စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်က မဲဆွယ်စည်းရုံးမှု တရားဝင်စတင်ပွဲ၌တွေ့ရသော ဝိဒိုဒို (ယာ)နှင့် ၎င်း၏တွဲဖက် (ဝဲ) တို့အား တွေ့ရစဉ် (Photo - AFP)

လာမည့်နှစ် ဧပြီလတွင် ကျင်းပမည့် အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်က စတင်လိုက်ပြီဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် တတိယအကြီးဆုံး ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံကို ဦးဆောင်ရန် လက်ရှိသမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒိုသည် စစ်တပ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်းတစ်ဦးနှင့် ယှဉ်ပြိုင်ရမည် ဖြစ်သည်။

ဝီဒိုဒိုသည် ၎င်း၏ လက်တွေ့ဆန်သောပုံစံနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရည်မှန်းချက်ကြီးမားမှုများကြောင့် အင်ဒိုနီးရှားများကြားတွင် ရေပန်းစားသူဖြစ်သည်။ လူထုသဘောထား စစ်တမ်းများတွင်လည်း ဝီဒိုဒိုသည် ၎င်းင်း၏အဓိကယှဉ်ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သော ပရာဘိုဝို ဆူဘီယန်တိုထက်များစွာ ရှေ့ရောက်သည်။

သို့သော် ဒုတိယသက်တမ်းဆက်လက် ထမ်းဆောင်ခွင့်ရရှိရန် ဝီဒိုဒို၏ ကြိုးပမ်းမှုသည် အင်ဒိုနီးရှား ငွေကြေးတန်ဖိုး ကျဆင်းနေခြင်းနှင့်အတူ ၎င်းင်း၏စီးပွားရေး မှတ်တမ်းရာဇဝင်ကြောင့် လေဆန်နှင့် ကြုံနေရသည်။ ထို့အတူ ဝီဒိုဒို ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရရေးကို သတင်းတုများဖြင့် လှုံ့ဆော်စည်းရုံးမှုများက ဖျက်လိုဖျက်ဆီး လုပ်ကြမည့်အပေါ် စိုးရိမ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ငွေကြေးတန်ဖိုးသည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်များအတွင်းက အာဏာရှင် ဆူဟာတိုခေတ်နောက်ပိုင်း မကြုံစဖူး အခြေအနေအထိ ကျဆင်းနေခဲ့သည်။ ထို့အတူ ဝီဒိုဒိုသည် ၎င်းမှာ တရုတ်ဖြစ်သည်၊ ခရစ်ယာန်ဖြစ်သည်၊ တရားမဝင်အင်ဒိုနီးရှား ကွန်မြူနစ်ပါတီအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည်ဟူ၍ ကောလာဟလများ လွှင့်ခံရသည့် ဒဏ်များကို နှစ်ပေါင်းများစွာ ခံစားခဲ့ရသူဖြစ်သည်။

မဲပေးခွင့်ရှိသူ ၁၈၆ သန်း ရှိပြီး ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး မွတ်စလင်လူများစုနေထိုင်ရာ အင်ဒိုနီးရှားတွင် ဧပြီ ၁၇ ရက်နေ့၌ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲနှင့်အတူ အမျိုးသားနှင့် ဒေသဆိုင်ရာ ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲများလည်း ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။

စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်က ဂျကာတာတွင် ကျင်းပခဲ့သော တရားဝင် မဲဆွယ်စည်းရုံးမှု စတင်ပွဲအခမ်းအနားသို့ ဝီဒိုဒိုနှင့် ပရာဘိုဝို နှစ်ဦးစလုံးက ရိုးရာအင်ဒိုနီးရှားဝတ်စုံများ ဝတ်ဆင်ကာ တက်ရောက်လာကြသည်။ နှစ်ဦးစလုံးက လူမျိုးရေးနှင့်ဘာသာရေးကို နိုင်ငံရေးအတွက် အသုံးမချဘဲ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ယှဉ်ပြိုင်ကြမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများသည် စီးပွားရေး၊ မညီမျှမှု၊ သည်းခံနိုင် စွမ်းလျော့နည်းလာမှုအစရှိသည့် အကြောင်းများအပေါ် ပစ်မှတ်ထားဖွယ်ရှိသည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောနေကြသည်။

ဂျိုကိုဝီအဖြစ် လူသိများသော ဝီဒိုဒိုသည် ၎င်းနှင့်အတူ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရန် ရှေးရိုးစွဲ အစ္စလာမ္မစ်ဘာသာရေးဆရာ မာရက်အမင်ကို သြဂုတ်လကရွေးချယ်ခဲ့သဖြင့် အင်ဒိုနီးရှားအများအပြားကို အံ့သြစေခဲ့သည်။ အသက် ၇၅ နှစ်အရွယ် အမင်သည် နိုင်ငံ၏ ထိပ်တန်း အစ္စလာမ္မစ်အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော Indonesian Ulema Council (MUI) ၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်ပြီး လူနည်းစုမျိုးနွယ်များအပေါ် မတရားချိုးနှိမ်မှုရှိသော အယူအဆများကြောင့် လူသိများသည်။

လူဦးရေ သန်း ၂၆၀ ကျော်ရှိသော အင် ဒိုနီးရှားနိုင်ငံထဲမှ ရာခိုင်နှုန်း ၉၀ သည် သ ဘောထားအလယ်အလတ်ရှိသော အစ္စလာမ် ဘာသာဝင်များဖြစ်ကြသည်။ သို့သော် နိုင်ငံ ထဲတွင် ရှေးရိုးစွဲအယူအဆများ လျင်မြန်စွာ ကြီးထွားလာသဖြင့် စိုးရိမ်မှုများရှိနေသည်။

ပရာဘိုဝိုမှာမူ ဂျကာတာဒုတိယ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟောင်းဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးသမားတစ်ဦးဖြစ်သည့် ဆန်ဒီယာဂါအူနိုနှင့် လက်တွဲကာ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မည် ဖြစ်သည်။

၂၀၁၄ ခုနှစ်ရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ဝီဒိုဒိုကို ရှုံးခဲ့သည့် ပရာဘိုဝီသည် ၁၉၉၈ ခုနှစ်က ကျောင်းသားဆန္ဒပြမှုများအတွင်း  အာဏာရှင်ဆူဟာတို ဖြုတ်ချမခံရမီ ကသောင်းကနင်းကာလက ထိပ်ပိုင်းစစ်တပ်အရာရှိ တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။

ဆူဟာတို ပြုတ်ကျပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ပရာဘိုဝိုက ဒီမိုကရေစီတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကို ပြန်ပေးဆွဲရန် ညွှန်ကြားခဲ့ကြောင်း ဝန်ခံခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း စစ်တပ်မှ ထုတ်ခံခဲ့ရသူ ဖြစ်သည်။

Ref ; AFP