ဇူလိုင် ၁၁ ရက်တွင် ဘရပ်ဆဲရှိ နေတိုးဌာနချုပ်တွင် ထိပ်သီးဘေးဆွယ်တွေ့ဆုံမှု၌ အမေရိကန်သမ္မတ ထရန့်နှင့် ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် မာကယ်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေစဉ် (Photo: AFP)

ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ကို နိုင်ငံဂျီဒီပီ၏ လေးရာခိုင်နှုန်းအထိ ယခင်ကတိပြုထားမှုထက် နှစ်ဆတိုးမြှင့်ရန် အမေရိကန် သမ္မတဒေါ်နယ်ထရန့်က နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအား ဇူလိုင် ၁၁ ရက်တွင် တောင်းဆိုခဲ့ရာ နေတိုးထိပ်သီးမှ မဟာမိတ်နိုင်ငံများကို အလွန်အမင်း အံ့အားသင့်စေခဲ့သည်။

ဂျာမနီနှင့် ရုရှားအကြား ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်း စီမံကိန်းကြောင့် ဘာလင်သည် မော်စကို၏ ထိန်းချုပ်မှုကိုခံလိုက်ရပြီဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် အင်ဂျလာမာကယ်နှင့် အချင်းများခဲ့ပြီးနောက် ထရန့်က ယခုကဲ့သို့တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကုန်သွယ်ရေးမှသည် စွမ်းအင်နှင့် ကာကွယ်ရေးအထိ ကဏ္ဍများတွင် အတ္တလန္တိတ် ဖြတ်ကျော်ဆက်ဆံရေးသည် တင်းမာမှု မြင့်တက်နေပြီး နှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း အခက်ခဲဆုံးကာလကို ရင်ဆိုင်နေရစဉ် နေတိုးထိပ်သီးကို ဘရပ်ဆဲတွင် ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ကို လာမည့် ၁၀ နှစ်အတွင်း နိုင်ငံဂျီဒီပီ၏ နှစ်ရာခိုင်နှုန်းအထိ သုံးစွဲရန် နေတိုးက ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဝေလထိပ်သီးတွင် သဘောတူထားခဲ့သည်။ သို့သော် နေတိုးထိပ်သီးတွင် ထရန့်က အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်များအား နိုင်ငံဂျီဒီပီ၏ နှစ်ရာခိုင်နှုန်းအထိ အသုံးပြုမည်ဟု ကတိများအား ဖြည့်ဆည်းပေးရမည့်အပြင် ထိုပမာဏကို လေးရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြှင့်ပေးရမည်ဟု တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း အိမ်ဖြူတော်ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဆာရာဆန်ဒါးစ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရန့်က ယင်းကဲ့သို့ တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း ဘူဂေးရီးယားသမ္မတ ရူမန်းရာဒက်ကလည်း အတည်ပြုခဲ့ပြီး ယင်းတောင်းဆိုမှုသည် ဥရောပလုံခြုံရေးအတွက် အခြေခံမူအဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကြာ တည်ရှိခဲ့သည့် နေတိုး၏ အနာဂတ်အတွက် မည်သည့်အဓိပ္ပါယ် သက်ရောက်ကြောင်း မေးမြန်းခဲ့သည်။

ထရန့်အပါအဝင် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင် ၂၉ ဦးစလုံးသည် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများအား ပိုမိုမျှဝေယူရန် ကတိပြုမှု၊ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပါက အဖွဲ့ဝင်အားလုံးကို တိုက်ခိုက်မှုမြောက်ကြောင်း လက်ခံသည့် မဟာမိတ်အဖွဲ့ ထူထောင်စဉ်က ကတိပြုမှုတို့ကို ဆက်လက်ကိုင်စွဲရန် ပူးတွဲကြေညာချက်တစ်ရပ်ကို သဘောတူခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်အား ဂျီဒီပီ၏ လေးရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြှင့်သုံးစွဲရန်ကိုမူ မဖော်ပြထားပေ။

အထူးသဖြင့် ဂျာမနီနှင့် ရုရှားတို့အကြား အဆိုပြုထားသော Nord Stream II ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်း စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်၍ ဂျာမနီသည် ရုရှားထံမှ စွမ်းအင်အများစုကို ရယူရမည်ဖြစ်သောကြောင့် ရုရှား၏ ထိန်းချုပ်မှုခံလိုက်ရပြီဖြစ်ကြောင်း ထရန့်က အဓိက မဟာမိတ်ဂျာမနီကို ဝေဖန်ခဲ့သည်။ ကွန်မြူနစ်အရှေ့ဂျာမနီတွင် ကြီးပြင်းခဲ့သော မာကယ်က ကရင်မလင်လွှမ်းမိုးမှုအောက်တွင် နေထိုင်ရမှုနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သို့ရှိသည်ကို သိရှိထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းအတွက်ကြောင့် ဂျာမနီသည် ကိုယ်ပိုင်မူဝါဒများနှင့် ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ချက်များကို ချမှတ်နိုင်ကြောင်း ပြန်လည်တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို လုံလုံလောက်လောက် မသုံးစွဲမှုအတွက် နေတိုး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအား အထူးသဖြင် ဥရောပ စီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံး ဂျာမနီကို ပစ်မှတ်ထား၍ ထရန့်က ကာလရှည်ကြာ ပြစ်တင်ဝေဖန်လာခဲ့သည်။

Ref: AFP