“အနုပညာသမားရဲ့ အလုပ်က သမိုင်းထဲက သူ့ခေတ်ကို သက်သေခံထွက်ဆိုဖို့ပါပဲ”

ရောဘတ်ရောက်ရှင်ဘတ် (၁၉၂၅ - ၂၀၀၈)

ပေါ့ပ်အနုပညာလှုပ်ရှားမှုကို ဦးဆောင်ခဲ့သူ

အမေရိကန် ပန်းချီဆရာနှင့် ဂရပ်ဖစ်အနုပညာရှင်

အနုပညာနှင့် နိုင်ငံရေးတို့အကြား (အထူးသဖြင့် အနုပညာအမျိုးမျိုးနှင့် ပါ၀ါတို့အကြား) အားကောင်းသည့် ဆက်နွှယ်ချက်တစ်ရပ်သည် သမိုင်းဆိုင်ရာခေတ်များနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများတစ်လျှောက် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ အနုပညာအသီးသီးတို့သည် ခေတ်ပြိုင်ဖြစ်ရပ်များနှင့် ခေတ်ပြိုင်နိုင်ငံရေးတို့ကို သစ္စာရှိရှိတုံ့ပြန်သည့်အခါ အနုပညာတို့သည် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဒိုင်မေးရှင်းများနှင့် လူမှုရေးဆိုင်ရာ ဒိုင်မေးရှင်းများကို ဆွဲယူရလေသည်။ ယင်းအနုပညာတို့သည် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် အငြင်းပွားဖွယ်ရာတို့၏ ဆုံချက်များဖြစ်လာကြပြီး နိုင်ငံရေးနှင့် လူမှုရေးဆိုင်ရာအပြောင်းအလဲနှင့်ပတ်သက်သော အားတစ်ရပ်ပင်လျှင် ဖြစ်လာကြသည်။

ကျယ်ပြန့်သော လေ့လာမှုများအရ ပါရမီအစွမ်းအစကြီးမားသူတို့၌ လွတ်လပ်သော စိတ်ရှိသည်ဟူသည့်အချက်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ကြီးမြတ်သည့် ရုရှားစာရေး ဆရာများအနက် ပထမဆုံးဟု ပညာရှင်အချို့က သတ်မှတ်သော ပွတ်ရှ်ကင်သည် ရာထူးအရနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးမှတ်တမ်းများအရ နိုင်ငံတော်၏ အမှုထမ်းကောင်းတစ်ဦးဖြစ်သော်လည်း ရုရှားတို့၏ ဗျူရိုကရေစီ (အထူးသဖြင့် ဇာဘုရင်)ကို မခံချိမခံသာဖြစ်အောင် သရော်ခဲ့သည်။ သူသည် အလွန်ခမ်းနားပြီး အလွန်လွတ်လပ်ကာ အလွန်ဉာဏ်များသည့် ကဗျာများကို ရေးဖွဲ့ခဲ့သည်။ သူ၏ကဗျာများတွင် သူ့အတွေးများ၏ အန္တရာယ်ကြီးမားလှသည့် လွတ်မြောက်မှုတစ်ရပ်ကို တွေ့ရှိရသည်ဟု ဆိုကြသည်။ သူသည် အာဏာရှင် အကြီးအသေးမှန်သမျှကို ဗြောင်းဆန်အောင် သရော်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ သူ့အား အလွန်စောသည့် နိုင်ငံရေးအနုပညာသမားတစ်ဦးဟု ဆိုနိုင်သည်။

အခြားအနုပညာပုံသဏ္ဌာန်တစ်ရပ်ဖြစ်သော ရုပ်ရှင်နယ်ပယ်၌လည်း ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ရပ်တည်ချက်ကို ဖုံးကွယ်၍မထားနိုင်သော ရုပ်ရှင်များကို နိုင်ငံရေးရုပ်ရှင်များဟု ခေါ်ကြသည်။ သို့သော် နိုင်ငံရေးရုပ်ရှင်များအား ၀ါဒဖြန့်ချိရေးသက်သက်ဟုကား မဆိုနိုင်ပေ။ အခြားရုပ်ရှင်များနှင့် ကွဲပြားခြားနားမှုသည် နိုင်ငံရေးဆန်ခြင်းသာမကဘဲ ၎င်းတို့၏ တင်ပြပုံနည်းလမ်းနှင့်လည်း သက်ဆိုင်နေသည်။ နေ့စဉ်ဘဝမှ ထွက်ပြေးမှုအဖြစ် ဖျော်ဖြေရေးသက်သက်မျှသာဖြစ်သည်ဟု ဝန်ခံထားသော အပြင်ပန်း၌ နိုင်ငံရေးမဆန်သည့် ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်ရေးဝါဒီ ရုပ်ရှင်များသည်ပင်လျှင် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်း ဆောင်တာတစ်ရပ်ရပ် ရှိနေတတ်သည်။ နာဇီဂျာမနီခေတ်က အာဏာပိုင်များသည် ယင်းအချက်ကို ကောင်းစွာသဘောပေါက်ခဲ့ပြီး ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်ရေးဝါဒီ ရုပ်ရှင်ကားများကို တမင်ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အကြီးအကျယ်ကြီးမှူးထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။

အခြားဖျော်ဖြေရေးရုပ်ရှင်ကားများ (ဥပမာအားဖြင့် အနောက်တိုင်းရုပ်ရှင်များတွင် အိုင်ဒီယိုလိုဂျီဆိုင်ရာ ဘက်လိုက်မှုများဖြင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ အရှိတရားကို အချိုးဖျက်ခဲ့သည့် အထောက်အထားများ တွေ့ရှိရသည်။ အနောက်တိုင်း ဂန္ထဝင်ရုပ်ရှင်ကားတစ်ကားကိုကြည့်ပါက လူမည်းကောင်းဘွိုင်များကို သရုပ်ဖော်ခဲလှသည်။ အမှန်တကယ်၌ ကြီးမြတ်သည့် လူမည်းကောင်းဘွိုင်များ ရှိခဲ့နိုင်သည်သာဖြစ်၏။ ဟောလိဝုဒ်ရုပ်ရှင်လောက (အထွေထွေသဘောအရဆိုလျှင် ကမ္ဘာ့ရုပ်ရှင်ကို လွှမ်းမိုးထားသည့်လောက) သည် လူမည်းများ၊ အမျိုးသမီးများ၊ မိန်းမလျာ/ယောကျ်ားလျာများနှင့် အလုပ်သမားလူတန်းစားများကို တလွဲတချော် ပုံဖော်ထားသည်ဟု စွပ်စွဲခံရမှုအများအပြားရှိသည်။ ပို၍အခြေခံကျကျကြည့်လျှင် ရုပ်ရှင်ကားအသီးသီး၏ အကြောင်းအရာများသည် နိုင်ငံရေးဆန်ရုံမျှမက ရုပ်ရှင်လောကဟူသည့် အင်စတီကျူးရှင်းကိုယ်နှိုက်ကပင်လျှင် နိုင်ငံရေးဆန်လေသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ အနုပညာပုံသဏ္ဌာန်အသီးသီးတို့သည် နိုင်ငံရေးနှင့် တစ်နည်းတစ်ဖုံ ဆက်နွှယ်လျက်ရှိသည်သာဖြစ်ပြီး အားကြီးသူ/အာဏာရှိသူတို့အား ဖော်လံဖားလျက် ဘက်လိုက်ထားသည့် အနုပညာလက်ရာတို့သည် ရေပွက်ပမာခဏနှင့် ပျောက်ကွယ်သွားမည်ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိခေတ်၏ အရှိတရားကို သစ္စာရှိရှိထင်ဟပ်ထားသည့် အနုပညာလက်ရာတို့မှာမူ ခေတ်များစွာကိုဖြတ်သန်းလျက် တင်ကျန်ရစ်မည်သာဖြစ်ပါကြောင်း The Daily Eleven သတင်းစာက ရေးသားအပ်ပါသည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်ထုတ် The Daily Eleven သတင်းစာ အယ်ဒီတာ့အဘော်