ရှမ်းပြည်နယ် လင်းခေးမြို့တွင် ရှမ်းလူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်နိုင်ရန် အကြိုဆွေးနွေးပွဲအား တောင်ကြီးမြို့တွင် ပြုလုပ်ခွင့်ရရှိရေး အစိုးရ၊ တပ်မတော်နှင့် NCA ရေးထိုထားသည့် ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS/SSA) တို့အကြား ညှိနှိုင်းနေကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ-၂၁ ရာစုပင်လုံ တတိယအစည်းအဝေး ကျင်းပနိုင်ရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင်သည့် ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်က နေပြည်တော်၌ပြုလုပ်သော ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုပူးတွဲကော်မတီ (UPDJC) အတွင်းရေးမှူးအဖွဲ့အစည်းအဝေးတွင် ရှမ်းလူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေးကိစ္စရပ်များ ဆွေးနွေးမှုရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
လင်းခေးမြို့၌ ရှမ်းလူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၂ ရက်မှ ၁၄ ရက်အထိ သုံးရက်ကြာပြုလုပ်ရန် လျာထားသည်။
ရှမ်းလူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲအကြို မြို့နယ်လူထုတွေ့ဆုံပွဲများအား မူလက တပ်မတော်ဘက်ကတားဆီးခဲ့ကာ နောက်ပိုင်းတွင် အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းကလည်း ပြုလုပ်ခွင့်မပေးခဲ့ပေ။
ထို့အတူ ရှမ်းလူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ အကြိုဆွေးနွေးပွဲကိုလည်း လင်းခေးမြို့၌သာပြုလုပ်ရန် အစိုးရနှင့်တပ်မတော်က ခွင့်ပြုထားသည်။
သို့ဖြစ်၍ မြို့နယ်လူထုတွေ့ဆုံပွဲများ မပြုလုပ်ရသည့်တိုင် အကြိုဆွေးနွေးပွဲအား တောင်ကြီးမြို့၌ ဇန်နဝါရီ ၇ ရက်မှ ၉ ရက်အထိပြုလုပ်နိုင်ရန် တောင်းခံထားပြီး အစိုးရနှင့်တပ်မတော်တို့၏ အကြောင်းပြန်ကြားမှုကို RCSS ဘက်မှ စောင့်ဆိုင်းနေသည်ဟု စုံစမ်းသိရသည်။
“RCSS/SSA နဲ့ တပ်မတော်နဲ့ ကြိုးစားပြီးညှိနှိုင်းနေတယ်ပြောတယ်။ တကယ်လို့ တောင်ကြီးမှာ အကြိုလုပ်လို့မရရင် လင်းခေးမှာလုပ်ဖို့ အခက်အခဲရှိမယ်လို့ အဲဒီလောက်ပဲကြားတယ်” ဟု ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၁) ဦးစိုင်းလိတ်က ပြောကြားသည်။
တောင်ကြီးမြို့၌ အကြိုဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်ခွင့်ရရှိရေး ညှိနှိုင်းနေမှုအခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ UPDJC အတွင်းရေးမှူးအဖွဲ့ဝင်၊ RCSS/SSA အဖွဲ့အတွင်းရေးမှူး (၃) ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းငင်းထံ ဆက်သွယ်သော်လည်း ဆက်သွယ်မှုမရရှိခဲ့ပေ။
ထို့အတူ RCSS/SSA တောင်ကြီးဆက်ဆံရေးရုံးတာဝန်ခံ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းဦးကလည်း အဆိုပါကိစ္စရပ်များအား ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းငင်းက အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်နေသဖြင့် ၎င်းအနေဖြင့်မသိရှိကြောင်း ပြောကြားသည်။
အကြိုတွေ့ဆုံပွဲအား တောင်ကြီးမြို့တွင် ကျင်းပခွင့်မရရှိပါက လင်းခေး၌ပြုလုပ်မည့် ရှမ်းလူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲသည်လည်း ကျင်းပမည့်အခြေအနေမရှိကြောင်း၊ ထိုသို့ဖြစ်ပေါ်ပါက ၂၁ ရာစုပင်လုံ ဒုတိယအစည်းအဝေးတွင် ညီလာခံဆုံးဖြတ်ချက်များ လက်မှတ်ရေးထိုးရာတွင် ရှမ်းလူမျိုးအလိုက်အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ မပြုလုပ်ရသေးသဖြင့် ရှမ်းလူမျိုးများ သဘောထားမပါဝင်ဟုဆိုကာ RCSS က ငြင်းဆန်ခဲ့သည့်အခြေအနေမျိုး တတိယအကြိမ်တွင်လည်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဆွေးနွေးမှုများတွင် ပါဝင်နေသည့် နိုင်ငံရေးပါတီခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက ဆိုသည်။
ရှမ်းလူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲအကြို လူထုတွေ့ဆုံပွဲများအား တားမြစ်ခံရသောကြောင့် ရှမ်းအဖွဲ့အစည်းများက ကျန်လူထုတွေ့ဆုံပွဲများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခြင်းမပြုတော့ဘဲ ရပ်ဆိုင်းထားသည်။
တပ်မတော်နှင့် NCA ရေးထိုးထားသည့် ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS/SSA) အကြား လူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ (ရှမ်း) ကျင်းပမည့်နေရာ အငြင်းပွားနေမှုအပေါ် နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်ကပြုလုပ်သည့် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေး (JICM) တွင် နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပေးမှုအရ ရှမ်းပြည်နယ် လင်းခေးမြို့၌ပြုလုပ်ရန် သဘောတူဆုံးဖြတ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။
ရှမ်းပြည်နယ်တွင် NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားခြင်းမရှိသော ရှမ်းတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP/SSA) အဖွဲ့လည်း ရှိနေသေးသောကြောင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများအား ကန့်သတ်နေသည့်သဘောရှိကြောင်း တိုင်းရင်းသားအရေးလေ့လာသူအချို့က သုံးသပ်ကြသည်။
ထို့ပြင် အကြိုလူထုတွေ့ဆုံပွဲပြုလုပ်ရာတွင် RCSS/SSA အပါအဝင် SSPP/SSA၊ ရှမ်းနိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ရှမ်းအရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများ ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသည့် ရှမ်းပြည်ညီညွတ်ရေးကော်မတီ (CSSU) က ဦးဆောင်ကျင်းပခြင်းဖြစ်သဖြင့် တားမြစ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြင်ပတွင် ပြောဆိုမှုများရှိနေသည်။
သို့သော် ရှမ်းအဖွဲ့အစည်းများဘက်ကမူ ရှမ်းလူမျိုးအလိုက်အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲအား NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့်အဖွဲ့နှင့် ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ နိုင်ငံရေးပါတီများက ဦးဆောင်ကာ ပါဝင်သင့် ပါဝင်ထိုက်သူများကဏ္ဍတွင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များ၊ ရှမ်း CSO များပါဝင်ခွင့်ရှိသည့် မူဘောင်အရ လုပ်ဆောင်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) ပါတီ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး (၂) ဦးစိုင်းကျော်ညွန့်က ပြောကြားထားသည်။
လူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ (ရှမ်း) ကျင်းပခွင့်အား ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ-၂၁ ရာစုပင်လုံ ဒုတိယအစည်းအဝေးမတိုင်မီကပင် ခွင့်ပြုထားသော်လည်း ဆွေးနွေးပွဲကျင်းပမည့်နေရာအား တပ်မတော်ဘက်က မိုင်းပန်မြို့၊ မုံးထော်/မုံးထမြို့၊ နမ့်ပန်ခွန်မြို့တို့တွင်သာကျင်းပရန် ထောက်ခံခဲ့ပြီး RCSS/SSA ဘက်က တောင်ကြီးမြို့ (သို့မဟုတ်) ပင်လုံမြို့တွင် ကျင်းပခွင့်ပေးရန်တောင်းဆိုခဲ့သဖြင့် အငြင်းပွားခဲ့သည်။
လူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲအား NCA ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဦးဆောင်၍ တရားဝင်နိုင်ငံရေးပါတီပူးပေါင်းကာ ကျင်းပခွင့်ရှိပြီး လူမျိုးအလိုက်အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ (ရှမ်း) ကျင်းပရန် RCSS/SSA၊ ရှမ်းနိုင်ငံရေးပါတီများ၊ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများက အကြိုဆွေးနွေးပွဲကျင်းပပြီး မူဝါဒမူကြမ်းများရရှိထားကာ နိုင်ငံရေးသိက္ခာအရ တောင်ကြီး (သို့မဟုတ်) ပင်လုံတွင်သာ ကျင်းပခွင့်ပေးရန် RCSS/SSA က အစဉ်တစိုက်တောင်းဆိုသော်လည်း နောက်ဆုံးတွင် လင်းခေးမြို့တွင်ကျင်းပရန်သာ RCSS/SSA ဘက်က သဘောတူခဲ့ရသည်။
ရှမ်းလူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲအတွက် တောင်ကြီးမြို့တွင် ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်မှ ၁၅ ရက်အထိ ရှမ်းပြည်ညီညွတ်ရေးကော်မတီ (CSSU) ၏ ကြိုတင်ပြင်ဆင်သည့် အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲကျင်းပခဲ့သည်။
ထို့နောက် လူထုတွေ့ဆုံပွဲများပြုလုပ်ရန် ရှမ်းအဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင်သည့်အဖွဲ့ငါးဖွဲ့သည် ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်ပြင်ပရှိ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ နေထိုင်ရာဒေသများသို့ သွားရောက်ကာ လူထုသဘောထားများရယူရာတွင် တားမြစ်ခံရခြင်းဖြစ်သည်။
ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ-၂၁ ရာစုပင်လုံ ဒုတိယအစည်းအဝေးမတိုင်မီက အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများကျင်းပရာတွင် လူမျိုးအလိုက်အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲအား (ချင်း)၊ (ပအိုဝ်း)၊ (ကရင်) သုံးပွဲ၊ ဒေသအလိုက်အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲအား (ပဲခူး)၊ (တနင်္သာရီ)၊ (ရှမ်း) သုံးပွဲကျင်းပခဲ့ပြီး အဆိုပါခြောက်ပွဲမှရရှိထားသည့် သဘောထားစာတမ်းများကိုစုစည်းကာ ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ-၂၁ ရာစုပင်လုံ ဒုတိယအစည်းအဝေးတွင် တင်သွင်းဆုံးဖြတ်မှုများပြုလုပ်ခဲ့သည်။