စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်က ပြုံယမ်းတွင် မြောက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးပစ်လွှတ်မှု သတင်းအား ကြည့်ရှုနေကြသူများ (Photo : AFP)

ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံတွင် တွေ့ဆုံခဲ့ကြသော တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးများက ကိုရီးယား ကျွန်းဆွယ်တွင် အဆိုးသံသရာ လည်နေရခြင်းကို ငြိမ်းချမ်းစွာ အဆုံးသတ်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း တရုတ်အစိုးရက စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယားလက်နက် စီမံကိန်းအတွက် ပြုံယမ်းနှင့် အကျပ်အတည်းကို ငြိမ်းချမ်းသော ဖြေရှင်းမှုတစ်ခု ရှာဖွေကြရန် သက်ဆိုင်သူအားလုံးကို တိုက်တွန်းကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယီနှင့် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂေးလက်ဗရော့တို့က တိုက်တွန်းကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်သော ကြေညာချက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ပို၍နက်ရှိုင်းလာသော အဆိုးသံသရာကို ဖျက်ပစ်ရမည်ဟု ဝမ်ယီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲ ပြန်လည်စတင်ရေးသည် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်များ အကောင်အထည်ဖော်ရန် အရေးကြီးသော ခြေလှမ်းတစ်ခု ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဝမ်ယီက ပြောကြားခဲ့သည်။ မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယားလက်နက် စီမံကိန်းများ ရပ်ဆိုင်းရန်အတွက် အမေရိကန်က ဒေသတွင်း၌ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ရပ်ဆိုင်းပေးရန် “နှစ်လမ်းသွား ချဉ်းကပ်မှု” ကို တရုတ်က တောင်းဆိုခဲ့ပြီး ရုရှားက ယင်းတောင်းဆိုမှုကို ထောက်ခံခဲ့သည်။ လုံခြုံရေးကောင်စီသည် ပြီးခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က မြောက်ကိုရီးယားအား ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ထပ်မံချမှတ်ခဲ့ပြီး တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့ထံမှ ထောက်ခံမှုများရရှိရန် အကြံပြုချက်အချို့ကို လျှော့ချပေးခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ယခုလအတွင်း၌ ခြောက်ကြိမ်မြောက်နှင့် အင်အားအပြင်းဆုံးသော နျူကလီးယား စမ်းသပ်မှုကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီးနောက် ဒေသတွင်း တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေသည်။ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်က မြောက်ကိုရီးယားကို စစ်ရေးအရေးယူ ဆောင်ရွက်မှုအား ပယ်ချမထားခဲ့ပေ။ စက်တင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် အမေရိကန်၏ F-35 B တိုက်လေယာဉ် လေးစင်းနှင့် B-1 B ဗုံးကြဲလေယာဉ်နှစ်စင်းသည် ကိုရီးယား ကျွန်းဆွယ်ပေါ်ကိုဖြတ်၍ ပျံသန်းခဲ့သည်။ တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့ကလည်း ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် အရှေ့ဘက်တွင် ရေတပ်ပူးတွဲ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို စတင်နေသည်။

အမေရိကန်သည် မြောက်ကိုရီးယားအား စစ်ရေးဖြင့် အရေးုယူဆောင်ရွက်ရန်အတွက် နည်းလမ်းများစွာ ရွေးချယ်ရန်ရှိကြောင်း အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဂျင်မာတစ်က စက်တင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြုံယမ်းသည် နျူကလီးယားနှင့် ဒုံးစီမံကိန်းများကို စွန့်လွှတ်ရန် ငြင်းဆန်နေပါက အဖျက်ဆီးခံရမည် ဖြစ်ကြောင်း ထရန့်အစိုးရ အဖွဲ့က ဖိအားပေးခဲ့ပြီးနောက် မာတစ်က စစ်ရေးမှတ်ချက်ကို ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မာတစ်က အသေးစိတ်ကို မပြောကြားခဲ့သော်လည်း ယင်းနည်းလမ်းများစွာတွင် ဆိုးလ်အား အန္တရာယ် မကျရောက်စေနိုင်သည့် နည်းလမ်းများ ရှိသည်ဟု အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။ အမေရိကန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားသည် အရွယ်အစား အကန့်အသတ်ရှိ နည်းဗျူဟာကျ နျူကလီးယား လက်နက်များအား တောင်ကိုရီးယားသို့ ပေးပို့ရေးကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်းလည်း မာတစ်က အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြုံယမ်းက ဂျပန်ကိုကျော်၍ ဒုံးစမ်းသပ်မှုကို ပစ်ချရန် အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်တို့အား တောင်းဆိုမှုများ ရှိနေချိန်၌ မာတစ်က ယင်းဒုံးများသည် တိုက်ရိုက်ခြိမ်းခြောက်မှု မဟုတ်သောကြောင့် ပစ်ချရန်မလိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Ref : AFP