တီကျစ် ကျောက်မီးသွေးစွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေး စက်ရုံကြောင့် ဒေသအတွင်း လေထုနှင့်ရေထု ညစ်ညမ်းမှုမှာ ဆိုးရွားစွာ မြင့်မားလျက်ရှိပြီး နောက်ဆက်တွဲ အကျိုးဆက်အား ဒေသခံများ ခံစားနေရသဖြင့် စက်ရုံရပ်ဆိုင်းပေးရန် သတင်းစာရှင်းလင်း

တီကျစ် ကျောက်မီးသွေးစွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေး စက်ရုံကြောင့် ဒေသအတွင်း လေထုနှင့်ရေထု ညစ်ညမ်းမှုမှာ ဆိုးရွားစွာ မြင့်မားလျက်ရှိပြီး နောက်ဆက်တွဲ အကျိုးဆက်အား ဒေသခံများ ခံစားနေရသဖြင့် စက်ရုံရပ်ဆိုင်းပေးရန် သတင်းစာရှင်းလင်း
Published 7 September 2018

ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ တရုတ်ကုမ္ပဏီတစ်ခု လုပ်ဆောင်သည့် တီကျစ် ကျောက်မီးသွေးစွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေး စက်ရုံကြောင့် ဒေသအတွင်း လေထုနှင့် ရေထု ညစ်ညမ်းမှုမှာ ဆိုးရွားစွာမြင့်မားလျက်ရှိပြီး နောက်ဆက်တွဲ အကျိုးဆက်အား ဒေသခံများ ခံစားနေရသဖြင့် စက်ရုံ ရပ်ဆိုင်းပေးရန် သတင်းစာရှင်းလင်းမှုကို ရန်ကုန်မြို့ Orchid ဟိုတယ်၌ စက်တင်ဘာ ၆ ရက် နံနက်ပိုင်းက ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။

သတင်းစာရှင်းလင်းမှုကို တီကျစ်ဒေသ ခံများ၊ မြန်မာနိုင်ငံ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုဆိုင်ရာ အရပ်ဘက်မဟာ မိတ်အဖွဲ့ (MATA) နှင့် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် တို့ ပူးပေါင်းပြုလုပ်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။
ယင်းကျောက်မီးသွေးစွမ်းအင်သုံး လျှပ် စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံမှာ ရှမ်း ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း တောင်ကြီးခရိုင် အင်း လေးကန်နှင့် ၁၃ မိုင်မျှသာ ဝေးကွာပြီး အာ ဆီယံအမွေအနှစ်တစ်ခုအပါအဝင်နှင့် နိုင်ငံ အတွင်း အကျော်ကြားဆုံး ခရီးသွားလာရာ နေရာဖြစ်သည့် တီကျစ်ရွာတွင် တည်ရှိကြောင်း သိရသည်။

ကျောက်မီးသွေးတွင်းမှ ယမ်းသုံးဖောက်ခွဲမှုများကြောင့် စေတီပုထိုးများ ပျက်စီးခဲ့ရပြီး ငါးမိုင်ပတ်လည်ရှိ ပြည်သူ ၁၂၀၀၀ နီးပါးမှာ လေထုနှင့် ရေညစ်ညမ်းမှုများကို ခံစားနေရ ကြောင်း သိရသည်။

ထို့ပြင် အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးငယ်များ အထိခိုက်ဆုံးဖြစ်ပြီး ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ အတွက် ကျန်းမာရေးပြဿနာများ၊ ကလေး ပျက်ကျမှုများ၊ ကလေးပေါင်ချိန်မပြည့်ခြင်း များ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ အ လားတူ ကျွဲနွားတိရစ္ဆာန်များ ဖျားနာခြင်း၊ သီး နှံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ ထုတ်လုပ်မှု အ ရည်အသွေးကျဆင်းခြင်းတို့ကြောင့် ဒေသခံ လယ်သမားမိသားစုများ၏ ဝင်ငွေနှင့် အ သက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှုများ သိသာစွာကျ ဆင်းထိခိုက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

စက်ရုံကြောင့် လေထုအတွင်း ဒြပ်ပါဝင် မှုများမှာ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ရှုထောင့်မှ ကြည့်လျှင် ကြောက်မက်ဖွယ်ရာကောင်းသည် အထိ မြင့်မားလျက်ရှိပြီး အသေးစိတ်အားဖြင့် ၂၄ နာရီအတွင်း ပျမ်းမျှ PM2.5 ဒြပ်များ ပါဝင်မှုမှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၂၄ နာရီအတွင်း လေထုအရည်အသွေး လမ်းညွှန်ချက်ထက် သုံး၊ လေးဆ မြင့်မားလျက်ရှိကာ နှစ်စဉ် ပျမ်းမျှ ဒြပ်ပါဝင်မှုထက် ပိုမိုမြင့်မားလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

“တီကျစ်ဒေသရဲ့ လေထုအရည်အသွေး က လေထုဆိုးရွားပါတယ်ဆိုတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ ဘေဂျင်းထက် နှစ်ဆမြင့်မားတယ်။ အမေရိ ကန်ရဲ့လေထုအရည်အသွေးသတ်မှတ်ချက် ထက် ၁၀ ဆမြင့်မားနေတယ်။ SO2 ဒြပ်ပါ ဝင်မှုဆိုရင် တီကျစ်ဒေသက တရုတ်နိုင်ငံ ထက် ၁၅ ဆပိုများတယ်။ အမေရိကန်ထက် ဆိုရင် အဆ ၉၀ မြင့်မားနေပါတယ်။ NO2 ဒြပ်ပါဝင်မှုဆိုရင် တရုတ်နိုင်ငံထက် ခြောက် ဆ၊ အမေရိကန်ထက်ဆိုရင် ၁၁ ဆ မြင့်မားနေတာကို ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေး သိရှိရပါတယ်။ ပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံက သတ်မှတ်ထားတဲ့ လေထုအရည်အသွေး သတ်မှတ်ချက်ထက်လည်း ညစ်သည်းမှုက များစွာပိုနေပါတယ်” ဟု လေထုညစ်ညမ်းမှုအား တိုင်းတာစစ်ဆေးခဲ့သည့် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် Mr.Lauri Myllyvirta (Green Peace) က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားသည်။

ထို့ပြင် ရေအရည်အသွေး ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် တစ်ဦးဖြစ်သူ Mr.Paul Winn (Water Keeper Alliance) က “တီကျစ်ဒေသ ရေတွေကို ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးတဲ့အခါ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ရဲ့ သတ်မှတ်ချက် ထက် သတ္တုပျော်ဝင်မှု သိပ်သည်းဆ မြင့်မားနေတယ်။ မြန်မာပတ်ဝန်းကျင် အရည်အသွေးဆိုင်ရာ (ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု) ညွှန်ကြားချက် ရေနမူနာ ၁၃ ခုထဲက ၁၂ ခုမှာ သောက်သုံးရေအတွက် သတ်မှတ်ထားတဲ့ အမြင့်ဆုံး ပျော်ဝင်မှုတစ်ခု၊ နှစ်ခုထက် ပိုမိုမြင့်မားနေ ပါတယ်။ ရေနမူနာ လေးခုမှာ နစ်ကယ်စုစည်းမှုက သတ်မှတ်ချက်ထက် သိသိသာသာမြင့်မားနေပါတယ်။ ရေနမူနာ ကိုးခုမှာလည်း ဆယ်လ်နီယမ် အစုအဝေးမှာလည်း လုံခြုံစိတ်ချရတဲ့ သောက်သုံးရေအတွက် WHO သတ်မှတ်ချက်ထက် ပိုများနေတယ်။ စစ်ဆေးချက် အရ တီကျစ်ဝန်းကျင်မှာ ဘိလပ်မြေစက်ရုံ တစ်ရုံ၊ ကျောက်မီးသွေးထုတ်လျှပ်စစ်ဓာတ် အားစက်ရုံနဲ့ပတ်သက်တဲ့ စက်ရုံနှစ်ရုံ စုစု ပေါင်း သုံးရုံရှိတယ်။ အဲဒီဟာတွေကနေပဲ ရေတွေဆီ သတ္တုပျော်ဝင်မှုတွေဖြစ်ပေါ်တာ ပါ။ ဒေသခံတွေအနေနဲ့ အဲဒီဒေသက ရေတွေကို လျှော်ဖွပ်ဆေးကြော သုံးစွဲဖို့တောင် မသုံးသင့်တော့ပါဘူး။ တခြားဒေသကို ရေကိုပဲ အသုံးပြုသင့်တယ် ။ အစိုးရအနေနဲ့လည်း ရေတွေကို စစ်ဆေးပေးသင့်တယ်။ ရေထဲ ဒြပ်ထုမြင့်မားမှုက ဆိုးရွားတဲ့ အဆိပ်အတောက်ကို ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်” ဟု သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားသည်။

အဆိုပါစက်ရုံ၏ ဆိုးကျိုးများနှင့် စစ်ဆေးရရှိထားသော အချက်အလက်များအား ရှမ်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့သို့ ရှင်းလင်းတင်ပြရန် ဖိတ်ကြားခဲ့သော်လည်း လာရောက်ခြင်း မရှိကြောင်း၊ ယင်း အချက်အလက်များကို ပြည်ထောင်စု အစိုးရဆီ ပေးပို့နိုင်ရန် ဆက်လက် ချဉ်းကပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း (MATA) အဖွဲ့ဝင် ဦးမိုးက ပြောကြားသည်။

Most Read

Most Recent