သံဖြူဇရပ်မြို့နယ် ပငဆားကွင်း ဆားကျုံးနေစဉ်
မွန်ပြည်နယ်တွင် နေလှန်းဆားလုပ်ကွက် ဧကနှစ်ထောင်ခန့်ဖြင့် ဆားလုပ်ကွက်အများဆုံးဖြစ်သည့် သံဖြူဇရပ်မြို့နယ် ဆားကွင်းတွင် ယခင်နှစ် ဆားသိမ်းချိန်သြင်္ကန်မိုး လှိုင်လှိုင်ရွာမှုကြောင့် ဆားကွက်များပျက်၍ လက်ကျန်နည်းမှုအပေါ် ယခုနှစ်ဆားထွက် ရာသီတွင် ဆားကြမ်းတစ်ပိဿာ ကျပ် ၁၇၀ ဖြစ်ကာ ယခင်နှစ် ကျပ် ၈၀ ထက် ထက်ဝက် ခန့်မြင့်နေကြောင်း ဆားတောင်သူများထံမှ သိရသည်။
“မနှစ်က သြင်္ကန်မိုးရွာတာ မှတ်မိမှာပေါ့။ တစ်ပတ်နီးပါးရွာတော့ ဆားကွက်တွေပျက်တယ်။ အမှန်က ဧပြီ၊ မေ နှစ်လက ဆားသုံးပုံတစ်ပုံလောက် ကျုံးလို့ရသေးတယ်။ အဲဒီ ဆားတွေမရတော့ လက်ကျန်နည်းပြီး ဝယ်လိုအားများတော့ ဒီနှစ် ပထမဆားကျုံးတဲ့ ဒီဇင်ဘာနောက်ဆုံးပတ်ဆိုရင် ဆားကြမ်း ကျပ် ၂၀၀ လောက်ပေါက်သွားတယ်။ အခု ဆားသုံးကြိမ်လောက်ကျုံးပြီး ကျပ် ၁၇၀ ဈေးဖြစ်လာတယ်။ ဆားကျုံးတဲ့အကြိမ်များ၊ အထွက်များလာမယ်။ ဈေးကျဖို့ရှိပါတယ်” ဟု ဦးကျော်လွင် (ဒုဥက္ကဋ္ဌ မွန်ပြည်နယ်ဆားလုပ်ငန်းရှင်သင်း) က ပြောကြားသည်။
နေလှမ်းဆားကို သစ်တောပြုန်းတီးမှု ကာကွယ်၍အရည်သွေးမြင့် ဆားစားသုံးနိုင်ရန်အတွက် မွန်ပြည်နယ်တွင် ၁၉၆၈ ခုနှစ်က စမ်းသပ်ထုတ်လုပ်ပြီး ဆားတောင်သူများကို ၁၉၇၀-၇၂ ခုနှစ်အထိ အသိပညာပေးကာ စီးပွားဖြစ်ထုတ်လုပ်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ထို့ပြင် နေလှန်းဆားသည် နေရောင်ခြည်၊ ပင်လယ်ရေငံရရှိမှုအပေါ် မူတည်ကြောင်း၊ ယခင်က မြိတ်၊ ထားဝယ်ဘက်တွင် ရေခူလုပ်ငန်းဖြစ်ထွန်းမှုကြောင့် ဆားကြမ်းများကို ရေလမ်းဖြင့် တင်ပို့ခဲ့သော်လည်း ယခုရပ်နားထားသည်မှာ လေးနှစ်ခန့်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းမှ ကရုပ္ပိဆားကွင်းတွင် ဆားလာရောက်ဝယ်မှုရှိနေကြောင်း ပငကျေးရွာရှိ ဆားတောင်သူတစ်ဦးက ပြောကြားသည်။
မွန်ပြည်နယ် နေလှန်းဆားဈေးကွက်နှင့် ပတ်သက်၍ ဦးခင်စိုး (ပြည်နယ်ဆားလုပ်ငန်းဦးစီးမှူး) က သုံးသပ်ရာတွင် ဆားဈေးကွက်သည် ဂိုဒေါင်ဆားလက်ကျန်အပေါ် မူတည်ပြီး ယခင်နှစ်ကကဲ့သို့ သြင်္ကန်မိုးရွာသွန်းမှုရှိ၊ မရှိကို မေလအထိ စောင့်ကြည့်ရန်လိုကြောင်း၊ လမ်းခရီးစရိတ်မြင့်သည့် ရခိုင်၊ ဧရာဝတီဒေသတို့၏ ဆားထွက်မှုပေါ်တွင်လည်း မူတည်ကြောင်း၊ လက်ရှိ မွန်ပြည်နယ်ဈေးကွက်အနေဖြင့် ဆားကြမ်းတစ်ပိဿာ ကျပ် ၁၈၀ ရှိပြီး ဆားတောင်သူများကို SME ချေးငွေရရှိပါက ဆားထွက်ချိန်တွင် ငွေလိုအပ်မှုကြောင့် တွန်းရောင်းစရာမလိုဘဲ ဈေးကွက်အမြင့်စောင့်ရောင်းခြင်းဖြင့် ဆားတောင်သူများ တွက်ခြေကိုက်နိုင်ကြောင်း၊ ချေးငွေသည်လည်း ဆားဈေးကွက်ကို သက်ရောက်မှုရှိနိုင်ကြောင်း ပြောကြားသည်။
