■ ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာဇယ်လန်းစကီးက သူ၏ ညဘက်လိပ်စာကို အသုံးပြုလျက် ရုရှား၏ (အသုံးပြုနေသည်ဟု စွပ်စွဲထားသော) လေဆာလက်နက်စနစ်များသည် သူတို့၏ ကျူးကျော်မှု လုံးဝကျရှုံးကြောင်းကို ညွှန်ပြနေကြောင်းနှင့် အဆင့်မြင့်အဆင့်၌ အမှားများကို ကျူးလွန်နေကြကြောင်း ပြော ကြားလိုက်သည်။ သူက သူတို့၏ ၀ါဒဖြန့်ချိရေးအားထုတ်မှုများ အသုံးပြုပုံကို နာဇီဂျာမနီတို့၏  wunderwaffe (အံဖွယ်လက်နက်) ဟု ပရိုမိုးရှင်းလုပ်ပုံနှင့် နှိုင်းယှဉ်ခဲ့သည်။ ဒရုန်းများ မီးလောင်ပျက်ကျစေရန် လေဆာလက်နက်မျိုးဆက်သစ်များကို အသုံးပြုနေကြောင်း ရုရှားက အခိုင်အမာပြောကြားခဲ့သည်။

■ ၎င်းအနေဖြင့် ကျူးကျော်လာသည့် တပ်များကို မောင်းထုတ်ရေးအတွက် နောက်ထပ်အချိန်ရစေရန် မာရှယ်လောကို ရက်ပေါင်း ၉၀ ထပ်တိုးသည့် အမိန့်ဒီကရီတစ်ရပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြောင်းလည်း ဇယ်လန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။ ယင်း အမိန့်ဒီကရီကို ပါလီမန်က အတည်ပြုပေးရန် လိုအပ်သည်။

■ နိုင်ငံနှစ်ခုက ကောက်ပဲသီးနှံများ တင်ပို့မှုကို ပြတ်တောက်သွားစေသည့် ယူကရိန်းတွင် ရုရှား၏ စစ်ပြုမှုက ခြိမ်းခြောက်နေသော စားနပ်ရိက္ခာလုံခြုံရေး အကျပ်အတည်း ကျောရိုးကို ကူညီရန် ကမ္ဘာ့ဘဏ်က အမေရိကန်ဒေါ်လာ ဘီလျံ ၃၀ ထုတ်ပေးမည်ဖြစ်သည်။ စီမံချက်အသစ်များ၌ ဒေါ်လာ ၁၂ ဘီလျံ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး အတည်ပြုပြီးသော်လည်း ထုတ်ပေးရခြင်းမရှိသေးသည့် လက်ရှိ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် အဟာရဆိုင်ရာ စီမံချက်များအတွက် ဒေါ်လာ ၁၈ ဘီလျံ ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

■ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် ထောက်ပံ့ရေး ပြဿနာများနှင့်အတူ ယူကရိန်းစစ်ပွဲက ကမ္ဘာကြီးကို စီးပွားရေးပျက်ကပ်ဆီ တွန်းပို့နေမှုအပေါ် စိုးရိမ်နေရသည့်အကြား နောက်ထပ်ပူပြင်းခြောက်သွေ့သောနေ့ကို ဘဏ္ဍာရေးစျေးကွက်များအနေဖြင့် ကြံ့ကြံ့ခံနေ ရသည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် Dow Jones သည် ပျမ်းမျှ ၃ ဒသမ ၅၇ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားပြီး ပို၍ကျယ်ပြန့်သော S&P 500 သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဇွန်လနောက်ပိုင်း ၎င်း၏ အဆိုးရွားဆုံးဆုတ်ယုတ်မှုအဖြစ် ၄ ဒသမ ၀၄ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။

■ ရုရှားတို့၏ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်မှုအတွင်း ကျူးလွန်ခဲ့သော စစ်ရာဇဝတ်မှုများအတွက် ယူကရိန်း၏ ပထမဆုံးတရားခွင်တွင် ရုရှားတင့်ကားတပ်ဖွဲ့စစ်ဆင်ရေးမှူးတစ်ဦးက စက်ဘီးပေါ်မှ အရပ်သားတစ်ဦးကို ပစ်သတ်ခဲ့ခြင်းအား အပြစ်ရှိသည်ဟု ဝန်ခံလိုက်သည်။ ဗာဒင်းရှိုင်ဆီမာရင် (၂၁ နှစ်) သည် ဖေဖော်ဝါရီလအနှောင်းပိုင်းက အရှေ့ မြောက်ပိုင်း ဆူမီဒေသတွင် အသက် ၆၂ နှစ် အရွယ်ရှိ အမျိုးသားတစ်ဦးအား ကားပြတင်းပေါက်မှနေ၍ AK-47 ရိုင်ဖယ်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်ဟု စွဲချက်တင်ခံထားရသည်။

■ ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်နိုင်ငံတို့သည် နေတိုး စစ်ရေးမဟာမိတ်အဖွဲ့သို့ ဝင်ရန် ၎င်းတို့၏ လျှောက်လွှာများအား တရားဝင် တင်လိုက်ကြသည်။ နေတိုးအဖွဲ့အတွင်းရေးမှူးချုပ် ယန်စတောက်တန်ဘတ်က နော်ဒစ်အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများ၏ အဖွဲ့ဝင်လျှောက်လွှာများကို လက်ခံခဲ့သည်။ ၎င်းတို့နှစ်နိုင်ငံကို နေတိုး အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီးပါက ‘ရန်လိုခြိမ်းခြောက်မှု’ ဖြစ်ပွားသည့်အခါ ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်နိုင်ငံတို့နှင့်အတူ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

■ တူရကီသမ္မတ ရီဆပ်တေယစ်အာ ဒိုဂန်က ဆွီဒင်နိုင်ငံအနေဖြင့် အကြမ်းဖက်သမားများကို ပြန်မပေးဘဲ နေတိုးဝင်ခွင့် လျှောက်လွှာအား အတည်ပြုခံရလိမ့်မည်ဟု မမျှော်လင့်သင့်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်နိုင်ငံတို့သည် ၎င်းတို့က အကြမ်းဖက်သမားများဟု သတ်မှတ်ထားသော အုပ်စုများနှင့် ပတ်သက်နေသူများအား လက်ခံထားသည်ဟု တူရကီအစိုးရက စွပ်စွဲထားသည်။ တူရကီနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာကိစ္စများနှင့် လျော်ညီအောင် ခိုင်မာသည့် ခြေလှမ်းများ ချမှတ်နိုင်မှသာ ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်နိုင်ငံတို့၏ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ရေး လျှောက်ထားမှုများ ရှေ့ဆက်သွားဖို့ ဖြစ်နိုင်လိမ့်မည်ဟု နောက်ပိုင်းတွင် အာဒိုဂန်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။

■ နိုင်ငံ ဆက်လက်လည်ပတ်အောင် ထိန်းထားရန် ဥရောပကော်မရှင်က ယူရိုချေးငွေအဖြစ် ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ထပ်ဆောင်း ယူရို ကိုးဘီလျံ (ပေါင် ၇ ဒသမ ၆ ဘီလျံ) ပေးရန် အဆိုပြုခဲ့သကဲ့သို့ ၂၀၂၇ ခုနှစ်အထိ ရုရှား ရုပ်ကြွင်းလောင်စာများအပေါ် အမှီပြုနေရမှုကို အဆုံးသတ်ရန် ဥရောပအတွက် ယူရို ၂၀၀ ဘီလျံ အစီအစဉ်ကိုလည်း အဆိုပြုခဲ့သည်။ ယူရို ကိုးဘီလျံ ထောက်ပံ့မှုအစုသည် ယူကရိန်းစစ်နိုင်ရေး၊ ရုရှားတပ်များ၏ ရန်လိုမှုကြောင့် ဖြစ်ပွားသည့် အကျိုးဆက်များကို ကျော်လွှားနိုင်ရေးနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်မှုဆီ ရွေ့လျားမှုအား အရှိန်မြှင့်ရေးတို့အတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု ဇယ်လန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

■ ရုရှားက ပြင်သစ်၊ စပိန်နှင့် အီတလီနိုင်ငံတို့မှ သံရုံးဝန်ထမ်း စုစုပေါင်း ၈၅ ဦးကို နိုင်ငံမှ နှင်ထုတ်ခဲ့ပြီး ယင်းသည် အဆိုပါ နိုင်ငံများ၏ အလားတူလုပ်ရပ်အား တုံ့ပြန်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဋ္ဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြင်သစ်မှ သံရုံးဝန်ထမ်း ၃၄ ဦး၊ စပိန်မှ ၂၇ ဦးနှင့် အီတလီမှ ၂၄ ဦးကိုနိုင်ငံမှ ထွက်သွားရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဋ္ဌာနက ဆိုသည်။

■ သုံးလနီးပါးကြာအောင် ပိတ်ထားခဲ့ပြီးနောက် ကိဗ်မြို့ရှိ အမေရိကန်သံရုံးသည် လုပ်ငန်းများ ပြန်လည် လည်ပတ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်က ပြောကြားခဲ့သည်။ သံရုံးဝန်ထမ်းအနည်းငယ်မျှသည် သံရုံး၌ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် ကနဦးအနေဖြင့် ပြန်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။

■ စစ်ပွဲအစောပိုင်းကာလတွင် ယူကရိန်း နိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်း၏ အစိတ်အပိုင်းများကို သိမ်းပိုက်ထားသော ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် အရပ်သားများကို အရမ်းကာရော ကွပ်မျက်ခြင်း၊ နှိပ်စက်ညှင်းပန်းခြင်းနှင့် စစ်ရာဇဝတ်မှုမြောက်သော အခြားကြီးမားသည့် မတော်မတရားပြုလုပ်ခြင်းတို့ ကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ (HRW) က ပြောကြားခဲ့သည်။ ကိဗ်နှင့် ချာနီဟစ်ဒေသများရှိ ကျေးရွာများနှင့် မြို့ငယ်များ ၁၇ ခု တစ်လွှား၌ အရမ်းကာရော ကွပ်မျက်မှုဟု ယူဆရသည့် အမှု ၂၂ မှု၊ အခြား တရားဥပဒေမဲ့ သတ်ဖြတ်မှု ကိုးမှု၊ အတင်းအဓမ္မ အစဖျောက်မှုဟု ယူဆရသည့် အမှုခြောက်မှုနှင့် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှု ခုနစ်မှုတို့ကို ယင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့က မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။

■ ကလေးနှစ်ဦးအပါအဝင် ယူကရိန်းအရပ်သား ၁၀ ဦးထက်မနည်းကို ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင်များက သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြောင်း ဒိုးနက်စ်ဒေသ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ပက်ဗလိုကီရီလင်ကိုက ပြောကြားခဲ့သည်။ နောက်ထပ် အရပ်သား ခုနစ်ဦး မှာလည်း ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ Ref : The Guardian