Facebook လူမှုကွန်ရက်က မြန်မာတပ်မတော်နှင့် ပတ်သက်သည့် အကောင့်နှင့် စာမျက်နှာတို့ကို ဖယ်ရှားခဲ့ပြီးနောက် VK ဆိုသည့် ရုရှားနိုင်ငံအခြေစိုက် လူမှုကွန်ရက်တစ်ခု အနည်းငယ် ခေတ်စားလာသည်။ ယခုတစ်ဖန် မြန်မာနိုင်ငံသားပိုင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဥပဒေ၊ ယဉ်ကျေးမှုများနှင့်အညီ ရှိမည်ဆိုသည့် MM Social လူမှုကွန်ရက်တစ်ခု ပေါ်လာတော့မည်ဖြစ်သည်။ ယင်းလူမှုကွန်ရက်မှ Facebook ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များအတိုင်း ထပ်တူကျနိုင်ရန် လုပ်ဆောင်မည်ဟု ပြောကြားထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် တည်ဆဲဥပဒေများအတိုင်း အသုံးပြုနိုင်ရန် ဆောင်ရွက်ထားခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ သုံးစွဲသူများ၏ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များကိုလည်း ပေါက်ကြားမှု မရှိစေရန် လုပ်ဆောင်ထားပြီး သတင်းအမှားများ၊ အကောင့်တုများနှင့်လည်း ဂရုတစိုက် ကိုင်တွယ်သွားမည်ဟု ပြောကြားထားသည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာလူမှုကွန်ရက် တစ်ခုဖြစ်သည့် MM Social ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး Eleven ၏ စာဖတ်ပရိသတ်များ သိရှိစေရန် MM Social ၏ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ကိုရန်နိုင်မြင့်နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်း ထားပါသည်။

MM Social လူမှုကွန်ရက်၏ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ကိုရန်နိုင်မြင့်နှင့် တွေ့ဆုံခြင်း

မေး ။ ပထဦးဆုံးအနေနဲ့ MM Social အကြောင်းနဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို မိတ်ဆက်ပေးပါခင်ဗျ။

ကိုရန်နိုင်မြင့် ။ MM Social က မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် လူမှုကွန်ရက် (Social Network) တစ်ခု ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ ပြီးတော့ MM Social က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တည်ဆဲဥပဒေ အောက်မှာပဲရှိမယ်။ နောက်ပြီး ရည်ရွယ်ချက်တွေ အနေနဲ့ကတော့ လက်ရှိ ပြည်တွင်းမှာ ပြည်ပက လူမှုကွန်ရက်တွေကို အသုံးပြု မှီခိုနေရတယ်။ အဲဒီတွေမှာ အသုံးပြုနေတဲ့ငွေ (ကြော်ငြာခ) တွေက အခွန်မပါဘူးပေါ့နော်။ အခွန်မရှိတဲ့အတွက် တိုင်းပြည်အတွက်က ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ နစ်နာမှုတွေ အများကြီးရှိတယ်။ အဲဒီဟာတွေကို တစ်ဖက်တစ်လမ်းကနေ တားဆီးချင်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်လည်း ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက သတင်းအချက်အလက် ပေါက်ကြားမှုတွေ တောက်လျှောက်ဖြစ်နေတဲ့ အခါမှာ အဲဒါကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့က တားဆီးချင်တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာပဲ စီးဆင်းရမယ့် သတင်းအချက်အလက်တွေကို မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာပဲ စီးဆင်းစေချင်တယ်။ ဒါကတော့ ရည်ရွယ်ချက်တွေပေါ့နော်။

မေး ။ MM Social က Facebook နဲ့ လုပ်ဆောင်ချက် (Feature) တွေ တူသလား။ ဒါမှမဟုတ် ပိုပြီးဆန်းသစ် ထားတာမျိုးတွေ ရှိသလား။ ဘယ်လို ပိုကောင်း ခွဲထွက်ထားလဲ သိချင်ပါတယ်။

ဖြေ ။ MM Social က လူမှုကွန်ရက်တစ်ခု ဖြစ်တဲ့အတွက် လူမှုကွန်ရက်တစ်ခုမှာ ရှိသင့်တဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကတော့ ပါမယ်။ လူမှုကွန်ရက်တစ်ခု ဖြစ်ပြီးတော့ Like တွေ Comment တွေ မပါရင်လည်း မဖြစ်ပြန်ဘူး။ တခြားလူမှု ကွန်ရက်တွေနဲ့ မတူတဲ့အချက်ဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံသားပိုင်၊ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တည်ဆဲဥပဒေ အတိုင်းရှိမယ်။ နောက်တစ်ခုက ဒီအပေါ်မှာရှိတဲ့ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက် (Rule) တွေကို သတ်မှတ်တဲ့အခါမှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေအတိုင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတွေအတိုင်း သတ်မှတ်သွားဖို့ ရှိတယ်။ အဲဒီလိုမျိုးတော့ ကွာခြားပါမယ်။ တခြား ကျွန်တော်တို့ ထပ်ထည့်မယ့် လုပ်ဆောင်ချက်တွေကတော့ စီးပွားရေး အစီအစဉ်တွေ ဖြစ်တဲ့အတွက် ပြောလို့မရသေးပါဘူး။

မေး ။ ဖောင့် (Font) ကို အစ်ကိုတို့ ဘယ်လို စီစဉ်ထားလဲ။

ဖြေ ။ ဖောင့်အနေနဲ့က သုံးတဲ့သူက ကြိုက်တာနဲ့ သုံးလို့ရတယ်။ ဇော်ဂျီနဲ့ သုံးလည်းရတယ်။ ယူနီကုတ်နဲ့ သုံးလည်းရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြန်ဖတ်ပြီဆိုရင် ယူနီကုတ်နဲ့ အမှန်မြင်ရမယ်။ ကျွန်တော်တို့ Beta မှာလည်း အဲဒီဟာတွေက စမ်းကြည့်ပြီးသွားပြီ။ အကုန်လုံးလည်း ကြိုက်ကြတယ်။ အဆင်ပြေတယ်။ ဘာလဲဆိုတော့ သုံးတဲ့သူက ဇော်ဂျီနဲ့ ရိုက်ထည့်လိုက်တာပဲ။ ဒါပေမဲ့ ပြန်ပြလည်း ပြရော ယူနီကုတ်နဲ့ ပြန်ပြတယ်။ ဆိုလိုတာက ဖတ်လို့မရဘူးလားဆိုတော့ ဖတ်လို့ရတယ်။ ယူနီကုတ်ကို ဖတ်လို့ရတယ်။ ယူနီကုတ်ကို Word Font အနေနဲ့ ကိုယ့်စက်ထဲမှာ ထည့်ထားစရာ မလို ဘူး။ မည်သူမဆို ရေးတာက ဇော်ဂျီနဲ့ ရေးရေး၊ ယူနီကုတ်နဲ့ရေးရေး ကြိုက်တာနဲ့ရေး ယူနီကုတ်နဲ့ အမှန်ပြပေးမယ်။

မေး ။ ဒေတာသိမ်းဆည်းမှု အပိုင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောပေးပါဦးခင်ဗျ။

ဖြေ ။ ဒေတာသိမ်းဆည်းမှုအပိုင်း သို့မဟုတ် အခြေခံ အဆောက်အအုံ (Infrastructure) ပိုင်းကတော့ ပြည်တွင်း Cloud ဝန်ဆောင်မှုကို သုံးထားတယ်။ AGD Communication ကုမ္ပဏီလီမိတက်ကနေ သုံးထားတယ်။ ဒေတာတွေက သူတို့အဆောက်အအုံ (AGD Cloud) ထဲမှာပဲ ရှိပါလိမ့်မယ်။

မေး ။ သုံးစွဲသူတွေရဲ့ ကိုယ်ရေးအချက်အလက် လုံခြုံမှုအပိုင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုပြင်ဆင်ထားပါသလဲ။

ဖြေ ။ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်နဲ့တကွ ဒီ MM Social တစ်ခုလုံးရဲ့ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးအပိုင်းမှာ ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ ကြိုတင် ပြင်ဆင်ထားတာတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ စပြီးရေးထဲကိုက ကျွန်တော်တို့ Cyber Wing ကုမ္ပဏီကနေ လုံခြုံရေးအသိ (Security Awareness) ရှိရှိနဲ့ ရေးတယ်။ အကယ်၍ အကြောင်းရင်း တစ်ခုခုကြောင့် လစ်ဟာသွားတာတစ်ခုခု ရှိမယ်ဆိုရင်လည်း ကျွန်တော်တို့ကို ပြန်ပြီးတော့ ပြန်လည်စစ်ဆေးပေးဖို့ အတွက်ကို (National Cyber Security and Forensics Solutions ကုမ္ပဏီ လီမိတက်ကနေ လုပ်ပေးပါမယ်။ သူတို့က ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး လုပ်ကြတဲ့ ကုမ္ပဏီဆိုတော့ သူတို့နဲ့ ပူးပေါင်းထားတယ်။ တကယ်လို့များ နောက်ထပ် လိုအပ်လာမယ်ဆိုရင် နောက်ထပ်ကုမ္ပဏီတွေကို ထပ်ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့ကို ပြန်လည်စစ်ဆေး ပေးဖို့အတွက် ကမ်းလှမ်းသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး ။ နောက်တစ်ခုက အကယ်၍ အစိုးရ ဒါမှမဟုတ် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုခုက သုံးစွဲသူရဲ့ဒေတာ တောင်းလာတာမျိုးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လို အစီအစဉ်ရှိလဲ။

ဖြေ ။ ဒါကတော့ ဥပဒေအပိုင်း ဖြစ်သွားတာပေါ့နော်။ ဥပဒေပိုင်းဖြစ်သွားတော့ ကျွန်တော်တို့ MM Social ကို စပြီးတော့ ကနဦးလုပ်တဲ့ အချိန်တည်းက ကျွန်တော်တို့ကို အကူအညီပေးနေတဲ့ ဥပဒေအကြံပေးကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Bizz Law က ဆောင်ရွက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ MM Social ရဲ့ တရားဝင် ဥပဒေအကြံပေး အနေနဲ့က သူတို့ရှိမယ်။ အဲဒီတော့ အစိုးရကပဲဖြစ်ဖြစ် တခြားအဖွဲ့အစည်း တွေကပဲဖြစ်ဖြစ် မည်သည့် အကြောင်းရင်းနဲ့မဆို ကျွန်တော်တို့ဆီက ဒေတာတောင်းခံ လာတယ်ဆိုရင် တည်ဆဲဥပဒေတွေအတိုင်း ဥပဒေအတွင်းထဲကနေ အလုပ်လုပ်မယ်။ ဆိုလိုတာက ကျွန်တော်တို့က ဒုစရိုက်အားပေးတော့ မဟုတ်ဘူး။ ဒုစရိုက်မှု တစ်ခုခု၊ ရာဇဝတ်မှု တစ်ခုခု မြောက်နေတယ်ဆိုရင် ဒေတာမထုတ်ပေးစရာ အကြောင်းတော့ မရှိဘူး။ ကျွန်တော်တို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ တည်ဆဲဥပဒေအောက်မှာ ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရာဇဝတ် မမြောက်သေးတဲ့ အချိန်လိုမျိုး သို့မဟုတ် မသေချာသေးတဲ့ အချိန်လိုမျိုး ဆိုရင်တော့ တောင်းခံလာရင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဥပဒေအကြံပေးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အတိုင်း လုပ်ဖို့များပါတယ်။

မေး ။ မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အစ်ကိုတို့ ပလက်ဖောင်းပေါ်မှာရှိမယ့် အခြေအနေလေး ပြောပေးပါဦးခင်ဗျ။

ဖြေ ။ မီဒီယာရော၊ ကျန်တဲ့ မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက် မဆိုပေါ့နော်၊ သူတို့လိုက်နာရမယ့် စည်းမျဉ်းလေးတွေ ရှိတယ်။ ကျွန်တော်တို့ သေချာပြဋ္ဌာန်းထားတယ်။ ဥပမာအနေနဲ့ပြောရင် အမုန်းစကားနဲ့ ပတ်သက်ရင် Facebook က သတ်မှတ်ထားတာနဲ့ မတူပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ အမုန်းစကားမျိုးကို အရေးယူမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မီဒီယာတွေ အတွက်ကလည်း အဲဒီလိုပါပဲ။ Freedom of Speech ကို ကျွန်တော်တို့ သဘောကျတယ်။ အမုန်းစကား မဖြစ်သရွေ့ကတော့ လက်ခံသွားမှာပါ။

မေး ။ အကောင့်အတုတွေ၊ သတင်းမှားတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လို ကိုင်တွယ်သွားဖို့ရှိလဲ။

ဖြေ ။ အကောင့်အတုချည်းပဲက အဲဒီလောက် ဆိုးဆိုးရွားရွား မဖြစ်ဘူး။ အကောင့်အတုဖွင့်ပြီး သတင်းအမှား သို့မဟုတ် သူတို့ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိတဲ့ သတင်းပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အဲဒီလို သတင်းအတုတွေ ဖြစ်လာတယ်။ အကောင့်အတု မဖြစ်ဘူးဆိုရင် လူတွေက သူတို့ပြောတဲ့ စကားကို သူတို့တာဝန်ယူရလိမ့်မယ်။ ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ကတော့ သတင်းမှားတွေ တိုက်ဖျက်တဲ့ ကမ်ပိန်းထဲမှာလည်း ပါခဲ့ဖူးတယ်။ အဲဒါတွေကိုလည်း တော်တော်လေး ကြပ်မတ်သွားဖို့ ရှိပါတယ်။

မေး ။ ပလက်ဖောင်းပေါ်မှာဖြစ်တဲ့ Cyber Crime တွေအတွက် တိုင်ကြားမယ်ဆိုရင် အဲဒီအစီအစဉ်ကရော ဘယ်လိုရှိလဲ။

ဖြေ ။ MM Social ကို သုံးရင်းနဲ့ အခက်အခဲ ရှိတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အကောင့်ဟက်ခံထိလို့ သို့မဟုတ် ကိုယ့်ဒေတာ ပေါက်ကြားသွားလို့ တိုင်ချင်တာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တစ်ယောက်ယောက်က ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ကိုယ့်ဒေတာတွေကို ဖွတာပဲဖြစ်ဖြစ် ကျွန်တော်တို့ဆီကို အွန်လိုင်းပေါ်ကနေ တိုင်ကြားလို့ရတဲ့ ဖောင်လေးတွေ ရှိလိမ့်မယ်။ မရဘူးဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ဆီကို Chat Box ကနေ တိုင်ကြားလို့ရမယ်။ ပြီးတော့ ဖုန်းနဲ့ဆက်သွယ်ပြီး တိုင်ကြားလို့ရမယ်။ အဲဒါမှ မရသေးဘူးဆိုရင် လူကိုယ်တိုင်လာပြီး တိုင်ကြားလို့ရမယ်။

မေး ။ ဝင်ငွေရှာတဲ့ အပိုင်းမှာလဲ ကြော်ငြာကနေပဲ သွားမှာလား။

ဖြေ ။ ဟုတ်ကဲ့၊ လူမှုကွန်ရက် ဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီကနေပဲ သွားဖို့ရှိပါတယ်။

မေး ။ နောက်တစ်ခုက MM Social ကို ဘယ်တော့စပြီး သုံးလို့ရမလဲ။

ဖြေ ။ ကျွန်တော်တို့ စသုံးဖို့အတွက်က ၅ ရက်နေ့မတိုင်ခင်၊ သို့မဟုတ် ၅ ရက်နေ့မှာပေါ့။ စပြီးသုံးလို့ ရမှာကတော့ Browser တွေ အပေါ်မှာ စပြီးသုံးလို့ရမယ်။ နောက်တစ်ခုက Mobile App တွေလည်း ထွက်လာဖို့ သိပ်မလိုတော့ပါဘူး။ ဘယ်လောက်လောက် ကြာမလဲဆိုရင် တစ်လဝန်းကျင်လောက်တော့ ကြာမယ်။ လောလောဆယ်ကတော့ Browser တွေပေါ်မှာပဲ သုံးလို့ရဦးမယ်။

မေး ။ ဟုတ်ကဲ့ ဘာများဖြည့်စွက် ပြောချင်ပါသေးလဲ။

ဖြေ ။ ကျွန်တော်တို့က ခုမှ နှစ်လဝန်းကျင်းပဲ သက်တမ်းရှိသေးတဲ့ Start-up လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်တယ်။ ပြည်ပလူမှုကွန်ရက်တွေက လုပ်လာတာ ဆယ်စုနှစ်ချီနေပြီ။ အဲဒီအတွက် ကျွန်တော်ဘက်မှာ လိုအပ်ချက်တွေက ရှိနေဦးမယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ ပိုကောင်းလာအောင် အမြဲတမ်း ကြိုးစားနေမယ်။ မြန်မာနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံသားပိုင် ပြည်တွင်းလူမှုကွန်ရက် ဖြစ်တဲ့အတွက် အားပေးစေချင်ပါတယ်။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။