အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်၏ အင်ဖလေးရှင်းပစ်မှတ် နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းနှင့်ပတ်သက်၍

အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်၏ အင်ဖလေးရှင်းပစ်မှတ် နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းနှင့်ပတ်သက်၍
Published 21 May 2023
ကြယ်စင်ဖေသင် 

အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်က ငွေကြေးဖောင်းပွမှုရည်မှန်းချက် (အင်ဖလေးရှင်းပစ်မှတ်) ကို နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းသတ်မှတ်ထားလျက် လုပ်ဆောင်နေသည်။ 

အားထုတ်မှုများသည် ထိုပစ်မှတ်ကိုထိမှန်နိုင်ခဲ့လျှင် မည်သို့ဖြစ်လာနိုင်သည်ကိုစဉ်းစားနေကြ၏။ ၃၆ နှစ်ခန့်ကာလအတွင်း ဈေးနှုန်းအဆင့်များ  နှစ်ဆတိုးလာမည့်   အင်ဖလေးရှင်း နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းသည် အကောင်းဆုံးအခြေအနေဟုပြောနိုင်ပါသလား။  

အမှန်တွင်  လွန်ခဲ့သော ၃၆ နှစ်အတွင်း ဈေးနှုန်းများသည် သုံးဆနီးပါးတက်လာခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ၁၉၈၇ ခုနှစ်က ၁၁၂ ဒသမ ၇ ရှိနေသည့် စားသုံးသူဈေးဆနှုန်း (Comsumer Price Index- CPI) သည်   ၃၀၃ ဒသမ ၄ သို့ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ အမေရိကန် ဗဟိုဘဏ်၏ နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းပစ်မှတ်တစ်ခုတည်းကိုသာ အာရုံစိုက်နေခြင်းအပေါ်ဆွေးနွေးမှုများရှိလာသည်။ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့်ပတ်သက်၍ အပေါင်းလက္ခဏာကိန်းဂဏန်းစံထားသတ်မှတ်ခြင်းသည်  အခြေအနေအရချိန်ဆမှုမလုပ်တော့ဘဲ ဈေးနှုန်းများကိုဆွဲချနေသည့်သဘောမျိုး ဖြစ်နေသည်ဟုဆိုသည်။

အလုပ်သမားများသည် လုပ်ခ၊ လစာအမြင့်ရရှိနေသည်။ အကယ်၍ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများက အလုပ်သမားများကို ၎င်းတို့ပေးနေရသည့် လုပ်ခ၊ လစာများသည် အလုပ်သမားများ၏ လုပ်အားတန်ဖိုးထက် ပိုနေသည်ဟုယူဆလျှင် လုပ်ခလစာဖြတ်တောက်မှုများပြုလုပ်လာနိုင်သည်။ သို့မဟုတ် အလုပ်သမားအရေအတွက်လျှော့ချခြင်း၊ အလုပ်ထုတ်ပစ်ခြင်းများရှိလာနိုင်သည်။ အင်ဖလေးရှင်း နှစ်-ရာခိုင်နှုန်း သတ်မှတ်ခြင်းသည် အမှန်တကယ်လုပ်ခ၊ လစာ (ဝယ်နိုင်စွမ်းအား)ကို နှစ်-ရာခိုင်နှုန်း ဖြတ်တောက်ခြင်း သဘောမျိုးဖြစ်လာသည်။ အခြေအနေသည် သိသိသာသာ လုပ်ခ၊ လစာဖြတ်တောက်မှု မပြုလုပ်၊ အလုပ်လက်မဲ့ပြဿနာမဆိုးရွားစေဘဲ လုပ်ခလစာကျဆင်းစေရန် ချိန်ဆပြုလုပ်မှုဖြစ်စေသည်ဟု ကောက်ချက်ချမှုများလည်းရှိသည်။

အင်ဖလေးရှင်း နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းသည် သူ့သဘောသူဆောင်လျက်ရှိနေပုံရသည်။  လုပ်သားများ၏ ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားသည် နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းထက်  ပိုမိုမြင့်တက်လာဖွယ်ရှိသည်။ စီးပွားရေးဘာသာရပ် ဖတ်စာအုပ်များထဲ၌  လုပ်သားများ၏လုပ်ခ၊ လစာသည် ၎င်းတို့၏ အစွန်းထွက်ထုတ်ကုန် (marginal product) နှင့် ဆက်စပ်မှုရှိကြောင်း ဖတ်ရှုခဲ့ဖူးသည်။ ထို့ကြောင့် တဖြည်းဖြည်း တိုးမြင့်လာသော ကုန်ထွက်များအရ လုပ်ခ၊ လစာများသည် တစ်နှစ်ပြီးတစ်နှစ် တိုးလာသင့်သည်။ လုပ်ခ၊ လစာ လုံးဝတိုးမြင့်မှုမရှိခြင်းသည် ထုတ်လုပ်မှုတိုးမြင့်မှုနှင့်လျော်ညီစွာ အမှီလိုက်၍လစာမတိုးခြင်းဟုမြင်ကြသည်။ ထိုသို့စဉ်းစားရာ၌ ကုန်ထုတ်စွမ်းအားတိုးတက်မှုသည် လုပ်ခ၊ လစာ အပြောင်းအလဲအခြေအနေကို ဖြစ်စေသည်ဟူသော အယူအဆလည်းဖြစ်လာသည်။ 

စျေးနှုန်းများသည် ဝယ်သူနှင့် ရောင်းသူအား ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ၏ တန်ဖိုးများနှင့် ပတ်သက်၍ သတင်းအချက်အလက်ပေးသည်။ ပြောင်းလဲလာသော စီးပွားရေးအခြေအနေများနှင့်အတူ သင့်လျော်သည့် အမြင့်ဆုံးတန်ဖိုးဖြစ်စေရန် ကုန်ဈေးနှုန်းများသည် ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို ထုတ်လုပ်သည့် ကုန်ကျစရိတ်နှင့် အချိုးညီစွာ အလိုက်ပြောင်းလဲသင့်ပါသည်။ ဥပမာ ကုန်ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်း တစ်နှစ်လျှင် နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းတိုးမြင့်လာလျှင် ဈေးနှုန်းများသည် နှစ်-ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသင့်သည်။ သို့မှသာ ထိုကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုများ၏ ကျဆင်းလာသော ကုန်ကျစရိတ်အခြေအနေကို ထပ်ဟပ်စေမည်ဖြစ်သည်။   

ငွေကြေးဖောင်းပွမှုအဆက်မပြတ်ဖြစ်နေလျှင် စျေးနှုန်းများနှင့်ပတ်သက်သည့် သတင်းအချက်အလက် ရရှိရေးမှာ အလွန်ခက်ခဲနိုင်သည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် အမှန်တကယ် ကုန်ကျစရိတ်အခြေအနေ အပြောင်းအလဲများဖြစ်နေသောကြောင့် ဈေးနှုန်းဖြစ်ပေါ်မှုမှာလည်း မတည်ငြိမ်နိုင်၊ ဈေးနှုန်းများ ချိန်ဆ သတ်မှတ်ရန်လည်းမလွယ်ကူ၊ အမှန်တကယ်ကုန်ကျစရိတ်ကို သိရှိရန်ခက်ခဲသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ကုန်စည်တစ်ခုချင်း၏ ဈေးနှုန်းများသည် ပြတ်တောင်းပြတ်တောင်း ပြောင်းလဲတတ်သောကြောင့်လည်း ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းမြင့်တက်လာသည့်အခါ တွတ်ချက်မှုများ ပိုမိုခက်ခဲလာနိုင်သည်။ ဥပမာ ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခု၏စျေးနှုန်းသည် ငါး-ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်လာသည်ဆိုပါစို့။ ထိုမြင့်တက်လာမှုသည် ထိုကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှု၏ အမှန်တကယ်ကုန်ကျစရိတ်များမြင့်တက်ခြင်းကြောင့် လော၊ အခြားဆက်စပ်ကုန်စည်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခြင်းကြောင့်လော၊ စျေးနှုန်းမြင့်တက်လာမှုသည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုအခြေအနေကို လိုက်မီနိုင်သလော စသည်ဖြင့် ယုတ္တိရှိရှိ စဉ်းစားရမည့် အချက်များရှိသည်။ ထို့ကြောင့် လက်ရှိထုတ်လုပ်မှုအခြေအနေအရဆိုလျှင် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၏ပစ်မှတ်သည် အနုတ်လက္ခဏာ ဖြစ်သင့်သည်ဟု ထောက်ပြကြသည်။  

အနုတ်လက္ခဏာငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ဆွေးနွေးငြင်းခုံချက်များလည်းရှိသည်။ ဈေးနှုန်းများ အဆက်မပြတ်ကျဆင်းနေလျှင် နောက်ပိုင်းကာလများတွင်လည်း ဈေးနှုန်းများ ဆက်လက်ကျဆင်းမည်ဟု မျှော်လင့်ချက်များဖြင့် စားသုံးသူများ၏ ကုန်ပစ္စည်းဝယ်ယူမှုများ ကျဆင်းလာခြင်း၊ ရပ်တန့်သွားခြင်းဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟူသော အချက်ဖြစ်သည်။ လက်တွေ့အခြေအနေတွင် ထိုသို့ဖြစ်နိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ ဆယ်စုနှစ်များစွာ စျေးနှုန်းများကျဆင်းခဲ့သည့် ကွန်ပျူတာလုပ်ငန်းများ၏ အတွေ့အကြုံကို ဥပမာပေးနိုင်သည်။ ကွန်ပျူတာလုပ်ငန်းထုတ်ကုန်များသည် ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုများ ကြုံခဲ့ရသည်။ ထိုသို့ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော်လည်း   ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှု၏ဒဏ်ကို ထိခိုက်ပုံမပေါ်ခဲ့ပေ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် Federal Reserve စနစ်ကို စတင်ခဲ့သည့်အချိန် ၁၈၇၀ ခုနှစ်မှ ၁၉၁၃ ခုနှစ်အထိ ကာလများ၌ စျေးနှုန်းများ သိသိသာသာကျဆင်းခဲ့သည်။ ထိုကာလ၌ နိုင်ငံသည်ခိုင်မာသော စီးပွားရေးတိုးတက်မှုရရှိနေချိန်ဖြစ်၍ ဈေးနှုန်းများကျဆင်းလျက် ငွေကျုံ့မှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော်လည်း  စီးပွားရေးကို ထိခိုက်သည့်ပုံမပေါ်ခဲ့ပေ။  

ယခု အင်ဖလေးရှင်း (ကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း) ကို နှစ်-ရာခိုင်နှုန်း ပစ်မှတ်ထားခြင်းထက်  ဒီဖလေးရှင်း (ငွေကျုံ့ခြင်း) နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းအခြေအနေကို အချေအတင်ဆွေးနွေးစရာတစ်ခုအဖြစ်ရှုမြင်နိုင်သည်။ သို့သော် ဆွေးနွေးငြင်းခုံရန် အကြောင်းပြချက်အနည်းငယ်သာ ရှိနိုင်သည်။ အမေရိကန် ဗဟိုဘဏ်အနေဖြင့် လည်း အင်ဖလေးရှင်း နှစ်-ရာခိုင်နှုန်းပစ်မှတ်နှင့်ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးစရာများရှိလိမ့်မည်။ ၎င်းတို့၏ နှစ်-ရာခိုင်နှုန်း ငွေကြေးဖောင်းပွမှုရည်မှန်းချက်သည် ၎င်းတို့ကို ထိခိုက်နိုင်ဖွယ် အခြေအနေမရှိ။ သို့သော် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် စီစဉ်သတ်မှတ်ရေးဆွဲထားသော ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ရည်မှန်းချက် (အင်ဖလေးရှင်း ပစ်မှတ်) သည် ၎င်းတို့၏အားနည်း၊ ညံ့ဖျင်းသော အလုပ်ကို ကိုယ်စားပြုနေသည့် ညွှန်ကိန်းတစ်ခုသာဖြစ်သည်ဟု ဝေဖန်မှုများလည်း ရှိနေပေသည်။   

 

https://www.eurasiareview.com