သြဂုတ် ၃၁ ရက်တွင် ပေကျင်းရှိ ပြည်သူ့ခန်းမဆောင်၌ ဆိုမာလီယာသမ္မတ မိုဟာမက်အဗ္ဗဒူလာဟီမိုဟာမက် (ယာ) ၏ အဖွဲ့နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင်ပင်း (ဝဲဒုတိယမြောက်) တို့ ဆွေးနွေးနေကြစဉ် (Photo: AFP)
စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဆက်နွှယ်မှုများအား အာရုံစိုက်မည့် ထိပ်သီးအတွက် အာဖရိက ခေါင်းဆောင်များသည် စက်တင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ပေကျင်း၌ စုဝေးကြမည်ဖြစ်သည်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲကမ္ဘာတွင် အကူအညီများ ပေးအပ်ရာ၌ ကြွေးမြီ ထောင်ချောက် ကျရောက်နိုင်မှုအတွက် ဝေဖန်မှုများ မြင့်တက်လာနေစဉ် ထိုထိပ်သီးသည် တရုတ်အတွက် ကောင်းမွန်သော အခွင့်အလမ်းတစ်ရပ် ဖြစ်စေမည်ဖြစ်သည်။ နှစ်ရက်ကြာ ကျင်းပမည့် တရုတ်- အာဖရိက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဖိုရမ်အတွက် တရုတ်သမ္မတရှီကျင်ပင်းသည် အာဖရိကတိုက်မှ ခေါင်းဆောင်များအား လက်ခံ တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ပြီး ထိုထိပ်သီးတွင် တရုတ်၏ ဧရာမအခြေခံအဆောက်အအုံစီမံကိန်း Belt and Road ကိစ္စကိုလည်း ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်သည်။
ထိုစီမံကိန်းသည် အာဖရိကတိုက်တစ်ခုလုံး အထိပါ တိုးချဲ့နိုင်ခြေရှိကြောင်း တောင်အာဖရိက၏ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာရေးရာ အင်စတီကျု့မှ အာဖရိက-တရုတ် ဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ အကြီးတန်းသုတေသီ ကိုဘတ်စ်ဗန် စတက်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုစီမံကိန်းသည် ကြွေးမြီထောင်ချောက်ကျရောက်နိုင်သည့် မဟာဗျူဟာဖြစ်သည်ဟု ဝေဖန်သူအချို့က ထောက်ပြခဲ့ကြသော်လည်း အာဖရိက ခေါင်းဆောင်များသည် တရုတ်၏ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအား ကာလရှည်ကြာ ကြိုဆိုခဲ့ကြပြီး ပေကျင်းကို ပြီးခဲ့သော ဆယ်စုနှစ်အတွင်း အာဖရိကတိုက်၏ အကြီးမားဆုံး ကုန်သွယ်ဖက် ဖြစ်စေခဲ့သည်။
၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ ဂျိုဟန်နက်စဘတ်၌ နောက်ဆုံးပြုလုပ်ခဲ့သော ထိပ်သီးတွင် ရှီက အာဖရိကအတွက် ဒေါ်လာ ဘီလျံ ၆၀ တန်ဖိုးရှိ အကူအညီနှင့်ချေးငွေ အစီအစဉ်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ လာမည့် ထိပ်သီးတွင် တရုတ်သည် ၎င်း၏ မိတ်ဖက် နိုင်ငံများစာရင်းသို့ နောက်ထပ် အာဖရိက နိုင်ငံများ အထူးသဖြင့် မြောက်ပိုင်းနှင့် ပြင်သစ် ဘာသာစကားအဓိကအသုံးပြုသော အနောက်ပိုင်းမှ နိုင်ငံများကို ထည့်သွင်းရန် လိုလားနေကြောင်း နိုင်ဂျီးရီးယား၏ Obafemi Awolowo တက္ကသိုလ်မှ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် အဒက်ဘူဆူယီအိုင်ဇက်အက်ဒင်နီရန်က ပြောကြားခဲ့သည်။ အာဖရိကနိုင်ငံများအတွက်မူ တရုတ်ထံမှ ငွေကြေးများအား လိုအပ်မှုသည် အရေးပါနေဆဲဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
တရုတ်သည် စစ်အေးခေတ်နောက်ပိုင်း အာဖရိကသို့ အကူအညီများ ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သော်လည်း ထိုဒေသတွင် ပေကျင်း၏တည်ရှိမှုသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေး အင်အားကြီးတစ်နိုင်ငံအဖြစ် ထွက်ပေါ်လာမှုနှင့်အတူ ထောက်ခံမှုများ တိုးမြှင့်ရရှိခဲ့သည်။ တရုတ်အစိုးရပိုင်ကုမ္ပဏီများသည် သဘာ၀ သယံဇာတများအား ဈေးသက်သာစွာနှင့် ပေါများစွာ ရရှိနိုင်သည့် တောင်ဆူဒန်နှင့် ဒီအာကွန်ဂိုကဲ့သို့ နိုင်ငံများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအား အလွန်အကျွံပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ အာဖရိက၏ ထိုသယံဇာတများက တရုတ် အား ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ဒုတိယအင်အားအကြီး ဆုံးနိုင်ငံအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲစေရန် အထောက်အပံ့ဖြစ်စေခဲ့သည်။ တရုတ်နှင့် အာဖရိက နိုင်ငံများအကြား ဆက်ဆံရေး အလွန်ကောင်းမွန်ခဲ့သော်လည်း ဒေသတွင်း၌ တရုတ်နှင့်ရရှိခဲ့သော သဘောတူညီချက်အချို့၏ သက် ရောက်မှုများကို စိုးရိမ်မှုအဆက်မပြတ်ရှိနေခဲ့သည်။ အာဖရိကဒေသရှိ နိုင်ငံအချို့မှ ဒေသခံများက ၎င်းတို့နိုင်ငံတွင်း စီမံကိန်းများ၌ တရုတ်အလုပ်သမားများကိုသာ အသုံးပြုမှုအား ဝေဖန်အပြစ်တင်ခဲ့ကြပြီး တရုတ်ကုမ္ပဏီများအတွက် အဆင်ပြေစေသော သဘောတူ ညီချက်များဖြစ်သည်ဟု ရှုမြင်ခံနေရသည်။
