တရားစီရင်ရေးနှင့် တရားမျှတမှု

တရားစီရင်ရေးနှင့် တရားမျှတမှု
Published 4 September 2018

တရားစီရင်ရေးဟူသည် နိုင်ငံတော်ဟု အမည်ခံလျက် တရားဥပဒေများကို ဖွင့်ဆိုကျင့်သုံးသည့် တရားရုံးများ၏ စနစ်ဖြစ်သည်။ တရားစီရင်ရေးသည် အငြင်းပွားမှုများကို ဖြေရှင်းပေးရန် အတွက်လည်း ယန္တရားတစ်ရပ်ကို ထောက်ပံ့သည်။ အာဏာများခွဲဝေမှု သဘောတရားအရ တရားစီရင်ရေးသည် အထွေထွေ သဘောအားဖြင့် ဥပဒေပြုရေးတာဝန်နှင့် အုပ်ချုပ်ရေးတာဝန်မရှိဘဲ တရားဥပဒေများကို အချက်အလက်များအတိုင်း ဖွင့်ဆိုကျင့်သုံးသည့် တာဝန်သာရှိသည်။ သို့သော် တရားစီရင်ရေးသည် အခြားတရားရုံးများ လိုက်နာရန်အတွက် လုပ်ငန်းစဉ်များကို ချမှတ်သည့် ကျင့်ထုံးဥပဒေများကို ပြုနိုင်သည်။ တရားစီရင်ရေး၏ တာဝန်သည် ဥပဒေများအောက်၌ တရားမျှတမှုကို တန်းတူညီမျှ ရရှိရေးဖြစ်သည်။

တရားစီရင်ရေးများစွာတို့တွင် တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့ခွဲတစ်ရပ်သည် တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ ပြန်လည်သုံးသပ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်တစ်လျှောက် ဥပဒေများကို ပြောင်းလဲနိုင်သည့် အာဏာရှိသည်။ တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ ပြန်လည်သုံးသပ်ရေး အာဏာရှိသည့် တရားရုံးများသည် မူရင်းဥပဒေပြုမှု၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ သို့မဟုတ် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းထားမှုများ ကဲ့သို့သော ပိုမိုမြင့်မားသည့် စံသတ်မှတ်ချက်များနှင့် မလျော်ညီကြောင်း တွေ့ရှိသည့်အခါ နိုင်ငံတော်၏ ဥပဒေနှင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ဖျက်သိမ်းနိုင်ခွင့် ရှိတတ်သည်။ တရားသူူကြီးများသည် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတစ်ရပ်ကို ဖွင့်ဆိုခြင်းနှင့် အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းတို့အတွက် အရေးကြီးသော အင်အားစုများအဖြစ် ပါဝင်သည်။ လူထုတစ်ရပ်အတွက် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ထူထောင်ရန်နှင့် ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် တရားရုံး၏ ကျမ်းသစ္စာအပေါ် သစ္စာစောင့်သိသော ဘက်မလိုက်ဘဲ အသိဉာဏ် ကြွယ်ဝသည့် ဥပဒေပညာရှင်များ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းသို့မဟုတ် ခန့်ထားခြင်းကို သတိကြီးမားစွာဖြင့် ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။ ဥပဒေသည် အုပ်ချုပ်ရန်နှင့် အများလက်ခံရန်ဖြစ်ပါက တရားရုံးများသည် တရားမျှတမှုအပေါ် သစ္စာရှိခြင်းကို ကျင့်သုံးရမည်ဖြစ်သည်။

တရားစီရင်ရေးဟူသည့် စကားရပ်ကို နိုင်ငံတော်၏ မဏ္ဍိုင်ကြီးသုံးရပ်ထဲမှ တစ်ရပ်အဖြစ် သတ်မှတ်ကြပြီး တရားသူကြီးများနှင့် အခြားသော စီရင်ဆုံးဖြတ်မှုပေးသည့် ပုဂ္ဂိုလ်များကဲ့သို့သော လူပုဂ္ဂိုလ်များကို ခြုံငုံခေါ်ဆိုသည်။ ယင်းတရားစီရင်ရေးမဏ္ဍိုင်၌ တရားစီရင်ရေးစနစ်ကို အဆင်ပြေ ချောမွေ့စေရေးအား ထိန်းသိမ်းသည့် အခြားဝန်ထမ်းအားလုံးလည်း ပါဝင်သည်။ အချို့သော တိုင်းပြည်များနှင့် တရားစီရင်ရေးစနစ်များတွင် တရားစီရင်ရေးမဏ္ဍိုင်ကို ချဲ့ထွင်ထားပြီး တရားစွဲဆိုရေးအရာရှိ၊ အစိုးရရှေ့နေ၊ အစိုးရဌာနများအပေါ် မကျေနပ်ချက်များကို စုံစမ်းတင်ပြရန် အစိုးရက ခန့်ထားသောအရာရှိ၊ ပြည်သူ့စာချုပ်စာတမ်း သက်သေခံရှေ့နေ၊ တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ ရဲဌာနနှင့် ဥပဒေရေးရာ အကူအညီပေးရေး အရာရှိကဲ့သို့သော ဖြည့်စွက်ဥပဒေရေးရာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်များနှင့် အင်စတီကျူးရှင်းများ ပါဝင်သည်။ ယင်းအင်စတီကျူးရှင်းများအား တစ်ခါတစ်ရံ တရားရုံးများကို အုပ်ချုပ်သည့် တူညီသော တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များကပင် ကြီးကြပ်ပြီး အချို့နိုင်ငံများတွင် တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့ခွဲ၏ အုပ်ချုပ်မှုအဖွဲ့က ရှေ့နေများနှင့် ပုဂ္ဂလိက စာချုပ်စာတမ်းဆိုင်ရာ အရာရှိများ ကဲ့သို့သော ပုဂ္ဂလိကဥပဒေရေးရာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်များအတွက် အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်အဖွဲ့အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ တရားစီရင်ရေး၏ တာဝန်သည် ဥပဒေများအောက်၌ တရားမျှတမှုကို တန်းတူညီမျှ ရရှိရေးသာဖြစ်သောကြောင့် တရားမျှတမှုအပေါ် သစ္စာရှိခြင်းကို ကျင့်သုံးရမည်ဖြစ်ပါကြောင်း The Daily Eleven သတင်းစာက ရေးသားအပ်ပါသည်။

စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်ထုတ် The Daily Eleven သတင်းစာ အယ်ဒီတာ့ အာဘော်

Most Read

Most Recent