၂၀၁၈-၂၀၂၀ အတွင်း ဆန်တန်ချိန် သုံးသန်းကျော် နှစ်စဉ်တင်ပို့ရန် ရည်မှန်းပါက Beyond Yangon ကို စဉ်းစားပြင်ဆင်ရန် လိုအပ်ပြီး စစ်တွေဆိပ်ကမ်း၊ ပုသိမ်ဆိပ်ကမ်းတို့မှ ပြန်လည်တင်ပို့နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ဇွန် ၂၃ ရက်က ကုန်သည်စက်မှုအသင်းချုပ်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်တွင် ကျင်းပသည့် မြန်မာ့ဆန်စပါး ဥပဒေတစ်ရပ် ပြဋ္ဌာန်းနိုင်ရေး မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ပြုစုထားသော အခြေခံ (မူကြမ်း) နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ရှင်းလင်းဆွေးနွေးပွဲမှ သိရသည်။
“မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆိပ်ကမ်းကုန်ကျစရိတ်မှာ ဒေသတွင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက နှစ်ဆမြင့်မားနေသောကြောင့် နိုင်ငံတကာမှ ဆန်ပမာဏများများ ဝယ်ယူသူများသည် ယင်းနိုင်ငံများမှ ဆန်ဝယ်ယူလို့ မရမှသာလျှင် မြန်မာနိုင်ငံမှဆန်ကို ဝယ်ယူခြင်းအပြင် ဆန်တစ်တန်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၀ ခန့်အထိ ဈေးနှုန်းလျော့၍ ရရှိမှသာ ဝယ်ယူနေတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်မှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားသည်။
တန်ချိန် နှစ်သောင်းဝင် သင်္ဘောကြီးများ ဆိပ်ကမ်းသို့ ဆိုက်ကပ်ရပ်နားရသည့် ကုန်ကျစရိတ်မှာ ပြည်ပသို့ ဆန်အဓိက တင်ပို့နေသည့် နိုင်ငံများဖြစ်သည့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ဒေါ်လာ ၆၅၀၀၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် ဒေါ်လာ ၆၀၀၀၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဒေါ်လာ ၇၅၀၀ နှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတွင် ဒေါ်လာ ၁၁၀၀၀ အသီးသီး ကုန်ကျကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်မှ တင်ပြသည့် စာတမ်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။
သို့သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာ ဆိပ်ကမ်းဖြစ်သည့် ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဆိပ်ကမ်းသို့ တန်ချိန်နှစ်သောင်းဝင် သင်္ဘောများ ဆိုက်ကပ်ရပ်နားရသည့် ကုန်ကျစရိတ်သည် ဒေါ်လာ ၁၄၅၀၀ အထိ ကုန်ကျသည့်အတွက် ယင်းပမာဏသည် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံများထက် ထက်ဝက်ကျော် ပိုများနေသည့် ကုန်ကျစရိတ် ဖြစ်နေကြောင်း သိရသည်။
ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတကာမှ ဆန်ပမာဏများစွာ ဝယ်ယူသူများသည် အခြားနိုင်ငံများ ဝယ်၍မရမှသာလျှင် မြန်မာနိုင်ငံမှ ဝယ်ယူရန် နောက်ဆုံးမှ စဉ်းစားကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်၊ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန် နိုင်ငံတို့တွင် ဝယ်ယူရန် အဆင်မပြေမှသာ မြန်မာနိုင်ငံမှ ဝယ်ယူရန် စဉ်းစားခြင်း (သို့မဟုတ်) ဈေးလျှော့ဝယ်ယူခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။
ထို့ပြင် မြန်မာ့ဆန်သည် အမျိုးအစားတူ၊ အရည်အသွေးတူ ဖြစ်သော်လည်း အဆိုပါနိုင်ငံများ၏ Quoted Price ထက် အမြဲဆိုသလို တစ်တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၀ မှ ၃၀ ခန့် လျော့နည်းလေ့ရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။
လယ်ယာပို့ကုန်နှင့် ဆန်ဝယ်ယူသူများအတွက် Think Myanmar Last မှ Think Myanmar First ဖြစ်စေရန် နိုင်ငံတကာနှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်သော ဆိပ်ကမ်းစရိတ်စက ဖြစ်စေရေး မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်က လေ့လာအကြံပြုခြင်း၊ နိုင်ငံတော်အစိုးရနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာ့ဆန်စပါး ကဏ္ဍအတွက် လာမည့် ၂၀၂၀-၂၀၂၁ တွင် ဆန်တန်ချိန်လေးသန်း တင်ပို့ရေးနှင့် ဆန်တင်ပို့မှုမှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၅ ဘီလျံအထိ ဝင်ငွေရရှိစေရန် ရည်မှန်းဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။