ဟာဗေးဟာရီကိန်းကြောင့် ရေလွှမ်းမိုးမှု ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေစဉ် ၂၀၁၇ ခုနှစ် သြဂုတ် ၂၉ ရက်က တက္ကဆက်ရှိ ပြည်သူ့လုံခြုံရေး အရေးပေါ်စင်တာ၌ လုပ်ကိုင်နေသည့် တာဝန်ရှိသူများ (Photo : AFP)

အင်အားပြင်း ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်းကြီး သုံးခု၊ တောမီးများ၊ မိုးသီးကြွေခြင်း၊ ရေကြီးခြင်း၊ လေဆင်နှာမောင်း တိုက်ခြင်းနှင့် မိုးခေါင်ခြင်းတို့ကြောင့် အမေရိကန်ပြည် ထောင်စုသည် ယခင်နှစ်အတွင်း သဘာ၀ ဘေးအန္တရာယ်အတွက် ဒေါ်လာ ၃၀၆ ဘီ လျံ စံချိန်တင် ဆုံးရှုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အမေရိကန်သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်း က တစ်ဘီလျံနှင့်အထက် ကုန်ကျစေခဲ့သည့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ၁၆ ခုကြုံခဲ့ရပြီး သေဆုံးသူဦးရေ ၃၆၂ ဦးထက်မနည်း ရှိခဲ့ကြောင်း အမျိုးသားသမုဒ္ဒရာနှင့် လေထုဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်အဖွဲ့ (NOAA) က ဇန်နဝါရီ ၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ပွာတိုရီကိုမှ သေဆုံးသူဦးရေစာရင်း အပြီးသတ် ထွက်လာပါက သေဆုံးသူဦးရေ စုစုပေါင်းမှာ သိသိသာသာ မြင့်တက်လာနိုင်သည်။

၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဒေါ်လာဘီလျံနှင့်ချီ ပျက်စီးစေသော သဘာဝဘေးအန္တရာယ် အရေအတွက်သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ်နှင့် ညီမျှခဲ့သည်။ သို့သော် ၂၀၁၇ ခုနှစ်၏ စုစုပေါင်း ဆုံးရှုံးနစ်နာမှု စရိတ်မှာ ဒေါ်လာ ၂၁၅ ဘီလျံ ဆုံးရှုံးခဲ့သည့် ၂၀၀၅ ခုနှစ်ကစံချိန်ထက်ပင် များစွာကျော်လွန်သွားခဲ့သည်။

တက္ကဆက်ပြည်နယ်တွင် မိုးရေချိန် လက်မ ၅၀ ခန့်အထိ ရွာသွန်းခဲ့ကာ ရေကြီးမှုကြီးများကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သော ဟာဗေးဟာရီကိန်းကြောင့် ဒေါ်လာ ၁၂၅ ဘီလျံ ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ ထို့ကြောင့် ဟာဗေးသည် ၂၀၀၅ ခုနှစ်က တိုက်ခတ်ခဲ့သော ကတ်ထရီနာ ဟာရီကိန်းပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက်ဆုံးရှုံးမှု အများဆုံး ဖြစ်စေသည့် မုန်တိုင်းကြီး ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ပွာတိုရီကိုတွင် ဒေါ်လာဘီလျံ ၉၀ ပျက်စီးဆုံးရှုံးစေခဲ့သော မာရီယာဟာရီကိန်းမှာ တတိယချိတ်ခဲ့သည်ဟု NOAA မှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဖလော်ရီဒါတွင် ပျက်စီးမှုအများဆုံးကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး ဒေါ်လာဘီလျံ ၅၀ ကို ဆုံးရှုံးစေခဲ့သော အီမာဟာရီကိန်းမှာမူ ပဉ္စမမြောက် ဆုံးရှုံးမှုအကြီးဆုံး ဟာရီကိန်းကြီး ဖြစ်လာသည်။

၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံအနောက်ပိုင်းတွင် လောင်ကျွမ်းခဲ့သည့် တောမီးများကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတန်ဖိုးမှာ ဒေါ်လာ ၁၈ ဘီလျံ ရှိခဲ့သဖြင့် အမေရိကန်၏ ယခင်တောမီးစံ ချိန်ထက် သုံးဆပိုမို များပြားနေသည်ဟု သိရသည်။ NOAA သည် ထိုအချက်အလက်များကို တက္ကဆက်ပြည်နယ်၊ အော်စတင်တွင် ကျင်းပသည့် နှစ်ပတ်လည်ကွန်ဖရင့်တွင် ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အမေရိကန်သည် ဒေါ်လာဘီလျံနှင့်ချီ ဆုံးရှုံးစေသည့် ရာသီဥတု ဘေးအန္တရာယ်များကို နှစ်စဉ်ပျမ်းမျှအားဖြင့် ခြောက်ခုကြုံရလေ့ရှိသဖြင့် နှစ်စဉ်ပျမ်းမျှ ဆုံးရှုံးနစ်နာစရိတ်မှာ ဒေါ်လာဘီလျံ ၄၀ ကျော်ရှိသည်။

ထို့ပြင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်သည် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် ၂၀၁၂ နှင့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တို့ ပြီးလျှင် တတိယမြောက် အပူဆုံးနှစ်လည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်၏ ပျမ်းမျှအပူချိန် မှာ ၁၂ ဒီဂရီဆဲစီးယပ် ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထို့ပြင် အမေရိကန်သည် ပုံမှန်အပူချိန်၏ အထက်တွင် ရှိနေသည်မှာ ၂၁ နှစ် ဆက်တိုက် ရှိနေပြီဖြစ်သည်။

Ref : AP