အနောက်မဟာမိတ် အင်အားစုကို တန်ပြန်ရန် ထူထောင်ထားသော လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့(SCO)ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ တရုတ်သမ္မတရှီကျင်းပင်နှင့် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်တို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၄ ရက်က ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ၏ မြို့တော်အက်စတာနာတွင် ပြုလုပ်သည့် SCO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ ရှီနှင့်ပူတင်တို့အပြင် အခြားအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ခေါင်းဆောင်များလည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ဒေသတွင်းလုံခြုံရေးနှင့် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးမြှင့်ရေးအတွက် တရုတ်၊ ရုရှားနှင့် ဆိုဗီယက်ယူနီယံ အဖွဲ့ဝင်ဟောင်း နိုင်ငံများဖြစ်သည့် ကာဇက်စတန်၊ ကာဂျစ္စတန်၊ တာဂျစ်ကစ္စတန်နှင့် ဥဇဘက်ကစ္စတန်တို့ဖြင့် ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက် အိန္ဒိယ၊ ပါကစ္စတန်နှင့် အီရန်တို့ ပါဝင်လာပြီး ရုရှား၏ အနောက်အိမ်နီးချင်းနှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်သော ဘီလာရုစ်သည်လည်း ဇူလိုင် ၄ ရက်တွင် SCO အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်လာခဲ့သည်။

ထို့ပြင် တူရကီ၊ ဆော်ဒီအာရေဗျနှင့် အီဂျစ်တို့ကလည်း လေ့လာသူနှင့် ဆွေးနွေးဖက်နိုင်ငံများအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၄ ရက်တွင် ကျင်းပသည့် SCO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ သမ္မတရှီကျင်းပင်၊ သမ္မတပူတင်နှင့် အိမ်ရှင်ကာဇက်စတန် သမ္မတ ကက်ဆင်ဂျိုမာ့တ် တိုကာယက်ဗ်တို့အပြင် ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှာဘတ်ရှရစ်ဖ်၊ ဥဇဘက်ကစ္စတန်သမ္မတ ရှာကတ် မီယာဇီယိုယက်ဗ်၊ တာဂျစ်ကစ္စတန်သမ္မတ အီမိုမာလီ ရက်ခ်မွန်၊ ကာဂျစ္စတန်သမ္မတ ဆာဒီယာ ဇာပါရော့ဗ်နှင့် ဘီလာရုစ်သမ္မတ အလက်ဇန်းဒါး လူကာရှန်ကိုတို့လည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။

အီရန်နိုင်ငံကမူ ပြီးခဲ့သည့်မေလက ရဟတ်ယာဉ်ပျက်ကျမှုအတွင်း ကွယ်လွန်သွားသည့် သမ္မတအီဘရာဟင် ရာအီစီ၏ အရိုက်အရာဆက်ခံသူကို ရွေးချယ်ရခြင်း မရှိသေးသည့်အတွက်  ယာယီသမ္မတ မိုဟာမက် မော့ခ်ဘာက တက်ရောက်ခဲ့သည်။

အခြားဧည့်သည်တော်များအဖြစ် တူရကီသမ္မတ ရီဆပ်တေယစ် အာဒိုဂန်နှင့် အဇာဘိုင်ဂျန်သမ္မတ အီလ်ဟမ် အလီယက်ဗ်တို့လည်း တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ဗဟိုအာရှသို့ ရောက်ရှိနေသည့် ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်လည်း တက်ရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နရင်ဒရာမိုဒီကမူ ၎င်းကိုယ်စားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကို စေလွှတ်ခဲ့သည်။

ယင်းထိပ်သီးအစည်းအဝေးသည် ယူကရိန်းကို စစ်ပွဲဆင်နွှဲသည့် ရုရှားအား နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာတွင် အထီးကျန်ဖြစ်စေရန် အနောက်နိုင်ငံများ၏ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများ မအောင်မြင်ကြောင်း ပြသနိုင်မည့် နောက်ထပ်အခွင့်အလမ်း တစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။

ဇူလိုင် ၃ ရက်က ရှီနှင့်တွေ့ဆုံရာ၌ ပူတင်က SCO သည် ဘက်မလိုက်သော ဝင်ရိုးစုံကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်း၏ အဓိက ထောက်တိုင်ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ချီးကျူးခဲ့ပြီး ရုရှားနှင့် တရုတ်၏ဆက်ဆံရေးသည် သမိုင်းတစ် လျှောက်တွင် အကောင်းဆုံးခေတ်ကာလသို့ ရောက်ရှိနေသည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ယင်းသည် တရုတ်သို့ ပူတင်သွားရောက်ခဲ့ပြီးနောက် လအတန်ကြာအတွင်း ရှီနှင့်ဒုတိယအကြိမ် တွေ့ဆုံမှုဖြစ်သည်။

Ref: AP