ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅ ရက်က အီဂျစ်သံအမတ်အပါအဝင် နိုင်ငံတကာသံတမန်အဖွဲ့ တောင်ပြိုနယ်စပ်သို့ လာရောက်ပြီး ပြန်လည်လက်ခံရေးဆောင်ရွက်နေမှုများကို ကြည့်ရှုစဉ်

ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးအတွက် ရေရှည်တည်တံ့သည့်အဖြေရရှိရေး ရည်မှန်းချက်သို့ ရောက်ရှိရန် ကုလသမဂ္ဂနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေး ကောင်စီအစည်းအဝေး၌ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦဟောက်ဒိုဆွမ်းက ပြောကြားသည်။

ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီသည် မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေနှင့်ပတ်သက်သည့် ရှင်းလင်းပြောကြားပွဲတစ်ရပ်ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ နယူးယောက် မြို့၌ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

အဆိုပါရှင်းလင်းပွဲ၌ မြန်မာအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်၊ သံအမတ်ကြီး ဦးဟောက်ဒိုဆွမ်းက ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ အစိုးရမှ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသော တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး နှင့် တည်ငြိမ်ရေး၊ မောင်တောဒေသတွင် နေရပ်မှ စွန့်ခွာခဲ့သူများအား ပြန်လည်လက်ခံရေးအတွက် ပြင်ဆင်ထားရှိမှုများနှင့် ရခိုင် ပြည်နယ်ဆိုင်ရာ အကြံပေးကော်မရှင်၏ အကြံပြုချက်များအပေါ် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နေမှုများအား ရှင်းလင်းပြောကြား ခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လက်ရှိကြုံတွေ့နေရသည့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာပြဿနာများကို လျော့ပါးစေရေးနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးကိစ္စအတွက် ရေရှည်တည်တံ့သည့်အဖြေရရှိရေး ရည်မှန်းချက်သို့ ရောက်ရှိရန် ကုလသမဂ္ဂနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့အနေဖြင့် နေရပ်စွန့်ခွာသူများ နေရပ်သို့ပြန်နိုင်ရေးအတွက် နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင် တိုးတက်မှုများ သိသာထင်ရှားစွာရရှိခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် UNHCR ၏ ပံ့ပိုးဆောင်ရွက်မှုအား လိုအပ်လာသည့်အချိန်တွင် ရယူသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သံအမတ်ကြီးဦးဟောက်ဒိုဆွမ်းက ဆိုသည်။

ထို့ပြင် မြန်မာဘက်အနေဖြင့် ပြန်လည် ဝင်ရောက်မည့် စိစစ်အတည်ပြုပြီးသူများအတွက် ပြန်လည်နေရာချထားရေးအစီအစဉ်၊  အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှု အကူအညီပံ့ပိုးပေးခြင်း၊ အခြေခံဝန်ဆောင်မှုများရရှိနိုင်မှု နှင့် လုံခြုံရေးအတွက် အစီအမံတို့နှင့် စပ်လျဉ်းသည့်အချက်အလက်များကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်သို့ ပေးပို့ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ပထမအသုတ် နေရပ်ပြန်လာသူများအား လက်ခံရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ နှစ် နိုင်ငံသဘောတူညီချက်နှင့်အညီ နေရပ်စွန့်ခွာသူများ ဆန္ဒအလျောက်၊ ဘေးကင်းသိက္ခာရှိစွာ ပြန်နိုင်ရေးအတွက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက် နှင့် နီးကပ်စွာညှိနှိုင်းပူးပေါင်းမှုများကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။

ထို့အတူ အစိုးရအနေဖြင့် မိမိ၏ပြည်သူများကို အကာအကွယ်ပေးရန်မှာ အဓိက တာဝန်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိခိုက်ခံရသည့်ဒေသများတွင် အခြေအနေများ ပုံမှန်ပြန်လည် ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ရာတွင် မောင်တောခရိုင်အတွင်း နယ်မြေအားလုံးနီးပါးတွင် ရဲတပ်ဖွဲ့မှ လုံခြုံရေးတာဝန်ကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တာဝန်ယူထားပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့် ခြောက်လအတွင်း အကြမ်းဖက်သမားများ နှင့် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုများ ကြီးကြီးမားမား ဖြစ်ပွားခြင်း မရှိခဲ့သော်လည်း အပြစ်မဲ့ပြည်သူများအကြား ဝင်ရောက်ခိုလှုံနေသည့် ARSA အကြမ်းဖက်သမားများ၏ ခြိမ်းခြောက်မှုမှာ အမြဲရှိနေကြောင်း သံအမတ်ကြီးဦးဟောက်ဒိုဆွမ်းက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

ဆက်လက်၍ မြန်မာသံအမတ်ကြီးက ARSA အကြမ်းဖက်အဖွဲ့သည် ဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် ပြည်သူ့လုံခြုံရေးကို လျော့ပါးစေရန်  အခွင့်အရေးရလျှင် ရသကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်နေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရခိုင်ဒေသတွင်း အခြားသော အသိုက်အဝန်းများနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ  သဟဇာတဖြစ်ဖြစ်နေထိုင်လိုသည့် အပြစ်မဲ့  ပြည်သူများကို ခြိမ်းခြောက်သတ်ဖြတ်ရန် လူမဆန်သောနည်းလမ်းများကို အသုံးပြုရန်အတွက် ၎င်းတို့အနေဖြင့် နှောင့်နှေးမည်မဟုတ်ကြောင်း၊ မကြာသေးမီက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဒုက္ခ သည်စခန်းမှ စခန်းခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး အသတ်ခံရမှုသတင်းသည် မိမိနေထိုင်ရာရွာများသို့ ပြန်လိုသည့်သူများအား အသိပေးခြိမ်း ခြောက်မှုတစ်ရပ်ပင်ဖြစ်ကြောင်း ဆိုသည်။

ထို့ပြင် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ကြောင်း စွပ်စွဲချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ မြန်မာအစိုးရအနေဖြင့် အကြမ်းဖက်သောလုပ်ရပ်မှန်သမျှကို ခွင့်လွှတ်မည်မဟုတ်ဟု အတိအလင်းပြောကြားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ခိုင်လုံသော အထောက်အထားရှိပါက ပြစ်မှုကျူးလွန်သည့် မည်သူကိုမဆို ဥပဒေအရ အရေးယူဆောင် ရွက်သွားမည်ဟု သံအမတ်ကြီးဦးဟောက်ဒိုဆွမ်းက ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီကို ထပ်မံအသိပေးပြောကြားသည်။

သြဂုတ် ၂၅ ရက်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်စဉ်များအပြီး ၂၀၁၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်တွင် ARSA အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်သူ ၁၀ ဦးကို လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့များက ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းတို့အား ရဲလက်သို့မအပ်ဘဲ စက်တင်ဘာ ၂ ရက်တွင် သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ကျေးရွာရှိသချုႋင်းတွင် မြှုပ်နှံခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်း စည်းမျဉ်းများကို ဖောက်ဖျက်ခဲ့သည့် တပ်မတော်သား၊ ရဲအရာရှိနှင့် ရွာသားစုစုပေါင်း ၁၆ ဦးကို အရေးယူဆောင်ရွက်လျက် ရှိကြောင်း၊ တပ်မတော်၏ ယင်းလုပ်ဆောင်ချက်မှာ တာဝန်ယူမှုရှိသည့် အပြုသဘောဆောင်သော ခြေလှမ်းတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး ထောက်ခံအားပေးထိုက်သည်ဟု မြန်မာသံအမတ်ကြီးက ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

လက်ရှိ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အခက်အခဲဖြစ်ပွားမှုမှာ လုံခြုံရေးစခန်းများကို အကြမ်းဖက်အဖွဲ့မှ တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း၏ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေး၊ အချုပ်အခြာ အာဏာနှင့် နယ်မြေတည်တံ့ခိုင်မြဲရေးတို့အတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ရပ် ဖြစ်သည်ကို ရှင်းလင်းစွာတွေ့မြင်နိုင်ကြောင်း၊ လူအချို့က ပုံဖော်ပြောကြားနေသော ဘာသာရေးပြဿနာတစ်ရပ် မဟုတ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်း အခြားသောဒေသများတွင် နေထိုင်ကြသည့် မူဆလင်အများစုမှာ မတူကွဲပြားသော ဘာသာဝင်များနှင့်အတူ ငြိမ်းချမ်းစွာနှင့် သဟဇာတရှိစွာ သမိုင်းတစ်လျှောက် နေထိုင်ခဲ့ကြကြောင်း သံအမတ်ကြီးဦးဟောက်ဒိုဆွမ်းက ပြောကြားသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရင်ဆိုင်လျက်ရှိသည့် စိန်ခေါ်မှုများအတွက် လွယ်ကူလျင် မြန်စွာ ဖြေရှင်းနိုင်မည့် နည်းလမ်းမရှိကြောင်း၊ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန်မှာ မြန်မာပြည်သူများ အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းပြီး သာယာဝပြောသော ရခိုင်ပြည်နယ်ကို မည်ကဲ့သို့ဖော်ဆောင် မည်ဆိုသည့်ခံယူချက်အပေါ်သာ မူတည်ကြောင်း မြန်မာသံအမတ်ကြီးဦးဟောက်ဒိုဆွမ်းက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးလာသော ဘင်္ဂါလီများ အရေးကို ဆွေးနွေးရန် ဗြိတိန်၊ ပြင်သစ်၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် အခြား နိုင်ငံငါးနိုင်ငံတို့က ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်တွင် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီကို တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။