်မျိုးဖြင့် NATO က ဖန်တီးခဲ့သည့် မတည်ငြိမ်မှုမျိုး ရှိခဲ့ပါသလော။ ထိုမတည်ငြိမ်မှုမျိုးကြောင့် ကရင်မလင်ထိ ကျူးကျော်လာရန် အကြောင်းပစ္စယရှိခဲ့သည်ဆိုလျှင် ရုရှားအနေနှင့် စစ်ပွဲကို မလွဲမသွေ ဆင်နွှဲရမည်သာ ဖြစ်သည်။

သံအမတ်ကြီး မဟူဘာနီက သူ့ပုစ္ဆာ၏ အဖြေအတွက် ကွာလှမ်းလှသော တောင်ကမ္ဘာ၏ ကြားနေဝါဒကို ဖော်ပြနိုင်သည့် ဘ ရာဇီးသမ္မတ လွစ္စအင်နာစီယို လူလာဒါဆီလ်ဗာ၏ ပြောကြားချက်အား ယခုလို ကိုးကားပြန်သည်။ “ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်းအကြား စစ်ဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းကို အခုထက်ပိုပြီး ရှင်းရှင်းလင်းလင်းသိဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်တယ်။ စစ်ဖြစ်ရတာ NATO ကြောင့်လား။ စစ်ဖြစ်ရတာ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားကြလို့လား။ စစ်ဖြစ်ရတာ ဥရောပကို အဝင်လမ်း ကျနေလို့လား။ ကမ္ဘာကြီးက ဒီစစ်ပွဲအကြောင်းကို တစ်စွန်းတစ်စပဲ သိကြရတယ်လေ”

အမှန်မှာ ကမ္ဘာကြီးသည် ရုရှား၊ ယူကရိန်း၊ NATO ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဥရောပနှင့် ယူကရိန်း၏ ဆန့်ကျင်ဘက် ရုရှား စစ်ပွဲအကြောင်း သတင်းအချက်အလက် တောင်လိုပုံကာ ရှိနှင့်ပြီးဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲဇာတ်ဆောင်များ၏ စိုးရိမ်ဖွယ်ရာအခြေအနေကို ဖော်ပြနိုင်သောဆောင်းပါးနှင့် စာအုပ်များ ထောင်နှင့်ချီ၍ ရှိသကဲ့သို့ စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ အကောင်းဆုံးသောဆောင်းပါးနှင့် စာအုပ်များလည်း မနည်းမနောရှိပါသည်။ ပကတိလိုအပ်ချက်မှာ သတင်းအချက်အလက် နည်းပါးလှကြောင်း ထိုင်အော်မည့်အစား အဆိုပါကိစ္စရပ်အကြောင်း ပိုမို၍ စာဖတ်ကြရန် ဖြစ်ပါသည်။ ဂုဏ်သရေရှိ လူကြီးမင်း နှစ်ဦးဖြစ်သော မဟူဘာနီနှင့် လူလာ ဒါဆီလ်ဗာတို့ကို ယခုရည်ညွှန်းခဲ့သောစာစုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးလိုလှသည်။

ထို့ထက်ပို၍ အရေးကြီးသည်မှာ ဘရာဇီးသမ္မတသည် ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားစစ်ပွဲအပေါ် ပေယျာလကံထားသော တောင်ကမ္ဘာ သဘောထား၏ အကြောင်းရင်းမှန်ကို ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ တောင်ကမ္ဘာမှ မူဝါဒရေးရာ သမားများသည် ရှင်းလင်းသောဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်ရန်အတွက် ရုရှားနှင့်ယူကရိန်းကိစ္စကို နည်းနည်းသာသိပြီး သူတို့၏ တွေးပုံတွေး နည်းမှာလည်း စစ်အေးခေတ်လမ်းကြောင်းအတိုင်း အထိုင်ကျနေခြင်းပင်ဖြစ်၏။ အနောက်အုပ်စုဟူသည် နယ်ချဲ့သမားများဟု ထာဝစဉ်စွဲမှတ်ထားသကဲ့သို့ ရုရှားကို တတိယနိုင်ငံများ၏ ချန်ပီယံအဖြစ် ရှုမြင်နေကြဆဲဖြစ်သည်။

ပကတိအရှိအဖြစ် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းဟူသည် ဆိုဗီယက်ယူနီယံကဲ့သို့ အင်ပါရာတစ်ခုဖြစ်ပြီး ယူကရိန်းမှာမူ အခြားသော ရုရှားမဟုတ်သည့် (ဆိုဗီယက်အုပ်စုဝင်) နိုင်ငံများနည်းတူ တစ်ချိန်က ရုရှား၏ကိုလိုနီ ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ အနောက်အုပ်စုသည် အတိတ်က နယ်ချဲ့ခဲ့သော်ငြား ယခုကိစ္စ၌ ကိုလိုနီဆန့် ကျင်ရေးဘက်က ရပ်တည်နေသည်မှာ မေးခွန်းထုတ်စရာ မလိုပေ။ တောင်ကမ္ဘာအုပ်စုအနေနှင့် တစ်လျှောက်လုံးလိုလို ကိုလိုနီဆန့်ကျင်ရေးဘက်က ရပ်တည်ခဲ့သည် မဟုတ်လော။

သံအမတ်ကြီး မဟူဘာနီက သူ့ဆောင်းပါး၏ ဒုတိယပိုင်းတွင် ဓအနောက်အုပ်စုသည် ယူကရိန်း၌ သူ၏အကြောင်းပြချက်အရင်းခံကို ပိုမိုပ့ံပိုးနိုင်ရန်အလို့ငှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအဆိုပြုချက် သို့မဟုတ် မျှတသောညှိနှိုင်းမှုကို တွန်းအားပေးရန် လိုအပ်သည်။ လက်တွေ့တွင် ထိုသို့မဟုတ်ဘဲ အပြီးသတ်အောင်ပွဲခံ၍ ရုရှားအပေါ် သိက္ခာကျ အရှက်ရစေသော မဟာဗျူဟာကို ကျင့်သုံးမည့်ပုံပေါ်နေသည်” ဟု ပထဝီနိုင်ငံရေးအလုပ် စတင်ရန် ရေးသားထားသည်။ မဟူဘာနီက သတိပြုရန် ဖော်ပြခဲ့သည်မှာ “ဤရလဒ်သည် တောင်ကမ္ဘာ၏ အကျိုးစီးပွားများကို ဆောင်ကြဉ်းလာမည် မဟုတ်ပေ။ သူတို့လိုလားသည်မှာ ဗဟိုဝင်ရိုးအသွင်ဆောင်သော ကမ္ဘာကြီးဖြစ်ပြီး ရုရှားသည်လည်း လွတ်လပ်သော ဝင်ရိုးတစ်ရပ်အဖြစ် သူတို့ကို ပထဝီမဟာဗျူဟာဆိုင်ရာ ရွေးချယ်ခွင့်များ ပေးအပ်သွားရန် မျှော်လင့်ကြခြင်း ဖြစ်သည်”

မျှတသည်ဟု ဆိုနိုင်ပါ၏။ သို့သော် နှစ်ဘက်ခံသာသော ညှိနှိုင်းမှုကို မည်သို့ ပြုကြမည်နည်း။ သံအမတ်ကြီး မဟူဘာနီက နှစ်ပိုင်းခွဲ၍ ရှုမြင်သည်။ ဓလတ်တလောဆန္ဒမှာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲခြင်းနှင့် ပဋိပက္ခကို ရပ်နားထားခြင်း ဖြစ်သည် ..... ဒုတိယဆန္ဒမှာ မျှတ၍ အထိန်းအထေရှိသော နှစ်ဦးနှစ်ဘက်ညှိ နှိုင်းမှု ပြုကြရန်ဖြစ်သည်။ ယူကရိန်းသည် နှောင်ကြိုးမဲ့လွတ်လပ်သော အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် တိုင်းပြည်တစ်ခုဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ သူ့နိုင်ငံအနေနှင့် ဆန္ဒရှိခဲ့သော် ဥရောပသမဂ္ဂသို့ လွတ်လပ်စွာ ဝင်ရောက်နိုင်သည်။ သို့သော် ရုရှားတို့၏ အကဲဆတ်ပုံကို ဂရုဓမ္မပြု သောအားဖြင့် NATO သို့ မဝင်သင့်ပါ”

ဤနေရာ၌ သံအမတ်ကြီး မဟူဘာနီသည် ရုရှားအကြောင်း ဗဟုသုတ ပြည့်စုံသည့်တိုင် အမှန်တရားမှ သွေဖည်သွားသည်ကို တွေ့ရပေမည်။ သူသည် ခရိုင်းမီးယားရှိ ယူကရိန်းပိုင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသလေးခုအား ရုရှားတို့ ဥပဒေမဲ့ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ခြင်းကို အဘယ်ကြောင့် မသိကျိုးကျွံပြုခဲ့လေသနည်း။ အဆိုပါနယ်နိမိတ်များ၏ အသွင် သဏ္ဌာန်မှာ သံအမတ်ကြီး၏ ငြိမ်းချမ်းရေးစီမံချက်၌ မည်သို့ရှိနေမည်နည်း။ ဤခရိုင်းမီးယားအရေးကိစ္စကို မဖြေရှင်းနိုင်မချင်း သူတို့အနေနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းကို လျှောက်လှမ်းနိုင်မည် မဟုတ်ပါ။ ထို့ပြင် ရုရှားအနေနှင့် နယ်မြေသိမ်းပိုက်မှုပါ၀ါ တည်တံ့နေသရွေ့ ဗလာဒီမာ ပူတင် “လှေသူကြီး”ဖြစ်နေသမျှ ကာလပတ်လုံး ဤအရေးကို အဖြေရှာနိုင်မည်မဟုတ်ပါ။

“အပေးအယူ ညှိနှိုင်းမှုဟာ ခက်ခဲပြီး တော်တော့်ကို ရှင်းယူရပါလိမ့်မယ်”ဟု သံအမတ်ကြီးက ပြောခဲ့ပါသည်။ မှန်ပါသည်။ မည်သူကများ မိမိကို ကိုလိုနီပြုလိုသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံနှင့် ညှိနှိုင်းရေးစားပွဲဆီ ရောက်လာမည်နည်း။ ယူကရိန်းသားများကဲ့သို့ပင် အာဖရိကနှင့် အာရှတိုက်သားများကလည်း ခုခံတော်လှန်ရေးကိုသာ ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။

ပူတင်၏ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားသဘောသဘာဝကို ဥပေက္ခာပြုလျက် သံအမတ်ကြီး မဟူဘာနီသည် တောင်ကမ္ဘာကို တစ်ဖက်ပိတ်လမ်းအတွင်းသို့ မောင်းသွင်းခဲ့ပေပြီ။ ရည်မှန်းချက်နှစ်ရပ်မှာ သဟဇာတမဖြစ်သည့်တိုင် သူသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကိုရော၊ ရုရှား၏ ခိုင်မာမှုကိုပါ လိုလားလျက်ရှိသည်။ အမှန်တကယ်တွင် ပူတင်အုပ်ချုပ်သော ရုရှား၏ ဖက်ဆစ်အနှစ်သာရ၊ နယ်ချဲ့ရေးပန်းတိုင်၊ ပြန်လည်ပြင်ဆင်ရေးဆန္ဒ၊ ရုပ်ဝါဒီသမိုင်းကြောင်းနှင့် ယူကရိန်းဆန့်ကျင်ရေးအိုင်ဒီယာတို့သည် ၀ိရောဓိများစွာကို မွေးဖွားပေးခဲ့သည်။

အနောက်တိုင်းနယ်ချဲ့ဝါဒ ပွဲပြီးမီးသေဖြစ်ခဲ့သည်မှာ ရက်ညောင်းတာရှည်ခဲ့ချေပြီ။ ရုရှားနယ်ချဲ့ဝါဒသည်လည်း မကြာမီ ပွဲသိမ်းပါလိမ့်မည်။ တောင်ကမ္ဘာအနေနှင့် ဤအချက်အလက်များကို အလေးထားရန်လိုအပ်ကာ အကယ်၍ ဆန္ဒရှိမည်ဆိုလျှင် ရုရှား၏ အင်ပါရာချဲ့ထွင်မှုကို အာခံလျက်ရှိသော ယူကရိန်း၏ ကိုလိုနီဆန့်ကျင်ရေးသမိုင်း အမှန်ဘက်၌ ရပ်တည်လိုက်ခြင်းအားဖြင့် နောက်ထပ် ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်သစ်တစ်ရပ်ကို တည်ဆောက်နိုင်ပါမည်။

Ref: The Hill