ရန်ကုန်မြို့ရှိ စက်မှုကုန်ထုတ်စက်ရုံ လုပ်ငန်းခွင်တစ်ခုကို တွေ့ရစဉ် (ဓာတ်ပုံ-ပြည့်ဖြိုးအောင်)
ထုတ်လုပ်ရေးသွင်းကုန် ဈေးနှုန်းများ စံချိန်သစ် မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် မြန်မာ့စက်မှု ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများ ထုတ်ကုန်ရောင်းဈေးကို အမြန်ဆုံးနှုန်းဖြင့် တိုးမြှင့်ခဲ့ပြီး လုပ်ငန်းအချို့ ကုန်ကျစရိတ်လျော့ကျနိုင်ရန် ဝန်ထမ်းဦးရေ သုံးလဆက်တိုက် လျှော့ချခဲ့ကြောင်း ၂၀၁၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလအတွက် ထုတ်ပြန်သော နစ်ကေးမြန်မာ့စက်မှု ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း PMI အညွှန်းကိန်း (Manufacturing Purchasing Manager’s Index - ဝယ်ယူရေး မန်နေဂျာများ၏ အညွှန်းကိန်း) အရ သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ကုန်ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းအခြေအနေများမှာ စက်တင်ဘာလအတွင်း ဆက်လက် ဆုတ်ယုတ်လာခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှုအော်ဒါသစ် မှာယူမှုများနှင့် အလုပ်နေရာ အားလုံးတို့ထဲတွင် လစဉ်ကျဆင်း လာခဲ့သည်။ ဈေးနှုန်းများ တစ်ဟုန်ထိုး မြင့်တက်လာခြင်းသည် နောက်ဆုံးကုန်ထုတ်လုပ်ရေးကဏ္ဍ စွမ်းဆောင်မှု အရှိန်ကျလာခြင်း၏ အဓိကအချက်ဖြစ်ပြီး စက်တင်ဘာ စစ်တမ်းက သွင်းကုန်များ၏ ဈေးနှုန်းများ သိသိသာသာ စံချိန်တင် တက်လာကြောင်း တွေ့ရသည်။ ဒေါ်လာနှင့် ကျပ်ငွေလဲလှယ်မှုနှုန်း နိမ့်ကျလာမှုများကြောင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း မှတ်တမ်းများက ညွှန်ပြခဲ့သည်။
စက်တင်ဘာလအတွက် နစ်ကေးမြန်မာ့စက်မှု ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း PMI အညွှန်းကိန်း ၄၇ ဒသမ ၅ ရှိခဲ့ပြီး သြဂုတ်လ အနိမ့်ဆုံးအမှတ် ၄၆ ဒသမ ၄ ထက် တိုးတက်လာခဲ့သော်လည်း ကဏ္ဍတစ်ရပ်လုံး၏ စီးပွားရေး အခြေအနေမှာ သိသိသာသာ ဆိုးရွားနေကြောင်း ဆက်လက်အချက်ပြ နေဆဲဖြစ်သည်။
စက်တင်ဘာစစ်တမ်း၏ ထူးခြားချက်မှာ ထုတ်လုပ်ရေး သွင်းကုန်ဈေးနှုန်းများ တသီတတန်း စံချိန်သစ် မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ စစ်တမ်းတွင်ပါဝင်ဖြေကြားသူ ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းကျော်က သွင်းကုန်ဝယ်ဈေးများ မြင့်တက်လာခြင်းကို အချက်ပြခဲ့ပြီး အစီရင် ခံစာအများစုတွင် အထူးသဖြင့် ဒေါ်လာနှင့် ကျပ်ငွေလဲလှယ်မှုနှုန်း နိမ့်ကျလာနေခြင်းမှာ သွင်းကုန်များ၏ ဈေးနှုန်းကို မြင့်တက်စေခဲ့ သည်ဟု ဖော်ပြကြသည်။ တန်ပြန်အနေဖြင့် ထုတ်ကုန်ရောင်းဈေးများကို စစ်တမ်းသမိုင်း တစ်လျှောက်အမြန်ဆုံးနှုန်းဖြင့် တိုးမြှင့်ခဲ့ကြသည်။
ပါဝင်ဖြေကြားသူ အများအပြားက ယေဘုယျငွေကြေးဖောင်းပွမှု၏ ဖိအားပေးမှုများမှာ ယခုလထဲတွင် ဝယ်လိုအားကို နိမ့်ကျလာစေခဲ့သည်ဟု သုံးသပ်ကြသည်။ ဈေးကွက်၏ ဝယ်လိုအား ကျဆင်းလာသည်နှင့်အမျှ ထုတ်လုပ်မှု ပမာဏများကိုပါ ဖြတ်တောက်ခဲ့ကြပြီး ဈေးနှုန်းများ တစ်ဟုန်ထိုး တက်လာခြင်းကြောင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ သွင်းကုန်များ ရှားပါးလာစေကာ ထုတ်လုပ်မှုကို အနုတ်လက္ခဏာ ဆောင်လာစေသည့် အထောက်အထားများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာလသည် ထုတ်လုပ်မှုပမာဏများ သုံးလဆက်တိုက် ကျဆင်းလာခဲ့သည့် လဖြစ်ကာ ကျဆင်းမှုနှုန်းထားများမှာ အထင်အရှားဖြစ်ခဲ့သည်။
ပစ္စည်းပေးသွင်းသူတို့၏ ပေးသွင်းမှု ကြာမြင့်ချိန် ပိုမိုလာမှုနှင့်အတူ ကုန်ကြမ်း ပစ္စည်းများ၊ ဈေးကြီးလာမှုအပြင် ထုတ်လုပ်မှုနှင့် အလုပ်သစ်ကျဆင်းလာခြင်းက ထုတ်လုပ်သူတို့အား သွင်းကုန်များ အပိုဝယ်ယူမှုကို လျှော့ချလာစေခဲ့သည်။ လများစွာအတွင်းမှာ ထည့်သွင်းကုန်ဝယ်ယူများကို လေးကြိမ်မြောက် လျှော့ချလာခဲ့ပြီး စစ်တမ်းမှတ်တမ်းအတွက် စံချိန်သစ်ဖြစ်လာသည်။ ထုတ်လုပ်သူတို့သည် စက်တင်ဘာလ၏ လက်ကျန် သိုလှောင်ကုန်များကို မလွှဲသာမရှောင်သာ အားကိုးခဲ့ကြရရာ နှစ်နှစ်အတွင်း စံချိန်တင်နှုန်း နီးပါးအထိ ပြန်လည်ကျဆင်း သွားခဲ့သည်။ ယင်းအတောအတွင်းမှာ ဝန်ထမ်းဦးရေပမာဏများမှာ သုံးလဆက်တိုက် လျှော့ချခံခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။
အဆိုပါစစ်တမ်းကို ပြုစုပေးသည့် HIS Markit မှ စီးပွားရေးပညာရှင် Sian Jones က “စက်တင်ဘာ စစ်တမ်းဒေတာက မြန်မာနိုင်ငံရှိ ထုတ်လုပ်သူတွေအတွက် စိန်ခေါ်မှုများတဲ့ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု အခြေအနေတွေ ရှိတာကို အချက်ပြခဲ့ပါတယ်။ ဒေါ်လာဈေးပိုမို ထိုးတက်လာနေတာက ထည့်သွင်းကုန်စရိတ်တွေကို အလျင်အမြန် တိုးလာစေတာကြောင့် ဈေးနှုန်းတွေ ရုတ်တရက် မြင့်မားလာတာရဲ့ အကျိုးဆက်မှာ အဓိကအကျဆုံး အခက်အခဲကြီး ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အထွေထွေ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ဖိအားတွေက ဝယ်လိုအားကို အရှိုက်ထိုးလိုက်ပြီး ကုန်ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ အော်ဒါသစ်တွေ ကျဆင်းလာချိန်မှာ လုပ်ငန်းတွေရဲ့ ပစ္စည်းအသစ် ဝယ်ယူလိုစိတ်ကို နှိမ့်ချပစ်လိုက်ပါတယ်။ ရလဒ်အဖြစ် အလုပ်သစ် ခန့်ထားမှုအပေါ် ဖိစီးမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်” ဟု ပြောကြားသည်။
ယခုထုတ်ပြန်ထားသော စစ်တမ်းကို HIS Markit က စက်မှုကုန်ထုတ် လုပ်ငန်းများထံမှ ကောက်ယူစုစည်း ရရှိသည့် စစ်တမ်းမူလကိန်းဂဏန်းများကို အခြေခံပြုစုထားခြင်းဖြစ်ပြီး ဂျပန်အခြေစိုက် Nikkei မီဒီယာအုပ်စုက ပံ့ပိုးထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
