အခွန်လျှော့ချရန် တောင်းဆိုမှုများ ရှိနေသော်လည်း လက်ရှိ ကောက်ခံနေသည့် ဝင်ငွေခွန်နှင့် ကုန်သွယ်လုပ်ငန်းခွန်များမှာ အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက သင့်တင့်သော နှုန်းထားများဖြစ်ကြောင်းနှင့် နှုန်းထား တိုးမြှင့်မှု မပြုသင့်ကြောင်း ပြည်သူ့ငွေစာရင်း ပူးပေါင်းကော်မတီက အကြံပြုထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်ရှိ ကောက်ခံနေသော ဝင်ငွေခွန် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ကုန်သွယ်လုပ်ငန်းခွန် ငါးရာခိုင်နှုန်းမှာ အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်မှုအရ သင့်တင့်သော နှုန်းထားများဖြစ်သည်ဟု ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ပြည်သူ့ငွေစာရင်း ပူးပေါင်းကော်မတီ၏ “ပြည်ထောင်စုစာရင်းစစ်ချုပ်၏ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာရေးနှစ် စစ်ဆေးတွေ့ရှိချက် အစီရင်ခံစာအပေါ် လေ့လာတွေ့ရှိချက်နှင့် သဘောထားမှတ်ချက်” အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို့ပြင် အာဆီယံနိုင်ငံများတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခွန်ရငွေနှင့် ဂျီဒီပီအချိုးမှာ ၄ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိပြီး အာဆီယံနိုင်ငံများတွင် အနည်းဆုံး ဖြစ်နေကြောင်း ပြည်သူ့ငွေစာရင်း ပူးပေါင်းကော်မတီက Heritage Foundation ၏ 2015 Macro Economic Data နှင့် Index of Economic Freedom အစီရင်ခံစာတို့ကို ကိုးကား၍ ဖော်ပြထားသည့် ဝီကီပီဒီးယားရှိ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ အခွန်အကောက်ရငွေနှင့် ဂျီဒီပီ အချိုးဇယားကို ကိုးကား ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အခွန်ရရှိမှု အနည်းဆုံးနှင့် ဂျီဒီပီတွင် အခွန်ပါဝင်မှုအချိုး နည်းပါးနေသော်လည်း အခွန်ရရှိမှု နှစ်စဉ် မြင့်တက်နေပြီး လာမည့် ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ် အခွန်လျာထားချက်တွင်လည်း ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်ထက် ဘီလျံ ၁၀၀၀ ကျော် တိုးမြှင့်ရရှိရန် ခန့်မှန်းထားသည်။

နှစ်အလိုက် အခွန်ရရှိမှုများတွင် ၂၀၁၃- ၂၀၁၄ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် အခွန်အကောက်ရငွေ ကျပ် ၄၄၅၉ ဘီလျံရှိပြီး အခွန်နှင့် ဂျီဒီပီအချိုး မှာ ၇ ဒသမ ၆၉ ဖြစ်ကာ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် အခွန်အကောက်ရငွေ ကျပ် ၆၅၁၈ ဘီလျံရှိပြီး အခွန်နှင့် ဂျီဒီပီအချိုးမှာ ၉ ဒသမ ၉၉ အထိ အမြင့်ဆုံး ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ် အခွန်အကောက်ရငွေ ကျပ် ၆၃၁၄ ဘီလျံရှိပြီး အခွန်နှင့် ဂျီဒီပီအချိုးမှာ ၈ ဒသမ ၆၈ ဖြစ်ကာ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် အခွန်အကောက်ရငွေ ကျပ် ၇၁၂၂ ဘီလျံရှိပြီး အခွန်နှင့် ဂျီဒီပီအချိုးမှာ ၈ ဒသမ ၉၃ သာ ရှိခဲ့သည်။

အခွန်နှင့် ဂျီဒီပီအချိုးမှာ နှစ်စဉ် ကျဆင်းနေသော်လည်း အခွန်ရရှိမှုတွင် များပြားနေခြင်းနှင့် ကျဆင်းနေသော မြန်မာ့စီးပွားရေး ပြန်လည် ဆွဲတင်နိုင်ရန် လုပ်သာကိုင်သာရှိသော အခွန်နှုန်းလျှော့ချမှု တစ်ရပ်ကို လုပ်ငန်းရှင်များက တောင်းဆိုနေသကဲ့သို့ ဝင်ငွေရလမ်း မပြနိုင်သည့်သူများ ပေးဆောင်ရသည့် စည်းကြပ်မှုမှ လွတ်ကင်းနေသော အခွန်ရာခိုင်နှုန်း ၃၀ ကောက်ခံမှု ကင်းလွတ်ခွင့်ပေးရန်၊ အခွန်နှုန်းကို ငါးရာခိုင်နှုန်းသို့ တစ်နှစ်၊ နှစ်နှစ် ကင်းလွတ်ခွင့် ပေးရန်နှင့် အလုပ်လျှော့ချမှုများ ရှိလာကြောင်း စေပိုင် ကုမ္ပဏီဥက္ကဋ္ဌ ဦးမောင်ဝိတ်က နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား သြဂုတ် ၂၇ ရက်က နေပြည်တော်တွင် ကျင်းပသည့် နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် လုပ်ငန်းရှင်များ တွေ့ဆုံပွဲတွင် တင်ပြခဲ့ပြီး MCEA ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရှိန်ဝင်းကလည်း အခွန်နှုန်းထားများ လျှော့ချရန်နှင့် အခွန်ရရှိမှု လျော့ကျပါက ၎င်း၏ ပိုင်ဆိုင်မှုမှ စိုက်လျော်မည်ဟု ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ကတိပေးခဲ့သည်။

“အခွန်နှုန်းထားတွေက သုံးရာခိုင်နှုန်း၊ ငါးရာခိုင်နှုန်း တောင်းဆိုနေတာမျိုး မဟုတ်ဘဲ လုပ်သာကိုင်သာရှိတဲ့ နှုန်းထားတစ်ခုကို လျှော့ချသင့်တယ်။ သုံးရာခိုင်နှုန်း ၊ ငါးရာခိုင်နှုန်းကတော့ နည်းလွန်းတယ်” ဟု စီးပွားရေးပညာရှင် ဒေါက်တာ အောင်ကိုကိုက ဆိုသည်။

ထိုသို့ လုပ်ငန်းရှင်များက အခွန်လျှော့ချ ခိုင်းနေသော်လည်း လက်ရှိတွင် အခွန်ရရှိမှု နည်းပါးနေသည်ဟု စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးစိုးဝင်း က ပြောကြားသည်။

“အခွန်လျှော့ချ ခိုင်းနေပေမယ့် အခွန်ရရှိမှုတွေက လျော့နည်းနေပါတယ်။ ဒီနှစ်ခုကို ဘယ်လို အပေးအယူ (Compromise) လုပ်မလဲဆိုတာကို အဖြေရှာဖို့ လိုပါတယ်” ဟု ဦးစိုးဝင်းက ပြောကြားသည်။