Photo: AFP

ဆေးလိပ်သောက်မှုနှင့် ကင်ဆာများအကြား ဆက်နွှယ်မှုကို လူသိများနေသော်လည်း ဆေးလိပ်သည် လူ့နှလုံးကိုပါ သက်ရောက်နိုင်သည်ကိုမူ သတိပြုမှု အလွန်အမင်း အားနည်းနေကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) က မေ ၃၁ ရက်တွင် သတိပေးခဲ့သည်။ ဆေးလိပ်သောက်မှုသည် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း အလွန်အမင်း ကျဆင်းခဲ့သော်လည်း လူအများအပြားသည် ထိုအန္တရာယ်ရှိသော အလေ့အကျင့်ကို ခုံမင်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း WHO က World No Tobacco Day အခမ်းအနား၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဆေးလိပ်သောက်မှုနှင့် ဆက်နွှယ်၍ မျိုးစုံသော ကျန်းမာရေးအန္တရာယ်များအား ကျန်းမာရေးအသိပညာရှိမှု ဆိုးဆိုးရွားရွား အားနည်းနေကြောင်း လေ့လာမှုများက ဖော်ပြနေသည်ဟုလည်း WHO က သတိပေးခဲ့သည်။ ဆေးလိပ်သောက်မှုသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း နှစ်စဉ် လူခုနစ်သန်းကျော် သေဆုံးမှုနှင့် ဆက်နွှယ်နေပြီး ယင်းထဲတွင် ဆေးလိပ်ငွေ့ တစ်ဆင့်ခံ ရှူရှိုက်ရမှုမှတစ်ဆင့် သေဆုံးသူ ၈၉၀၀၀၀ ခန့်လည်း ပါဝင်သည်။

သို့သော် ယင်းသေဆုံးသူများအနက် ထက်ဝက်နီးပါးဖြစ်သော လူသုံးသန်းဝန်းကျင်သည် နှလုံးတိုက်ခိုက်မှုနှင့် လေသင်တုန်းဖြတ်ခြင်း အပါအဝင် နှလုံးရောဂါများကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရကြောင်းကို လူအများအပြားက သတိမထားမိခဲ့ကြောင်း WHO က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ လူအများစုက ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် ကင်ဆာနှင့် အဆုတ်ရောဂါများ ဖြစ်စေနိုင်ကြောင်းကို သိထားပြီးဖြစ်သော်လည်း ကမ္ဘာတွင် သေဆုံးမှု အများဆုံးရောဂါများဖြစ်သည့် နှလုံးရောဂါနှင့် လေသင်တုန်းဖြတ်ခြင်းကဲ့သို့ ရောဂါများကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ကြောင်းကို လူအများအပြားက သတိမပြုမိခဲ့ကြောင်း WHO အကြီးအကဲ တေဒရိုအက်ဒါနွန်ဂီဘရေရေဆူးက ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆေးလိပ်ထဲတွင် သွေးလွှတ်ကြောများအား ကျဉ်းစေပြီး သွေးကြောများအား ထိခိုက်စေနိုင်သည့် ကတ္တရာစေးနှင့် အခြားပစ္စည်းများ အပါအဝင် ဓာတုပစ္စည်း အမျိုးပေါင်း ၇၀၀၀ ကျော်ပါဝင်ပြီး နီကိုတင်းကလည်း နှလုံးခုန်နှုန်းနှင့် သွေးဖိအားကို မြင့်တက်စေနိုင်သည်။

တရုတ်တွင် ဆေးလိပ်သောက်မှုကြောင့် နှလုံးရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်ကြောင်း ကျန်းမာရေးအသိမရှိသူသည် လူဦးရေအားလုံး၏ ရာခိုင်နှုန်း ၆၀ ကျော်ရှိကြောင်း၊ အိန္ဒိယနှင့် အင်ဒိုနီးရှားတို့တွင် အရွယ်ရောက်ပြီးသူ အားလုံး၏ ထက်ဝက်ကျော်သည် ဆေးလိပ်ကြောင့် လေသင်တုန်းဖြစ်နိုင်ကြောင်းကို မသိရှိကြကြောင်း WHO ၏ စစ်တမ်းက ဖော်ပြခဲ့သည်။

Ref: AFP