နေပြည်တော်တွင် ပြုလုပ်သော လွှတ်တော်အစည်းအဝေးမစတင်မီ တက်ရောက်လာသူများကို တွေ့ရစဉ် (ဓာတ်ပုံ-စည်သူ)

လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တာဝန်မှ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေကြမ်းကို ပထမအကြိမ် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က ဆိုင်းငံ့ထားရန် သဘောတူအတည်ပြုခဲ့သည်ကို အလေးဂရုပြုလျက် ပိုမိုကောင်းမွန်ပြည့်စုံစေရေး ဆက်လက်ပြင်ဆင် ညှိနှိုင်းပြုစုလျက်ရှိဟု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် တာဝန်ရှိသူက အမျိုသားလွှတ်တော်၌ ပြောကြားသည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက်က ပြုလုပ်သည့် အမျိုးသားလွှတ်တော်အစည်းအဝေးတွင် ကရင်ပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် (၅) မှ ဦးစိုင်းသန်းနိုင်က လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တာဝန်မှ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းပေးရန် အစီအစဉ် ရှိ မရှိ မေးမြန်းသည်။

အဆိုပါမေးမြန်းမှုအား ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင် ဦးအောင်မြင့်က “ပထမအကြိမ် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က ဆိုင်းငံ့ထားဖို့ သဘောတူအတည်ပြုခဲ့သည်ကို အလေးဂရုပြုလျက် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တာဝန်မှ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေကြမ်းကို ပိုမိုကောင်းမွန်ပြည့်စုံစေရေးအတွက် ဆက်လက်ပြင်ဆင် ညှိနှိုင်းပြုစုဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်” ဟု လွှတ်တော်တွင် ပြောကြားသည်။

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အနေဖြင့် ပထမအကြိမ် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် သက်တမ်းကာလဖြစ်သည့် ၂၀၁၂ ခုနှစ် သြဂုတ် ၂၇ ရက်တွင်တစ်ကြိမ်၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ် သြဂုတ် ၁၃ ရက်တွင်တစ်ကြိမ် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် နာယကထံသို့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တာဝန်မှ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေကြမ်းအား ပေးပို့တင်ပြခဲ့ကြောင်း၊ ပထမအကြိမ် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်တွင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များက ဆွေးနွေးမှုများရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။

ယင်းဥပဒေကြမ်းအပေါ် လွှတ်တော်နှစ်ရပ် သဘောကွဲလွဲခဲ့ပြီး ဥပဒေကြမ်းပူးပေါင်းကော်မတီက လေ့လာစိစစ်ခဲ့ရာတွင် အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေး၊ တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးကို ထိခိုက်နိုင်သည့်အချက်များ ရှိသည့်အတွက် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသေးစိတ် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပြီးမှသာ အတည်ပြုရမည့် ဥပဒေဖြစ်ကြောင်း ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်သို့ အစီရင်ခံစာတင်သွင်းခဲ့ရာ ယင်းအစီရင်ခံစာအပေါ် ကိုယ်စားလှယ် ၁၅ ဦးက ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ဆိုင်းငံ့ထားရန် အဆိုတင်သွင်းခဲ့ရာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က သဘောတူခဲ့ကြောင်း ဦးအောင်မြင့်က ပြောကြားသည်။

လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တာဝန်မှ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေကြမ်းနှင့်စပ်လျဉ်းပြီး မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပျော်ဘွယ်မြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးသောင်းအေးက ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂ ရက်တွင် ပြုလုပ်သည့် ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်အစည်းအဝေးတွင် မေးမြန်းခဲ့သည့်အတွက် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ဖြေကြားခဲ့ကြောင်း ဦးအောင်မြင့်က ပြောကြားသည်။

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင် ဦးအောင်မြင့်က “ဒီဥပဒေဟာ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အနှောင့်အယှက်လေးတွေ၊ အဟန့်အတားလေးတွေရှိတယ်ဆိုပြီး ပထမအကြိမ်လွှတ်တော်မှာ အကျေအတင်ဆွေးနွေးပြီး ဆိုင်းငံ့ခဲ့ရတယ်။ အဲဒီတော့ အခုတစ်ခါ ထပ်တင်ရင်ရော အခုဒီအခြေအနေတွေကို ကျော်လွှားသွားပြီလား။ အဲဒီတော့ ပြည့်စုံအောင် ပြန်လုပ်ပေးနေတယ်။ အခုအချိန်ထိ ဥပဒေရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ တင်တဲ့အမှု ဘယ်နှမှုတွေ့ပြီလဲ။ အခုအထိ ပထမအကြိမ်တုန်းက တင်ခဲ့တာတွေရှိတယ်။ အခုအချိန်ထိ တင်တာမရှိသေးဘူး။ ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေကို တင်ပြီးရင် အကျေအလည် ဆွေးနွေးကြဦးမယ်။ ပထမတစ်ခါဆွေးနွေးကြတာ အများကြီးပဲ။ အဲဒီဟာ အလွန်သိမ်မွေ့တယ်။ အများကြီးပဲ တစ်ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ဖြစ်မှာလား၊ ရှစ်ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ဖြစ်မှာလား။ တခြားနိုင်ငံလို ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ဖြစ်မှာလား အများကြီးပဲ။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနဲ့ပါ ပတ်သက်သေးတယ်။ အဲဒါတွေအားလုံးကိုမီအောင် ဥပဒေကိုအားလုံး ပြန်လက်ခံနိုင်အောင်တင်ပြီးတော့ လက်မခံဘူး။ အရင်တစ်ခါလို ဆိုင်းငံ့လိုက်ရင် ဘယ့်နှယ်လုပ်မတုန်း။ ပြည့်စုံအောင် ပြန်ညှိဖို့လိုပါတယ်။ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ ရာခိုင်နှုန်းအပြည့်နဲ့ နိုင်တဲ့သူရှိဖူးလား။ တစ်ရာခိုင်နှုန်းနဲ့သာ တင်လို့ရနေရင် အမြဲတမ်းတင်နေရင် ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲ” ဟု သတင်းထောက်များအား ပြောကြားသည်။

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် တာဝန်ရှိသူ၏ ဖြေကြားချက်အပေါ် မှတ်ချက်ပေးရန် သတင်းထောက်များ၏ မေးမြန်းချက်အား ဦးစိုင်းသန်းနိုင်က “ဒါဟာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံကပေးထားတဲ့ ပြည်သူတို့ရဲ့အခွင့်အရေး၊ ပထမလွှတ်တော် သက်တမ်းတုန်းကလည်း မရရှိခဲ့ဘူး။ ဒီလွှတ်တော်သက်တမ်းမှာရရှိဖို့၊ ပြည်သူတွေလည်း တကယ်လိုတယ်။ ပြင်ပမှာလည်း ကြားနေပြီ။ တချို့တွေက ကိုယ့်အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်မလားဆိုပြီးတော့ ရွေးချယ်တယ်။ တကယ့်တကယ်မှာ လွှတ်တော်ထဲရောက်တဲ့အခါ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေထဲ ရောက်တဲ့အခါ သူတို့မျှော်မှန်းထားသလို ဖြစ်မလာဘဲနဲ့ အားနည်းချက်တွေ၊ အရည်အချင်း မပြည့်ဝမှုတွေ၊ တချို့နေရာမှာဆိုရင် အကျင့်စာရိတ္တပိုင်းဆိုင်ရာ ဖြစ်တာတွေရှိတယ်။ အဲဒီဟာတွေကိုကျတော့ ရုပ်သိမ်းချင်တယ်။ ရုပ်သိမ်းဖို့ ဥပဒေကမရှိတော့ ဘာမှလုပ်လို့မရဘူး။ ပြည်သူတွေအခွင့်အရေး ဆုံးရှုံးနေတဲ့အတွက်ကြောင့် ဒီအခွင့်အရေးကို ပြန်ရရှိစေလိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ မေးခွန်းမေးရတာပါ။ ကျွန်တော့်အမြင်ကတော့ ဒီကိစ္စဟာ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးကို ဘယ်အကြောင်း၊ ဘယ်အချက်တွေနဲ့ ငြိတယ်ဆိုတာကို ရှင်းပြဖို့လိုတယ်။ ကျွန်တော်သိတာက အရည်အချင်းမပြည့်ဝတဲ့သူကို ရုပ်သိမ်းတာ ဘာမှငြိစရာမရှိဘူး။ နောက်ဆက်ပြောရမယ်ဆိုရင် ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာ ပျော်ဘွယ်မဲဆန္ဒနယ်က ဦးသောင်းအေး မေးလိုက်တာ တစ်နှစ်ကျော်သွားပြီဗျ။ အဲ့တုန်းကလည်း ဆောင်ရွက်နေပါတယ်ဆိုပြီး ဖြေခဲ့တယ်။ တစ်နှစ်ကျော်ကြာတဲ့အခါ ဒါကိုထပ်မေးတယ်။ လွှတ်တော်သက်တမ်းငါးနှစ်မှာ အခုနှစ်နှစ်ကျော်သွားပြီ။ နောက်ထပ်အချိန် နည်းနည်းပဲကျန်တော့တယ်။ ဒီသက်တမ်းမှာတော့ ဒီမိုကရေစီအစိုးရ၊ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးကို ဖော်ဆောင်ပေးမယ်ဆိုပြီး ဟစ်ကြွေးနေတဲ့ အစိုးရလက်ထက်မှာ ဒီအခွင့်အရေးတော့ ပြည်သူတွေက ရရှိသင့်တယ်ဆိုပြီးတော့ မေးခွန်းကိုမေးတာပါ။ ကော်မရှင်က လာဖြေတဲ့အပေါ် ကျေနပ်မှုမရှိဘူး။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေက သတ်မှတ်ထားတဲ့အတွက် ဒီအတိုင်းပဲ ကျွန်တော်တို့လုပ်ရမှာပဲ။ ဒီဥပဒေကို ပြင်ဆင်ပြီးတဲ့ကာလမှဆိုရင် ပြည်သူ့အခွင့်အရေး ဆုံးရှုံးနေတာပဲ” ဟု သတင်းထောက်များအား ပြောကြားသည်။