သြဂုတ် ၂၂ ရက်တွင် ချန်ရှားပြည်သူ့တရားရုံးမှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ဗီဒီယိုမှ ရယူထားသော ဓာတ်ပုံ၌ တရုတ်ရှေ့နေ ကျန်းတျန်ယောင်အား တွေ့ရစဉ် (Photo - AFP)

ထင်ရှားသော တရုတ်လူ့အခွင့်အရေး ရှေ့နေတစ်ဦးသည် အဖျက်အမှောင့်လုပ်ရပ်များ လုပ်ဆောင်ရန် လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်ဟု စွဲချက်ဖြင့် နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် ထောင်ဒဏ်နှစ်နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရရာ တရုတ်တွင် လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူများနှင့် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများအား အရှိန်မြှင့်ဖြိုခွင်းနေမှုတွင် နောက်ဆုံး ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံခဲ့ရသူ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

အသက် ၄၆ နှစ်ရှိ ကျန်းတျန်ယောင်သည် Falun Gong လေ့ကျင့်ကြသူများ၊ တိဘက်အရေး ဆန္ဒပြသူများနှင့် ၂၀၀၈ ခုနှစ် အဆိပ်သင့်ကလေးနို့မှုန့် အရှုပ်တော်ပုံတွင် ခံစားခဲ့ရသူများအတွက်အပါအဝင် ထင်ရှားသော အမှုများစွာအား လိုက်ပေးခဲ့ပြီး ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ရှေ့နေလိုက်ခွင့် ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရသည်။ ချန်ရှားပြည်သူ့တရားရုံးတွင် ကြားနာမှု၌ တရားသူကြီးက ကျန်းသည် နိုင်ငံရေးတွင် ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို သုံးနှစ်ကြာ ပိတ်ပင်ခံရမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း စီရင်ချက်ကို ဖတ်ပြခဲ့သည်ဟု တရားရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ဗီဒီယို၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကျန်းတျန်ယောင်သည် တရုတ်ဆန့်ကျင်သည့် အင်အားစုများ၏ ကာလရှည်ကြာ သြဇာလွှမ်းမိုးခံခဲ့ရပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ ရှိရင်းစွဲ နိုင်ငံရေးစနစ်အား ဖယ်ရှားရန် စိတ်ကူးသည် တဖြည်းဖြည်းဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း တရားသူကြီးက ပြောကြားခဲ့သည်။ ကျန်းသည် ၎င်းရည်မှန်းချက် ပြည့်မီစေရန်အတွက် လေ့ကျင့်ရန် ပြည်ပသို့ သွားရောက်ခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်ဆန့်ကျင်သည့် ပြည်ပအင်အားစုများမှ ဘဏ္ဍာရေးထောက်ပံ့မှုများကို အသုံးချခဲ့ကြောင်းလည်း တရားသူကြီးက ဆိုသည်။

ကျန်းသည် ထိန်းသိမ်းမခံခဲ့ရမီ တရုတ်လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေများအား ပြည်ပတာဝန်ရှိသူများ၊ နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် အကြိမ်ကြိမ် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ယခင်က တျန်ပျောက်ဆုံးခဲ့မှုသည် ၎င်းက ကုလကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များအား အကူအညီများပေးမှုကို လက်တုံ့ပြန်မှုဖြစ်မည်ကို စိုးရိမ်မိခဲ့ကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အခြေအနေများအား ပြုစုပြီး အစီရင်ခံစာ တင်သွင်းရသည့် ကုလသမဂ္ဂအထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျန်းသည် ထိန်းသိမ်းခံထားရသော လူ့အခွင့်အရေးရှေ့နေ ရှဲယန်အကြောင်းအား စုံစမ်းရန်အတွက် ပေကျင်းမှ ချန်ရှားသို့ သွားရောက်စဉ် ပြီးခဲ့သော နိုဝင်ဘာတွင် ရုတ်တရက် ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ပြီးနောက် ပိုင်းကျန်း၏ မိသားစုက ၎င်းနှင့် အဆက်အသွယ်ပြတ်သွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ရှဲသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်က အစိုးရ၏ ဖြိုခွင်းမှုတွင် ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရပြီး စစ်မေးစဉ်အတွင်း ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခံခဲ့ရသည်ဟု ၎င်း၏ ပြောကြားမှုများကို ကျန်းက ဖော်ထုတ်ပြောကြားခဲ့ရာ နိုင်ငံတကာက စိုးရိမ်ခဲ့ကြသည်။ အစိုးရ၏ ယင်းဖြိုခွင်းမှုအတွင်း အရပ်ဘက် လူ့အခွင့်အရေးအမှုများအား လိုက်ပါဆောင်ရွက်သည့် ရှေ့နေများအပါအဝင် လူ ၂၀၀ ကျော် ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။

Ref ; AFP