၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရှိ ဘာလူခါလီဒုက္ခသည်စခန်းတွင် တွေ့ရသော ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင် ဒုက္ခသည်ကလေးများ (Photo: AFP)

မြန်မာနိုင်ငံမှ ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင် လူနည်းစုအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုနှင့် လူမျိုးစုလိုက်သုတ်သင်မှု ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရှိသော လုပ်ရပ်များသည် နိုင်ငံ၏နယ်နိမိတ်အပိုင်းအခြားများကို ကျော်လွန်ကာ ပျံ့နှံ့သည့် ဘာသာရေးအခြေပြု ပဋိပက္ခဖြစ်အောင် မီးမွှေး နိုင်သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အကြီးအကဲက ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်တွင် သတိပေးလိုက်သည်။

“ဒေသတွင်းရဲ့လုံခြုံရေးအပေါ် အပြင်းအထန် ရိုက်ခတ်နိုင်ဖွယ်ရှိမှုနဲ့အတူ မြန်မာ နိုင်ငံဟာ အလွန်အရေးကြီးတဲ့ အကျပ်အတည်းတစ်ရပ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်” ဟု ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီး ဇိရာအက်အယ်ဟူစိန်က ဂျကာတာမြို့၌ မိန့်ခွန်းပြောစဉ် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

သူ၏မှတ်ချက်များသည် မြန်မာတပ်မတော်က လူနည်းစုအပေါ် လူမျိုးစုလိုက် သုတ်သင်မှု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲထားရာ ရခိုင်ပြည်နယ်၌ ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင်တို့အား အစုလိုက်အပြုံလိုက် မြှုပ်နှံထားရာနေရာများအကြောင်း လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က သတင်းတစ်ပုဒ် ဖြန့်ချိပြီးခဲ့နောက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင် ၇၀၀,၀၀၀ နီးပါးသည် လွန်ခဲ့သည့်သြဂုတ်လမှစ၍ နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံက လူများအစုလိုက်အပြုံလိုက် မြှုပ်နှံထားရာ နေရာများအကြောင်း သတင်းဖော်ပြချက်နှင့် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ပိုမိုကျယ်ပြန့် စွာ စွပ်စွဲထားမှုများကို ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး ၎င်းတို့သည် ဘင်္ဂါလီမွတ်စလင်အကြမ်းဖက်သမားများအား အချိုးညီစွာ နှိမ်နင်းမှုလုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံသည် သတင်းထောက်များနှင့် ကုလသမဂ္ဂစုံစမ်းစစ်ဆေးသူများအား ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားရာဇုန်ထဲသို့ လွတ်လပ်စွာ ဝင်ရောက်ခွင့်နှင့် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု တစ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ဒုက္ခသည်များ၏ အခိုင်အမာပြောကြားချက်များကို စုံစမ်း စစ်ဆေးခွင့်တို့အား ပိတ်ပင်ထားခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်တွင် ဇိက မြန်မာ နိုင်ငံသည် ရခိုင်ဒေသတွင် လူမှု-စီးပွားဖွံ့ဖြိုးမှုများအပေါ် အဓိကထားခြင်း အပါအဝင် အားကောင်းသော တိုးတက်မှုများ ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သော်လည်း ယင်းသည် လူနည်းစုအပေါ် အင်စတီကျူးရှင်းအလိုက် ခွဲခြား ဆက်ဆံခြင်းကို ဖုံးကွယ်နိုင်လိမ့်မည်မဟုတ်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အကြီးအကဲသည် သူ၏ သုံးရက်ကြာခရီးစဉ်အတွင်း အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒိုနှင့် တွေ့ဆုံရန် စီစဉ်ထားသည့်အပြင် အစိုးရအဖွဲ့ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်များနှင့်လည်း ကောင်း၊ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များနှင့်လည်းကောင်း တွေ့ဆုံရန် စီစဉ်ထားသည်။

ဆွေးနွေးမည့်အကြောင်းအရာများထဲတွင် ကမ္ဘာ့မွတ်စလင်အများစုနေထိုင်ရာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ လိင်တူစိတ်ဝင်စားသည့် အသိုက်အဝန်းကို နှိမ်နင်းခဲ့မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးမှုပါဝင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ထားသည်။