မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပထမဆုံးသော မေရီချက်မင်း နားမကြားသော ကလေးများကျောင်းကို ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဗြိတိသျှ အမျိုးသမီး Ms.Mary Chapman က နားမကြားသော ကလေးများ၏ ပညာရေးအတွက် ရည်ရွယ် ဖွင့်လှစ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပြီးတော့ ပညာသင်ကြားပေးမည့် ဆရာ၊ ဆရာမများ မွေးထုတ်ပေးရန်နှင့် နားမကြားသော ကလေးများကို ပညာသင်ကြားပေးရန် ရည်ရွယ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မေရီချက်မင်းရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်များနဲ့ ရှေ့ဆက် လုပ်ဆောင်သွားမယ့် လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို ကျောင်းအုပ်ကြီးဖြစ်သူ ဒေါ်ညွန့်ညွန့်သိန်းအား မေးမြန်းခဲ့ပါတယ်။
မေး - မေရီချက်မင်း နားမကြားသော ကလေးများကျောင်းမှာ ဘယ်လို ကလေးမျိုးတွေကို လက်ခံတာလဲ။ဖြေ - မေရီချက်မင်း နားမကြားသော ကလေးများကျောင်းမှာ အဓိကအားဖြင့် နားမကြား၊ စကားမပြောတတ်တဲ့ ကလေးတွေကို လက်ခံတယ်။ အချို့ကလေးတွေက နားမကြားပေမယ့် စကားပြောတတ်တယ်။ အဲဒီလိုကလေးတွေကို လက်မခံဘူး။ ဒီက ဆရာမတွေကလည်း နားမကြားတဲ့ ကလေးတွေအတွက်ကိုပဲ သင်ကြားဖို့ သင်တန်းယူထားတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် နားမကြား ကလေးတွေကိုပဲ လက်ခံတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူပေါင်း ၃၈၁ ယောက် လက်ခံထားပြီး နှစ်စဉ် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူပေါင်း ၂၀၊ ၃၀ ကျော်လောက်ကို လက်ခံပေးပါတယ်။မေး - ကျောင်းလာအပ်မယ်ဆိုရင် ဘာတွေ လိုအပ်ပါသလဲ။ဖြေ - အဓိကအားဖြင့် မွေးစာရင်း၊ အိမ်ထောင်စု စာရင်းနဲ့ နားမကြားကြောင်းကို ဆရာဝန်ရဲ့ မှတ်တမ်းလိုတယ်။ ဒီကျောင်းကို လာအပ်ရင်လည်း ဒီမှာ audio unit နဲ့စစ်တယ်။တချို့တွေက နားကြားနိုင်လောက်တဲ့ အခြေအနေမျိုး ရှိတယ်ဆိုရင် သူတို့အတွက် section သီးသန့် ထားတယ်။ဆရာဝန်ရဲ့ မှတ်တမ်းကလည်း စစ်ထားတာ ခြောက်လအတွင်းမှာ စစ်ထားတဲ့ မှတ်တမ်းဖြစ်ရမယ်။မေး - ကျောင်းသားတွေအတွက် ဘယ်လို စီစဉ်ထားရှိပါသလဲ။ဖြေ - ဒီကို လာအပ်တဲ့ ကျောင်းသားတွေကို အများဆုံး ၁၃ နှစ်လောက် နောက်ဆုံးထားပြီး လက်ခံတယ်။ များသောအားဖြင့် နယ်က လာကြတဲ့ ကလေးတွေကို ဒီမှာ အဆောင်ထားတယ်။ နေ့ပိုင်း ကျောင်းလာတတ်တဲ့ ကလေးတွေ ရှိသလို၊ အဆောင်နေတာ ရှိတယ်။ ကလေးရဲ့ အနေထားကို ကြည့်ပြီး ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက သတ်မှတ်ထားတဲ့ သင်ရိုးအပြင် စကားပြောတတ်အောင် finger speaking, sign language, lip reading စတာတွေကို သင်ပေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ အချို့ ကလေးတွေရဲ့ အခြေအနေကို ကြည့်ပြီး အသက်ကြီးပေမယ့် လက်ခံရတာတွေ ရှိတယ်။ သူတို့က အိမ်မှာနေရင်လည်း သူတို့ကို စိတ်ရှည်လက်ရှည် စကားပြောပေးတာ မရှိဘူး။ ဒီမှာမှ လက်မခံရင်လည်း အိမ်ပြန်ရင် သူတို့အတွက် ဘဝရှေ့ရေးအတွက် လက်ခံထားရတယ်။မေး - ကလေးတွေက အခြေခံပညာ အထက်တန်း အဆင့်အထိ ရောက်တဲ့ကလေးတွေ ရှိလား။ ကျောင်းမှာ ဘာလိုအပ်ချက်တွေ ရှိလဲ။ဖြေ - ကလေးတွေက စာသင်တဲ့အခါ သင်္ချာ၊ အင်္ဂလိပ်စာကို လိုက်နိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ပထဝီတို့၊ သမိုင်းတို့လို စာတွေဆိုရင် သိပ်မလိုက်နိုင်ဘူး။ ဒီမှာက မူူလတန်းကို သုံးနှစ်သင်ပြီးမှ ခုနစ်တန်းအထိ သင်ပေးတယ်။ ရှစ်တန်း၊ ကိုးတန်း၊ ၁၀တန်းကိုတော့ ဒီနားက အထက်တန်းကျောင်းကို ပို့တယ်။အထက်တန်းကျောင်းက normal school ဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် အဲဒီက ဆရာမတွေက ျ sign language ကို သိပ်နားမလည်ကြဘူး။ သူတို့ကို သင်ထားတဲ့စာတွေကို ဒီကိုရောက်ရင် ဆရာမတွေက ပြန်သင်ပေးရတယ်။ တက္ကသိုလ် ရောက်တဲ့ သူတွေလည်း ရှိတယ်။ဘွဲ့ရပြီးတဲ့ ကလေးတွေက ကိုးယောက်ထိ ရှိတယ်။မေး - အစိုးရရဲ့ထောက်ပံ့မှုနဲ့ လိုအပ်ချက်တွေ ကရော။ဖြေ - အစိုးရကတစ်နှစ်ကို သိန်း ၁၀၀ ကျော် ထောက်ပံ့တယ်။ လူဦးရေကို ကြည့်ပြီး ထောက်ပံ့တာဖြစ်တယ်။အခက်အခဲ အနေနဲ့က တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာမေးပွဲဖြေတဲ့အခါ ကလေးတွေအတွက် တချို့မေးခွန်း လှည့်ထားတဲ့ ပုစ္ဆာတွေဆို ကလေးတွေက နားမလည်ကြဘူး။ အဲဒီအတွက် ကလေးတွေကို ငါးမိနစ်စာလောက်ပဲ ဒီပုစ္ဆာက ဘာမေးတယ် ဆိုတာကို ကျောင်းရဲ့ဆရာမတွေကို ဝင်ခွင့်ပြုသင့်တယ်လို့ အကူအညီတောင်း ဖူးပေးမယ့် စာမေးပွဲခန်းထဲ စည်းကမ်းအရ သူစိမ်းလူ မဝင်ရဘူးဆိုပြီး လုံး၀ လက်မခံဘူး။ သူတို့ပြောတာက မေးခွန်းပေါက်မှာ ဆိုးလို့ပြောတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျောင်းသား အားလုံးက စာမေးပွဲခန်းထဲ ဝင်ပြီးသွားတော့ ဒီငါးမိနစ်လောက်နဲ့ ဆရာမတွေက အပြင်ကို ပြန်ပြောမှာလဲ။ ပြီးတော့ ၁၀ တန်းအထိ ရောက်တဲ့ နားမကြားကျောင်းက ၁၀ ယောက်တောင် မပြည့်တဲ့ ကလေးတွေကို ဆရာမက ငါးမိနစ်စာလောက် ဘာမေးတယ် ဆိုတာ ရှင်းပြပေးရုံနဲ့ ပညာရေးစနစ်ကြီး ထိခိုက်မသွားပါဘူး။ သူတို့မှာက စာလုံးတစ်လုံးရဲ့ အနက်အဓိပ္ပာယ်ကို sign language နဲ့ပဲ တစ်လုံးဆို တစ်လုံးသိပြီး ဖြေရတဲ့ ကလေးတွေပါ။ မေးခွန်း လှည့်ထားတဲ့ ပုစ္ဆာတွေကို သူတို့နားမလည်တော့ မဖြေနိုင်ကြဘူး။ အဲဒါတွေကိုတော့ ကျွန်မတို့ ကျောင်းသားတွေအတွက် လိုအပ်ချက် တစ်ခုအနေနဲ့ ဖြည့်ဆည်း ပေးစေချင်ပါတယ်။မေး - အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း အနေနဲ့ရော ဘာတွေ လုပ်ထားတာရှိလဲ။ဖြေ - ဒီမှာက အနှိပ်သင်တန်း၊ အချက်အပြုတ် သင်တန်း၊ အလှပြင် သင်တန်း၊ လက်မှု သင်တန်းတွေကို ပညာရှင်တွေက အခမဲ့ လာသင်ကြားပေးတာ ရှိတယ်။ ဒါတွေကို သင်တန်းသား၊ သင်တန်းသူတွေကို စိတ်ဝင် စားလားမေးတယ်။ စိတ်ဝင်စားတယ် ဆိုတော့မှ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပညာရပ် သင်တန်းတွေကို ပို့ချသင်ကြားပေးပြီး လုပ်ငန်းခွင် ဝင်ရောက်စေပါတယ်။ နောက်ပြီး ရှေ့ဆက်ပြီး ယောက်ျားလေးတွေ အတွက်လည်း ကားရေဆေး၊ ဆီထိုး သင်တန်းဖွင့် သွားဖို့ရှိတယ်။မေး - မေရီချက်မင်း အနေနဲ့ ရှေ့ဆက်လုပ်သွားမယ့် လုပ်ငန်းစဉ်တွေရှိရင် ပြောပြပေးပါ။ဖြေ - ရှေ့ဆက်ပြီး အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သင်တန်းတွေ ဖွင့်ပြီး လုပ်ဆောင်သွားမယ်။ အနှိပ်၊ အလှပြင် သင်တန်းတွေအပြင် ကားရေဆေး၊ ဆီထိုး သင်တန်းတွေ၊ စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်တဲ့ သင်တန်းတွေကို တိုးမြှင့် လုပ်ဆောင်သွားမယ်။ နောက်ပြီး နားမကြားသော ကလေးတွေအတွက် sign language ကို သေချာသိတဲ့သူ မရှိဘူး။ တကယ်လို့ လမ်းမှာ တစ်ခုခု ဒုက္ခဖြစ်လို့ ကူညီကြမယ်ဆိုရင် သူတို့ပြောတာကို နားမလည်လို့ မကူညီနိုင်ကြဘူး။ sign language က အဓိကကျတယ်။